Aleksander Nawrocki
Ten artykuł od 2020-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| ||
Aleksander Nawrocki | ||
Data urodzenia | 1940 | |
Dziedzina sztuki | literatura |
Aleksander Nawrocki (ur. 1940) – polski poeta i pisarz.
Biografia[edytuj | edytuj kod]
Absolwent Szkoły Podstawowej w Bartnikach i Liceum Ogólnokształcącego w Przasnyszu (1960). Następnie ukończył filologię polską i węgierską (1966) oraz etnografię na Uniwersytecie Warszawskim. Studiował również filozofię, socjologię, historię i archeologię. Studia pogłębiał za granicą: m.in. na Węgrzech i w Rumunii. Uczęszczał na wykłady z filozofii prowadzone przez Leszka Kołakowskiego. Jako pierwszy w świecie obronił pracę magisterską o poezji Czesława Miłosza 1967).
Debiutował wierszami w r. 1965 u Stanisława Grochowiaka w miesięczniku „Kultura”. W 1966 r. wydał zbiór wierszy Rdzawe owoce, dobrze przyjęty przez krytykę. Jest autorem 26 książek, w tym 18 tomów wierszy, 20 tomów wyborów wierszy oraz prozy wydanych za granicą, 2 tomów opowiadań, powieści Cień jego anioła, książki popularnonaukowej o szamanizmie syberyjskim, książki reportażowej Jak zamordowano Imre Nagya (powstanie węgierskie 1956r.) i razem z żoną Barbarą zbioru reportaży o Syberii Jakucja i ja. Tłumaczył z literatur: rosyjskiej, bułgarskiej, rumuńskiej, ukraińskiej, serbskiej, węgierskiej, fińskiej, angielskiej, francuskiej. Uczestnik wielu prestiżowych międzynarodowych festiwali literackich: Struga (Macedonia), Warna (Bułgaria), Belgrad, Izmir (Turcja), Kair, Tver (Rosja), Kijów, Ryga, Wilno, Bonn, Londyn.
Od r. 1992 właściciel Wydawnictwa Książkowego IBiS, od r. 1998 redaktor naczelny pisma „Poezja dzisiaj”, w latach 2013 - 2018 wydawca kwartalnika „LiryDram”. Wydaje głównie literaturę współczesną: polską i zagraniczną, w tym antologie poetyckie: grecka, hiszpańska, węgierska, fińska, rosyjska, ukraińska. Autor i wydawca dzieła Poezja Polska – Antologia Tysiąclecia (3 tomy, 275 poetów, od „Bogurodzicy” do dzisiaj, str. 1800). Współredaktor dwujęzycznej antologii poezji polskiej, wydanej w Rosji w serii Iz wieka w wiek, prezentującej antologie poetyckie 14 krajów słowiańskich.
Od r. 2001 organizator Światowych Dni Poezji UNESCO, na których wybitnym poetom polskim, niestandartowym, wręczana jest Nagroda „Laur UNESCO”, a zagranicznym Nagroda „Poezji dzisiaj”, pieniężna, za przekłady poezji polskiej. Impreza ta trwa 100 dni – zaczyna się w Warszawie, potem w całym kraju oraz w Bonn i Londynie, a zakończenie jest we Wilnie. Od 2008 roku organizuje Festiwale Poezji Słowiańskiej.
Otrzymał Złoty Krzyż Zasługi. Uhonorowany wysokimi odznaczeniami przez czterech prezydentów: R.P., Republiki Czeskiej, Węgierskiej i Republiki Jakuckiej. Łącznie laureat 22 prestiżowych nagród i odznaczeń krajowych i zagranicznych.
Od 18 lat współorganizator Warszawskiej Jesieni Poezji. Dzięki jego staraniom powstał w Ciechanowie Oddział Związku Literatów Polskich. Opublikował ponad dwadzieścia tomów tłumaczeń z literatury węgierskiej, rumuńskiej, bułgarskiej rosyjskiej, fińskiej. W 2004 r. otrzymał statuetkę Przasnyskiego Koryfeusza.
