54°17′23″N 18°26′39″E/54,289722 18,444167Łapino
| ||
| ||
| Państwo |  Polska
| |
| Województwo | pomorskie | |
| Powiat | gdański | |
| Gmina | Kolbudy | |
| Liczba ludności (2011) | 635[1] | |
| Strefa numeracyjna | (+48) 58 | |
| Tablice rejestracyjne | GDA | |
| SIMC | 0164049 | |
Położenie na mapie gminy Kolbudy   Łapino | ||
Położenie na mapie powiatu gdańskiego  Łapino | ||
Położenie na mapie województwa pomorskiego  Łapino | ||
Położenie na mapie Polski  Łapino | ||
| 54°17′23″N 18°26′39″E/54,289722 18,444167
| ||
| Strona internetowa miejscowości | ||
Łapino (kaszb. Łôpino lub Gduńsczé Łôpino) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie gdańskim, w gminie Kolbudy na turystycznym szlaku Wzgórz Szymbarskich i nad Radunią. Łapino leży na trasie nieczynnej linii kolejowej Pruszcz Gdański-Żukowo. W latach 1945-1998 miejscowość należała do województwa gdańskiego.
Dawniej miejscowość była administracyjnie podzielona na dwie części Łapino Dolne i Łapino Górne.
W miejscowości znajduje się udostępniona okazjonalnie do zwiedzania papiernia z 1877 roku, czynna do 2011 roku, z zachowanymi holendrami z 1915 r. oraz maszynami papierniczymi. W skład kompleksu wchodzi także zachowana częściowo kuźnia oraz stara kotłownia z 1925 roku z zabytkowym piecem, w którym w latach 80. i 90. palono zarekwirowane narkotyki oraz akta i dokumenty służb bezpieczeństwa. W budynkach dawnej fabryki zgromadzono zbiory techniki rolniczej i motoryzacyjnej[2]. Obecnie planowane jest przekształcenie obiektu w muzeum[3].
W 2000 roku "Towarzystwo Inwestycyjne" rozpoczęło w Łapinie budowę osiedla domów jednorodzinnych Hajduczek - Willowe wzgórza. Obecnie trwa budowa kolejnych budynków.
Znajduje się tu wybudowana w latach 1925-1927 jedna z elektrowni wodnych tworzących kaskadę Raduni.
Elektrownia wodna[4]
Elektrownię Wodną Łapino wybudowano w 1927 roku jako piątą elektrownię wodną na Raduni. Właścicielem nowej elektrowni był Senat Wolnego Miasta Gdańska, choć pierwotnym inwestorem przedsięwzięcia był Ferdynand Schichau. Po przegranym procesie o Radunię zmuszony był oddać inwestycję Senatowi WM Gdańska. Jest elektrownią derywacyjną zbiornikową ze zbiornikiem o wyrównaniu półdobowym. Zbiornik wypełnia naturalną dolinę Raduni. W wyniku budowy zapory i spiętrzenia rzeki pod wodą znalazła się stara papiernia, tartak, las, droga oraz kilka zabudowań gospodarczych. Woda spiętrzona w zbiorniku za pomocą rurociągu żelbetowego biegnącego przez korpus zapory jest kierowana do turbin. W budynku elektrowni rurociąg żelbetonowy przechodzi w stalowy, który rozprowadza wodę do dwóch turbin. Turbiny te wyprodukowały zakłady Schichau Elbing (Elbląg) w 1925 roku. W elektrowni Łapino prawdopodobnie po raz pierwszy na ziemiach polskich zastosowano rurociągi stalowe spawane elektryczne, zaledwie w kilka lat po wynalezieniu tej metody. W elektrowni zainstalowana jest trzecia turbina, czynna do dziś - o mocy 7 kW. Turbina potrzeb własnych elektrowni.
Niezwykle oryginalnym i unikatowym urządzeniem inżynierskim jest jaz burzowy, znajdujący się po lewej stronie elektrowni. Jaz ma zamknięcie segmentowe samoczynne z przeciwwagą. Podobne zamknięcia jazów stosowano w elektrowniach szwajcarskich i hiszpańskich na początku lat dwudziestych. Jaz wyposażony jest dodatkowo w klapę lodową. Poniżej jazu znajduje się czterostopniowa kaskada odprowadzająca wodę do kanału odpływowego elektrowni.
Dane techniczne[5]
- średni przepływ: 5,18 m³/s
- moc instalowana: 2294 kW
- przełyk instalowany: 22,07 m³/s
- rzędna piętrzenia: 99,80 m n.p.m.
- spad: 13,8 m
- średnia roczna produkcja: 4,19x106 kWh
- ilość turbozespołów: 2
Inne miejscowości o nazwie Łapino: Łapino Kartuskie
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Paweł Doczyk "Miejscowość rekreacyjna", Dziennik Bałtycki - Echo Pruszcza 16 grudnia 2011
- ↑ Majówka 2013 w Łapinie. 1 maja - zobacz Starą Papiernię! [dostęp 22.04.2013]
- ↑ Andrzej Lis-Radomski: Łapino: W dawnej papierni chcą stworzyć muzeum. Polska Dziennik Bałtycki, 2016-11-11. [dostęp 2016-11-11].
- ↑ Elektrownia Wodna Łapino: Historia i opis (pol.). [dostęp 2011-02-16].
- ↑ Elektrownia Wodna Łapino: Dane techniczne (pol.). [dostęp 2011-02-16].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
| ||||||||||||||
