Autobusy miejskie w Toruniu
| autobus | |
| |
 MAN Lion’s City uchwycony w 2006 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Lokalizacja | |
| Operator | |
| Liczba linii |
42 (w tym 37 dziennych i 5 nocnych) |
| Lata funkcjonowania |
od 16 listopada 1924 |
| Roczna liczba pasażerów |
55 mln[1] |
| Infrastruktura | |
| Liczba zajezdni | |
| Tabor | |
| Liczba pojazdów |
145 (stan na 25 listopada 2023) |
Autobusy miejskie w Toruniu – system komunikacji autobusowej istniejący od listopada 1924 roku w Toruniu.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Linie autobusowe w mieście obsługuje Miejski Zakład Komunikacji Sp. z o.o. w Toruniu. System składa się z 28 linii dziennych, 7 podmiejskich i 5 nocnych[2], których łączna długość wynosi ok. 500 kilometrów. Codziennie na ulice Torunia wyjeżdża ponad 120 wozów. Rocznie pokonują one ponad 10 milionów kilometrów[3]. Komunikacja autobusowa jest obok tramwajowej, głównym środkiem transportu w Toruniu.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Lata 1924 – 1945[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze autobusy (Ford) pojawiły się w Toruniu 16 listopada 1924 roku i jeździły ze Starówki na dworzec PKP Toruń Główny. Rok później autobusy dojeżdżały do Podgórza i Jakubskiego Przedmieścia[4], jednak w 1925 roku zlikwidowano komunikację autobusową, gdyż była deficytowa. Reaktywowano ją podczas okupacji niemieckiej w 1940 roku, obsługując połączenie dworca głównego z centrum miasta siłami 20 autobusów Graf Stift (pod koniec wojny przerobiono je na korzystanie z gazu drzewnego i świetlnego)[5].
Lata 1945 – 1989[edytuj | edytuj kod]
Po zakończeniu działań wojennych w Toruniu, komunikacja autobusowa nie działała wskutek zniszczeń lub ewakuacji taboru i reaktywowano ją w lutym 1946 roku, na tej samej trasie co za okupacji i niemieckimi maszynami. Pierwszy nowy autobus sprowadzono w 1952 roku, a na szerszą skalę zaczęto wymieniać tabor od 1955 roku na autobusy Star-52[5]. Początkowo znaczenie autobusów w komunikacji miejskiej było znikome, ale pod koniec lat 60. XX w. rola rozbudowanych linii autobusowych zaczęła szybko rosnąc i od 1977 roku przewoziły więcej osób niż tramwaje, co utrzymywało się także w 1985 roku[5]. W 1980 roku MPK posiadało głównie Berliety (32 szt.) i Autosany (38 szt.), podrzędnie także Jelcz R-50 (22 szt.), wszystkie starsze typy były już wycofane; zaś w 1985 roku pozostały wyłącznie Berliety[5].
Od 1989[edytuj | edytuj kod]
17 sierpnia 2005 roku nastąpiła realizacja zakupu autobusów niskopodłogowych (kupiono ich 10)[6]. Do 31 stycznia 2009 roku autobusy MZK dojeżdżały do kilku miejscowości gminy Lubicz (linie 23, 24, 25, 35, 37). Od 1 lutego 2009 wygasła umowa między MZK a gminą Lubicz. Obsługę linii podmiejskich (101, 102, 103) przejął Mobilis Sp. z o.o. Oddział Bydgoszcz[7]. Ważną kwestią było zakupienie we wrześniu 2008 roku dwóch niskopodłogowych autobusów przegubowych MAN NG313 Lion’s City G. Ostatni kremowo-czerwony Jelcz 120M numer taborowy #408 został wycofany z ruchu w marcu 2010 a sprzedany do Zęgwirtu na złomowisko w grudniu 2010 roku[8].
Po roku 2010 nastąpił kolejny okres rozwoju komunikacji autobusowej w mieście. Powstały nowe linie, m.in. po otwarciu w 2013 roku mostu drogowego im. Elżbiety Zawackiej[9], a także rozbudowano infrastrukturę – w 2014 roku powstał węzeł przesiadkowy w alei Solidarności, który integruje komunikację autobusową z tramwajową[10]. Od 1 stycznia 2012 roku autobusy MZK rozpoczęły ponownie regularne kursy do gminy Lubicz[11], a od 1 września 2016 roku także do gmin: Zławieś Wielka (Przysiek, Rozgarty) oraz Obrowo (Silno, Dzikowo)[12]. W ramach inwestycji miejskich w tabor MZK, w latach 2010−2016 zakupiono ok. 50. pojazdów różnych marek. Do 2020 roku planuje się objęcie komunikacji autobusowej Systemem Informacji Pasażerskiej[13][14].