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
- „Rdzawe owoce”, 1966, zbiór wierszy wydany w serii „Zeszyty poetyckie” wydawnictwa „Pax”
- „Obecność”, 1969, zbiór wierszy, niektóre wiersze tłumaczone z języka węgierskiego
- „Poezje”, autor Sándor Petöfi, 1971, wybór, opracowanie i wstęp Aleksander Nawrocki, tłumaczenie z języka węgierskiego
- „Poezje wybrane”, autor Attila József, 1975, wybór i wstęp Aleksander Nawrocki, Klub Poetycki Związku Socjalistycznej Młodzieży Wiejskiej, Redakcji „Nowej Wsi”, Ludowej Spółdzielni Wydawniczej, tłumaczenie z języka węgierskiego
- „Święci ze snów i jarów”, 1977, zbiór opowiadań fantasy
- „Niebo cwałuje boso”, 1978, zbiór wierszy
- „Białe kamienie”, wybór wierszy autorstwa fińskiego poety Paavo Juhani Haavikko, 1978, wybór, wstęp i przekład Bożena Kłosek i Aleksander Nawrocki
- „Koń siedmionogi”, 1980, bajki węgierskie, wyboru i przekładu z węgierskiego dokonał Aleksander Nawrocki, tytuł oryginału „Magyar népmesék” 1960, ISBN 83-205-3098-9
- „Rokitne szczęście”, 1983, zbiór wierszy, ISBN 83-207-0504-5
- „Głogi”, 1984, zbiór wierszy, ISBN 83-03-00722-X
- „Trzecie oko”, 1986, poezja rumuńska w przekładzie Aleksandra Nawrockiego
- „Za wczesny śnieg”, 1986, zbiór wierszy, ISBN 83-218-0569-8
- „Poezje wybrane”, autor Ferenc Juhász, 1986, wybór i wstęp Aleksander Nawrocki, tłumaczenie z węgierskiego, ISBN 83-205-3963-3
- „Widły śmiechu”, 1987, zbiór wierszy, ISBN 83-205-3860-2
- „Cień jego anioła”, 1988, opowiadanie fantasy, ISBN 83-03-02321-7, wydane powtórnie pod tytułem „Cień jego anioła czyli Tajemnica kobiety”, 1995, ISBN 83-86236-21-3
- „Szamanizm i Węgrzy”, 1988, ISBN 83-207-0858-3
- „Bracia Polarnej Zorzy”, bajki i baśnie ludowe estońskie i fińskie w przekładzie Aleksandra Nawrockiego, 1988, ISBN 83-7002-317-7
- „Poeci Czarnogóry”, 1988, wybór i opracowanie Aleksander Nawrocki, tłumaczenie z serbskiego Marek Bartnicki
- „Sindbad” autorstwa Gyula Krúdy, 1988, tłumaczenie z węgierskiego i posłowie Aleksander Nawrocki, tytuł oryginału „Szindbád”, ISBN 83-7020-031-1
- „Nie twoje srebrniki”, 1989, opowiadanie, ISBN 83-207-1222-X
- „Białe plamy 4. Reporterska Aukcja Zdarzeń”, 1989, antologia, współautor, opublikowany utwór „Białe plamy na Węgrzech”
- „Jak zamordowano Imre Nagya”, 1990, reportaż z powstania węgierskiego z 1956 roku, tłumaczony na języki: węgierski, rumuński, bułgarski, serbochorwacki, rosyjski, angielski, niemiecki, ISBN 83-900051-0-7
- „Wilno, ojczyzno moja...”, 1990, autor Alicja Rybałko, wybór utworów Aleksander Nawrocki
- „Niebo złote ci otworzę”, 1992, zbiór wierszy, antologia, współautor, 1994 wyd. 3 ISBN 83-86236-04-3
- „Dla zakochanych”, 1992, zbiór wierszy, ISBN 83-86236-11-6
- „Bolesław Leśmian”, wybór wierszy Bolesława Leśmiana, 1993, wybór i opracowanie Aleksander Nawrocki
- „I tęsknię i pragnę”, 1993, zbiór wierszy, niektóre tłumaczone z rosyjskiego i serbochorwackiego
- „I w tobie tańczy poeta” autorstwa indyjskiego poety Rabindranath Tagore, 1993, wybór, wstęp i opracowanie i tłumaczenie z angielskiego Aleksander Nawrocki
- „Pieśni Safona” autorstwa Sappho przekład z greckiego Janina Brzostowska, wstęp i opracowanie Aleksander Nawrocki, 1993
- „Zegary wujka Antoniego”, 1993, autor Stefan Arbatowski, redakcja Aleksandra Nawrockiego
- „Złote sny i fioletów żal (perły liryki europejskiej)”, 1993, autora Charles Baudelaire, wybór, wstęp i opracowanie Aleksander Nawrocki
