Alfred Charles Gimson

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alfred Charles Gimson
Państwo działania

 Wielka Brytania

Data i miejsce urodzenia

7 czerwca 1917
Londyn

Data i miejsce śmierci

22 kwietnia 1985
Londyn

Profesor
Specjalność: fonetyka
Alma Mater

University College London

Alfred Charles Gimson, pseudonim Gim (ur. 7 czerwca 1917 w Londynie, zm. 22 kwietnia 1985 tamże) – brytyjski fonetyk[1], zajmujący się wymową języka angielskiego. W 1966 roku został profesorem fonetyki na University College London, a od roku 1971 aż do emerytury w roku 1983 był dyrektorem instytutu fonetyki i językoznawstwa na UCL[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Przed obroną pracy licencjackiej z romanistyki spotkał się z profesorem Danielem Jonesem, ówczesnym dyrektorem instytutu fonetyki i zainteresował się problemami fonetyki. Zanim rozwinął się jako naukowiec, w roku 1939 dostał powołanie do armii brytyjskiej, gdzie dosłużył się stopnia majora. Był oficerem łącznikowym wojsk francuskich i Polskich Sił Zbrojnych. Daniel Jones interweniował w sprawie wcześniejszego zwolnienia go z armii, aby mógł podjąć pracę jako wykładowca fonetyki[2].

Daniel Jones przygotowywał Gimsona jako swojego następcę. Gdy przeszedł na emeryturę, Gimson objął po nim funkcję sekretarza Międzynarodowego Towarzystwa Fonetycznego i redaktora jego organu Le Maître Phonétique. Już jako samodzielny naukowiec Gimson podtrzymał i odświeżył naukowy nurt pracy Jonesa, polegający na nacisku na praktyczne podejście w dziedzinie tworzenia i rozpoznawania dźwięków. Korzystał przy tym z dorobku strukturalistów amerykańskich, przejmując od nich odmienną notację fonemów i alofonów. W roku 1962 opublikował podręcznik Introduction to the Pronunciation of English, który został z miejsca zaakceptowany jako standardowy opis Received Pronunciation, zastępując poprzednie opracowanie Jonesa[2].

Będąc dobrym mówcą, stał się znany dzięki swoim porannym programom o wymowie w radiu BBC. Dzięki swoim publikacjom English Pronunciation Practice (1965), A Practical Course of English Pronunciation: a perceptual approach (1975) stał się rozpoznawalny jako naukowiec zajmujący się metodyką nauczania angielskiego jako języka obcego. Był autorem English Pronouncing Dictionary. Pracował nad rozwojem transkrypcji języka angielskiego, używając systemu, w którym długość samogłoski wskazywana była wprost, podczas gdy zmiany jakościowe tylko pośrednio (np. /i/ – /i:/). Inną metodę proponował David Abercrombie, który promował podkreślanie zmian jakościowych kosztem ilościowych (np. /i/ i /ɪ/). Gimsonowi zaproponował, by kosztem redundancji połączyć oba systemy, tak by zarówno zmiany ilościowe, jak i jakościowe były podawane wprost[2].

Po odejściu D. B. Fry’a(inne języki) w r. 1973, połączono w jeden dotąd odrębne instytuty językoznawstwa i fonetyki. Kierownictwo w nim objął Gimson. W tamtych czasach większość uczestników wykładów tego instytutu to byli nie tyle studenci UCL, ile osoby zdobywające uprawnienia do wykonywania zawodu logopedy. Gimson odegrał dużą rolę w przekształceniu brytyjskiej logopedii w dyscyplinę akademicką. W czasach Jonesa instytut fonetyki przyciągał niewielkie gron słuchaczy, Gimson pozostawił po sobie instytut ze znaczącą liczbą studentów.

Zmarł na zawał mięśnia sercowego, 2 lata po przejściu na emeryturę[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. A C Gimson: Phonology and tjhe Lexicographer. Annals of the the New York Academy of Sciences. [dostęp 2023-12-05].
  2. a b c d e J. C. Wells: Alfred Charles Gimson: an obituary. [dostęp 2023-11-04].