Andrzej Markowski (językoznawca)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Zobacz też: inne osoby nazywające się Andrzej Markowski.
Andrzej Markowski
Kraj działania  Polska
Data i miejsce urodzenia 27 listopada 1948
Wrocław
Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: językoznawstwo polonistyczne
Alma Mater Uniwersytet Warszawski
Doktorat 1976 – językoznawstwo
Uniwersytet Warszawski
Habilitacja 1990 – językoznawstwo
Uniwersytet Warszawski
Profesura 18.06.1996
Polska Akademia Nauk
Status Członek prezydium Komitetu Językoznawstwa PAN (od 2011)
Wykładowca
Wydział Polonistyki UW
Instytut Języka Polskiego UW
Stanowisko dyrektor (1991–1999, 2005-2012)
wicedyrektor (1984–1990)
przewodniczący Rady Naukowej INP (1999–2005)
kierownik Zakładu Leksykologii i Kultury Języka INP UW (1991–2008)
Jednostka Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP przy Głównym Geodecie Kraju
Stanowisko członek (od 2001)
wiceprzewodniczący (od 2007)
Odznaczenia
Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Medal Komisji Edukacji Narodowej
Wikicytaty Cytaty w Wikicytatach

Andrzej Jan Markowski (ur. 27 listopada 1948 we Wrocławiu) – polski profesor zwyczajny, językoznawca, gramatyk normatywny i leksykograf.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wykształcenie[edytuj | edytuj kod]

W 1971 ukończył z wyróżnieniem Wydział Polonistyki UW. W latach 1974-76 staż naukowy w Instytucie Badań Literackich PAN. W 1976 obronił na UW doktorat na podstawie pracy Antonimy przymiotnikowe we współczesnej polszczyźnie. W latach 1980-84 prowadził lektorat języka polskiego na Uniwersytecie Florenckim, a w 1991 na Uniwersytecie Komeńskiego w Bratysławie. W 1990 habilitował się na UW na podstawie rozprawy Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny. W 1993 objął stanowisko profesora nadzwyczajnego. W 1996 uzyskał tytuł profesora[1].

Pełnił wiele funkcji, m.in.: wicedyrektora (1984–1990) i dyrektora (1991–1999, 2005-2012) Instytutu Języka Polskiego UW, kierownika Zakładu Leksykologii i Kultury Języka INP UW (1991-2008), przewodniczącego Rady Naukowej INP UW (1999-2005), członek Senatu UW, przewodniczący komisji senackich i rektorskich do spraw pracowniczych i profesorskich (od 2005)[1].

Pracownik naukowy Uniwersytetu Warszawskiego od 1971, od 2002 jako profesor zwyczajny w Instytucie Języka Polskiego Wydziału Polonistyki UW, senator UW. Członek Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN od początku jej istnienia, czyli od 1996, zastępca przewodniczącego w latach 1996–2000, od 2000 jej przewodniczący. Od 2001 członek, a od 2007 wiceprzewodniczący Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP. Członek rzeczywisty Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, członek Collegium Invisibile (w latach 2007-2010 – zastępca sekretarza generalnego)[1].

Działalność naukowa[edytuj | edytuj kod]

Jego zainteresowania badawcze to semantyka, leksykologia, leksykografia i kultura języka polskiego. Opublikował z tego zakresu ponad 40 pozycji książkowych: monografii naukowych (np. Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, Antonimy przymiotnikowe we współczesnej polszczyźnie), słowników (m.in. Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, Wielki słownik ortograficzny języka polskiego, Wielki słownik wyrazów obcych i trudnych), książek popularnonaukowych (np. Polszczyzna znana i nieznana, Czy znasz polszczyznę? Zagadki językowe, Jak dobrze mówić i pisać po polsku, Język polski. Poradnik Profesora Andrzeja Markowskiego) i podręczników szkolnych oraz ok. 160 artykułów naukowych i kilkaset felietonów popularnonaukowych. Współautor (z Jerzym Bralczykiem i Janem Miodkiem) książek Wszystko zależy od przyimka i Trzy po 33. Jest popularyzatorem wiedzy o języku i propagatorem kultury języka w licznych audycjach radiowych (ponad 5000 nagrań) i telewizyjnych oraz w odczytach i wykładach dla różnych środowisk (m.in. uczniów, nauczycieli, wydawców, dziennikarzy, biznesmenów). Współtwórca programu nauczania i podręcznika „Pamiętajcie o ogrodach…”[2].

Autor wielu dyktand w ogólnopolskim konkursie „Dyktando” i w licznych konkursach regionalnych.

Od 2019 członek Zespołu Nazewnictwa Miejskiego w Urzędzie m.st. Warszawy[3].

Wyróżnienia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Andrzej Markowski - Instytut Języka Polskiego, portal.uw.edu.pl [dostęp 2018-09-14] (pol.).
  2. ↑ Lista tutorów Collegium Invisibile. ci.edu.pl. [dostęp 2 kwietnia 2011].
  3. ↑ Jarosław Osowski. Obronili Krowią, przywrócili Kłopot. „Gazeta Stołeczna”, s. 5, 2–3 marca 2019. 
  4. ↑ I. Mortas: Za miłość do elegancji w języku. Kielecka uczelnia doceniła wybitnego polskiego językoznawcę (wideo, zdjęcia). echodnia.eu, 11 czerwca 2015. [dostęp 2015-07-05].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrzej_Markowski_(językoznawca)&oldid=57722051”