Przejdź do zawartości

Powiat nowogródzki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Powiat nowogródzki
powiat
Państwo

 Polska

Województwo

nowogródzkie

Siedziba

Nowogródek

Powierzchnia

2930 km²

Populacja (1931)
• liczba ludności


149 500

• gęstość

51 os./km²

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa

Powiat nowogródzki – powiat w województwie nowogródzkim II Rzeczypospolitej. Jego stolicą było miasto Nowogródek. W skład powiatu wchodziło 12 gmin i 1 miasto.

Rzeczpospolita Obojga Narodów, zabór rosyjski, współczesność

[edytuj | edytuj kod]

Wcześniej powiat województwa nowogródzkiego Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Po III rozbiorze rozdzielony na kilka drobniejszych. W zaborze rosyjskim powiat nowogródzki (ujezd) wchodził kolejno w skład guberni: słonimskiej, litewskiej, grodzieńskiej i mińskiej[1]. Obecnie jego terytorium znajduje się na Białorusi.

Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Według jednej ze współczesnych tez Alfonsa Krysińskiego i Wiktora Ormickiego, terytorium powiatu wchodziło w skład tzw. zwartego obszaru białoruskiego, to znaczy Białorusini stanowili na nim narodowość dominującą[2].

W grudniu 1919 roku powiat nowogródzki okręgu wileńskiego ZCZW zamieszkiwało 95 907 osób. Na jego terytorium znajdowało się 696 miejscowości, z których jedna miała 1–5 tys. mieszkańców i jedna powyżej 5 tys. mieszkańców. Był nią Nowogródek z 5096 mieszkańcami[3].

Oświata

[edytuj | edytuj kod]

W powiecie nowogródzkim okręgu wileńskiego ZCZW w roku szkolnym 1919/1920 działało 60 szkół powszechnych, 1 szkoła średnia i 5 kursów. Ogółem uczyło się w nich 3679 dzieci i pracowało 102 nauczycieli[4].

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]
  • Cyryn
  • Horodeczna
  • Horodyszcze[5]
  • Jeremicze[6]
  • Korelicze
  • Koszelewo
  • Lubcz
  • Niechniewicze
  • Poczapowo
  • Rajce
  • Szczorse
  • Wsielub
  • Dworzec[7]
  • Zdzięcioł[7]

Miasta

[edytuj | edytuj kod]

Starostowie

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Powiat nowogródzki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 258.
  2. Marek Wierzbicki: Stosunki polsko-białoruskie przed wrześniem 1939. W: Marek Wierzbicki: Polacy i Białorusini w zaborze sowieckim. Stosunki polsko-białoruskie na ziemiach północno-wschodnich II RP pod okupacją sowiecką 1939–1941. Wyd. 2. Warszawa: Stowarzyszenie Kulturalne Fronda, 2007, s. 25–43, seria: Biblioteka historyczna Frondy. ISBN 978-83-88747-76-2.
  3. I. Tablice ogólne. W: Zeszyt VII. Spis ludności na terenach administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (grudzień 1919). LwówWarszawa: Książnica Polska T-wa Naucz. Szkół Wyższych, 1920, s. 25, seria: Prace geograficzne wydawane przez Eugenjusza Romera.
  4. Joanna Gierowska-Kałłaur: Rozdział VII. Szkolnictwo na ziemiach podległych Zarządowi Cywilnemu Ziem Wschodnich. W: Joanna Gierowska-Kałłaur: Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (19 lutego 1919 – 9 września 1920). Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Instytut Historii PAN, 2003, s. 242. ISBN 83-88973-60-6. (pol.).
  5. 22 stycznia 1926 r. wyłączona z powiatu nowogródzkiego i przyłączona do powiatu baranowickiego (Dz.U. z 1926 r. nr 7, poz. 43)
  6. 22 stycznia 1926 r. wyłączona z powiatu nowogródzkiego i przyłączona do powiatu stołpeckiego (Dz.U. z 1926 r. nr 7, poz. 43)
  7. a b Przyłączona 22 stycznia 1926 r. z powiatu słonimskiego (Dz.U. z 1926 r. nr 7, poz. 43)
  8. Ruch służbowy. W starostwach. „Dziennik Urzędowy Zarządu Terenów Przyfrontowych i Etapowych”, s. 6, Nr 1 z 20 października 1920. 
  9. Ruch służbowy za czas od 1 do 30 września 1925 r.. „Dziennik Urzędowy Województwa Nowogródzkiego”, s. 2, Nr 9 z 30 września 1925. 
  10. Kronika. Ruch służbowy. „Życie Nowogródzkie”, s. 7, Nr 23 z 15 października 1927. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]