Ławeczki Jana Karskiego
Ławeczki Jana Karskiego – seria rzeźb pomnikowych autorstwa rzeźbiarza Karola Badyny poświęconych pamięci Jana Karskiego. Ławeczki powstały w latach 2002–2009: w Waszyngtonie (2002), Kielcach (2005), Nowym Jorku (2007), Łodzi (2009), Tel Awiwie (2009), Warszawie (2013) i Krakowie (2016).
Idea i kontrowersje
[edytuj | edytuj kod]Pomysł upamiętnienia Jana Karskiego w formie pomnika pojawił się wkrótce po jego śmierci. Już w we wrześniu 2002 r. na campusie Uniwersytetu Georgetown w Waszyngtonie, gdzie Jan Karski jako profesor wykładał nauki polityczne, stanął pierwszy pomnik określony mianem „Ławki Karskiego”. W kolejnych latach pojawiały się następne pomniki będące wierną kopią pomnika waszyngtońskiego lub nieznacznie od niego odbiegające. Taka forma upamiętnienia Jana Karskiego spotkała się z protestami rodziny Jana Karskiego oraz Towarzystwa Jana Karskiego z Nowego Jorku, w których wielokrotnie zwracano uwagę na to, że Jan Karski był przeciwny upamiętnianiu pomnikami, a ponadto upamiętnianie Jana Karskiego w formie pomników-ławeczek jest niezgodne z jego postawą życiową[1][2].
Kolejność powstania
[edytuj | edytuj kod]- Pierwsza ławeczka stanęła we wrześniu 2002 w Waszyngtonie na terenie kampusu Uniwersytetu Georgetown.
- Druga ławeczka powstała w Kielcach przy ulicy Sienkiewicza. Została uroczyście odsłonięta 22 kwietnia 2005.
- Trzecią Ławeczkę Karskiego odsłonięto 11 listopada 2007 przy skrzyżowaniu nowojorskich ulic Madison Avenue i 37th Street, któremu przy tej okazji nadano nazwę „Jan Karski Corner”[3].
- Czwarta ławeczka znajduje się w Łodzi od 19 sierpnia 2009 na szczycie Kopca Pamięci w Parku Ocalałych.
- Piąta ławeczka została odsłonięta 30 listopada 2009 przez ówczesnego marszałka Sejmu, Bronisława Komorowskiego na terenie uniwersytetu w Tel-Awiwie.
- Szósta ławeczka została odsłonięta 11 czerwca 2013 w Warszawie w pobliżu Muzeum Historii Żydów Polskich.
- Siódma ławeczka została odsłonięta 26 stycznia 2016 w Krakowie, na Kazimierzu przed synagogą Remuh przy ul. Szerokiej 40.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Pomnik Jana Karskiego przy ul. Sienkiewicza w Kielcach 2005
-
Pomnik Jana Karskiego w Łodzi 2009
-
Pomnik Jana Karskiego w Tel-Awiwie 2009
-
Pomnik Jana Karskiego w Krakowie (2016)
-
Pomnik-Ławeczka Jana Karskiego w Nowym Jorku (2007)
Poszczególne ławeczki
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Wyborcza.pl [online], krakow.wyborcza.pl [dostęp 2019-01-05] .
- ↑ Dziennik Wschodni , Jan Karski o(d)lany w Krakowie [online], Dziennik Wschodni [dostęp 2019-01-05] (pol.).
- ↑ Pomnik legendarnego kuriera AK na Manhattanie – Onet.pl Wiadomości – 12.11.2007 [online], web.archive.org, 14 listopada 2007 [dostęp 2019-01-05] [zarchiwizowane z adresu 2007-11-14] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ławeczka w Georgetown/Waszyngtonie
- Ławeczka w Kielcach
- Ławeczka w Kielcach. pik.kielce.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-02)].
- Ławeczka w Nowym Jorku
- Ławeczka w Łodzi
- Ławeczka w Tel-Awiwie
- Ławeczka w Warszawie