Zdzisław Jakubowski
| |
 podporucznik pilot
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1 lutego 1900 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
27 lipca 1920 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1916–1920 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
  
| |
.png){kind=small}
.svg){kind=small}
Zdzisław Jakubowski (ur. 1 lutego 1900 w Tarnowie, zm. 27 lipca 1920 w okolicach wsi Krupy k. Łucka) – podporucznik pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Józefa i Heleny z Puchalskich[1]. Szkołę średnią skończył w Tarnowie, jako 16 letni uczeń VI klasy gimnazjum w czerwcu 1916 roku wstąpił do Legionów[2]. Został przydzielony do 3 pułku piechoty. Brał udział we wszystkich walkach pułku na Wołyniu, aż do końca 1917 roku. W czasie krótkich urlopów zdawał eksternistycznie kolejno egzaminy z klasy VI i VII. W końcu roku 1917 rozpoczął przyśpieszoną naukę w ostatniej klasie gimnazjum, którą ukończył w lutym 1918 roku[2].
Po rozformowaniu Legionów Zdzisław Jakubowski został wcielony do armii austriackiej. Pełnił służbę do końca października 1918 roku. 30 października przybył na urlop do Krakowa. Uczestniczył w rozbrajaniu wojsk austriackich na początku listopada i natychmiast wstąpił do tworzonego Wojska Polskiego[2]. Zgłosił się do tworzonych oddziałów lotniczych w Rakowicach. Po wybuchu wojny polsko-ukraińskiej razem z eskadrą został przeniesiony do Przemyśla[2]. Tutaj służył jako obserwator. W czasie walk o Lwów wielokrotnie latał do oblężonego miasta przewożąc amunicję oraz pocztę.
Od 24 marca do 9 czerwca 1919 roku był uczniem klasy „N” Szkoły Podchorążych Piechoty[3]. 21 czerwca 1919 został mianowany z dniem 1 czerwca 1919 podporucznikiem wojsk lotniczych i przydzielony do Inspektora Wojsk Lotniczych[4]. Wkrótce Zdzisław Jakubowski ukończył Francuską Szkołę Pilotów w Warszawie[5]. W maju i czerwcu 1920 roku został skierowany na kurs lotnictwa bojowego do Poznania. Po jego ukończeniu otrzymał przydział do 21 eskadra niszczycielskiej. W czasie wojny polsko-bolszewickiej został skierowany na front. 15 lipca, z ppor. obs. Olgierdem Tuskiewiczem, przeprowadził rozpoznanie na trasie Łuck—Równe—Dubno. Podczas lotu ich samolot został poważnie uszkodzony przez artylerię przeciwlotniczą (trafione został stery, śmigło i silnik). Załoga była zmuszona lądować przymusowo na terenach zajętych przez nieprzyjaciela, podpalić samolot i pieszo przedzierać się do własnych oddziałów[6]. 27 lipca 1920 roku, w czasie lotu bojowego ze swoim mechanikiem st. szer. Andrzejem Antoszczakiem, ich samolot miał awarię silnika nad terenem zajętym przez nieprzyjaciela. Zostali zaatakowani przez oddział Armii Czerwonej i zabici podczas wymiany ognia[7][8][9][10]. 19 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu porucznika, w Wojskach Lotniczych, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[11].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 8133 – pośmiertnie 27 lipca 1922[12]
- Medal Niepodległości – pośmiertnie 25 lipca 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[13]
- Polowa Odznaka Pilota – pośmiertnie 11 listopada 1928 „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918-1920”[14]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Kolekcja VM ↓, s. 1.
- ↑ a b c d Kolekcja VM ↓, s. 4.
- ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 441.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 73 z 5 lipca 1919 roku, s. 1649.
- ↑ Księga Pamiątkowa 1933 ↓, s. 97.
- ↑ Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 161.
- ↑ Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 164.
- ↑ Księga Pamiątkowa 1933 ↓, s. 206.
- ↑ Lista strat 1934 ↓, s. 287, tu podano, że poległ 23 lipca 1920 w Podhajcach, jako podporucznik 7 eskadry lotniczej.
- ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 388, tu podano, że poległ 8 października 1920 pod Łuckiem.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1921 roku, s. 213.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 27 października 1922 roku, s. 807.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 171, poz. 208.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 435.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- ś.p. Jakubowski Zdzisław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.18-1108 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-26].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
- Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
- Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Walka i demobilizacja. T. II. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
- Ku Czci Poległych Lotników Księga Pamiątkowa. Marian Romeyko (red.). Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika Poległych Lotników, 1933.
- Absolwenci tarnowskich szkół i uczelni
- Ludzie urodzeni w Tarnowie
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Polową Odznaką Pilota
- Polegli w wojnie polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Polscy lotnicy w wojnie polsko-bolszewickiej
- Polscy lotnicy w wojnie polsko-ukraińskiej
- Polscy piloci bombowi
- Porucznicy lotnictwa II Rzeczypospolitej
- Żołnierze Legionów Polskich 1914–1918
- Urodzeni w 1900
- Zmarli w 1920