- „Jest tylko Beatrycze” autorstwa Dante Alighieri, 1994, wybór i opracowanie Aleksander Nawrocki
- „Kwiaty zła” autorstwa Charles Baudelaire, 1994, wybór, wstęp, opracowanie oraz tłumaczenie z języka francuskiego Aleksander Nawrocki, ISBN 83-86236-01-9
- „Moje kochanie” autorstwa Konstanty Ildefons Gałczyski, wybór i opracowanie Aleksander Nawrocki, 1994, ISBN 83-86236-00-0
- „Pocałunki” autor Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, wybór i opracowanie Aleksander Nawrocki, 1994, ISBN 83-86236-12-4
- „Testament mój”, autor Juliusz Słowacki, 1994, wybór i opracowanie Aleksander Nawrocki, ISBN 83-86236-10-8
- „Ubiorę ciebie w błękit kwiatów...”, autor Kazimierz Przerwa-Tetmajer, 1994, wybór i opracowanie Aleksander Nawrocki, ISBN 83-86236-07-8
- „Złota pogoda”, 1995, autor Halina Poświatowska, wybór i opracowanie Aleksander Nawrocki, ISBN 83-86236-19-1
- „Laureaci VIII Festiwalu Poezji w XIV LO im. St. Staszica” autorstwa Patrycji Konarzewskiej, w redakcji i opracowaniu Aleksandra Nawrockiego, 1997, ISBN 83-86236-53-1
- „Poezje” autorstwa Endre Ady, poezja węgierska, wybór, wstęp i tłumaczenie Aleksander Nawrocki, 1997, ISBN 83-86236-65-5
- „Poezja polska”, antologia tysiąclecia Tom 1 i 2, pod redakcją Aleksandra Nawrockiego, 1998, ISBN 83-86236-71-X
- „Poezje” autorstwa Endre Ady, poezja węgierska, wybór, wstęp i opracowanie Aleksander Nawrocki, 1999, ISBN 83-86236-75-2
- Przedmowa do „Africa... My Africa = Moja Afryko!” autorstwa Simona Mola w przekładzie na język polski i pod redakcją Edwarda Osieckiego, 2002, ISBN 83-7192-174-8
- „A Balaton melletti Szent György-hegyen : versek”, 2009, zbiór wierszy w tłumaczeniu István Kovács i Gábor Zsille na język węgierski, ISBN 978-963-06-7997-8
- „Białe pejzaże”, wybór wierszy bułgarskiej poetki Ełka Niagołova w przekładzie Aleksandra Nawrockiego, 2009, ISBN 978-83-7358-074-9
- „Dedykacje”, 2009, zbiór wierszy
- „Stihotvoreniâ”, 2009, tłumaczenie na język rosyjski wykonane przez Very Vinogorovoj i Viktora Kramarenk
- „Tolkova amvoni... poeziâ”, 2009, tłumacz Dimitrina Lau-Bukovska, ISBN 9789549216165
- „Wiesław Stanisław Ciesielski. Bio-bibliografia”, 2009, opracowanie Aleksander Nawrocki, ISBN 978-83-88783-13-5
- „Codziennik z kobietami w tle”, 2010, zbiór wierszy
- „Povodac”, 2010, tłumacze Risto Vasilevski, Lilana Stejić, ISBN 978-86-7610-107-8
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Teczka pracy konsultanta pseudonim "Aleksander": Aleksander Nawrocki
- Alfred Borkowski, Przasnyskie portrety. Część pierwsza, Przasnysz: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Przasnyskiej, 2004, s. 112, ISBN 83-89408-06-6, OCLC 749765895 .
- Głębicka E., Grupy literackie w Polsce 1945-1980, Warszawa 1993
- Stanisław Pajka, Słownik biograficzny Kurpiowszczyzny XX wieku, Kadzidło: Niezależne Obywatelskie Stowarzyszenie „Kurpik”, 2008, s. 698-699, ISBN 83-916349-2-2, OCLC 711874552 .
- B. Urbankowski. Wstęp do poetyki donosu. „Biuletyn IPN”. 1-2, 2019.
- Ludzie związani z Przasnyszem
- Ludzie związani z Warszawą
- Polscy poeci
- Polscy tłumacze literatury węgierskiej
- Polscy wydawcy
- Urodzeni w 1940
- Polscy pisarze współcześni
- Polscy tłumacze literatury rumuńskiej i mołdawskiej
- Polscy tłumacze literatury bułgarskiej
- Polscy tłumacze literatury rosyjskojęzycznej
- Polscy tłumacze literatury fińskiej