W 2018 roku władze miasta, za pośrednictwem MZK Toruń, kupiły 35 nowych autobusów: 21 Solarisów zasilanych olejem napędowym i 14 MAN-ów o napędzie hybrydowym. Był to największy zakup autobusów w jednym roku w całej historii toruńskiego MZK[15].
Statystyka[edytuj | edytuj kod]
| Rodzaj transportu | 1924 | 1957 | 1973 | 1978 | 1981 | 1986 | 1993 | 1998 | 2018 | 2021 | 2023 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Autobus | 1 | 5 | 8 | 12 | 14 | 20 | 25 | 30 | 39 | 41 | 35 |
Zajezdnia[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ MZK w liczbach [online], mzk-torun.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
- ↑ MZK-Toruń - Miejski Zakład Komunikacji w Toruniu [online], mzk-torun.pl [dostęp 2023-02-28].
- ↑ https://www.torun.pl/pl/hybrydy-nowej-generacji
- ↑ Miejski Zakład Komunikacji w Toruniu – Historia. [dostęp 2009-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-17)].
- ↑ a b c d Walczak-Więcławska A., 1986: 95 lat w służbie toruńczyków. Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Toruń
- ↑ Miejski Zakład Komunikacji w Toruniu – Projekty europejskie. [dostęp 2009-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-26)].
- ↑ Gazeta.pl : Error 404Od 1 stycznia 2012 urząd miasta postanowił o przywrócenie linii MZK poza granice miasta. LiniaPoczątkowo Gmina Miasta Toruń zaproponowała Gminie Lubicz uruchomienie trzech linii autobusowych: nr 23 na trasie pl. św. Katarzyny – Kopanino, nr 35 na trasie Pl. Teatralny – pl. św. Katarzyny – Sobieskiego – (powrót Chrobrego) – Skłodowskiej-Curie – Rydygiera – Łyskowskiego – Dziewulskiego – Jamontta ( kierunku przeciwnym wjazd na pętlę Rubinkowo II) – Szosa Lubicka – Lubicz Dolny – Lubicz Osiedle, nr 37 na trasie pl. św. Katarzyny – Sobieskiego – Skłodowskiej-Curie – Olsztyńska – Kolonia Papowska – Rogówko – Gronowo. Z uwagi na zbyt wysokie koszty związane z funkcjonowaniem trzech linii, wójt Gminy Lubicz zaproponował współpracę z GMT w zakresie ograniczonym do jednej linii komunikacji publicznej na trasie Toruń – Złotoria – Kopanino. Świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego na terenie Gminy Lubicz będzie finansowane w części przez Gminę Lubicz i w części z wpływów ze sprzedaży biletów- całość stanowić będzie dochód GMT. nr 23 kursować będzie z Torunia do Kopanina (PLAC ŚW. KATARZYNY – Dobrzyńska – Sobieskiego – Dworzec Wschodni – Żółkiewskiego – Szosa Lubicka – Przy Skarpie – Turystyczna – Drwęca – Toruńska – Lipowa – Złotoria – KOPANINO) oraz z Kopanina do Torunia (KOPANINO – Złotoria – Lipowa – Toruńska – Drwęca – Turystyczna – Przy Skarpie – Szosa Lubicka – Żółkiewskiego – Dworzec Wschodni – Chrobrego – Dobrzyńska – PLAC ŚW. KATARZYNY).
- ↑ Adrian Giza. Sześćdziesiąt lat na kursie. „Nowości”, s. 12, 2010-04-21.
- ↑ Artur Olewiński, Nowy most, nowe linie, „nowosci.com.pl” [dostęp 2017-04-28] (pol.).
- ↑ Pierwszy taki węzeł | www.torun.pl [online], torun.pl [dostęp 2017-04-28] (pol.).
- ↑ Szymon Spandowski, Toruńskie autobusy wracają do Lubicza, „nowosci.com.pl” [dostęp 2017-04-28] (pol.).
- ↑ Nowe bilety | www.torun.pl [online], torun.pl [dostęp 2017-04-28] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-05] (pol.).
- ↑ Szymon Spandowski, System informacji pasażerskiej także dla autobusów w Toruniu?, „nowosci.com.pl” [dostęp 2017-04-28] (pol.).
- ↑ Autobusy na tablicach elektronicznych | www.torun.pl [online], torun.pl [dostęp 2018-01-19] (pol.).
- ↑ k, Tak wyglądają nowe autobusy MAN dla MZK w Toruniu. Na razie jest ich 7, a docelowo będzie jeszcze drugie tyle, „nowosci.com.pl” [dostęp 2018-11-27] (pol.).
- ↑ Toruński Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej [online], seba.rail.pl [dostęp 2018-12-28] [zarchiwizowane z adresu 2010-09-13].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
| Środki transportu | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Infrastruktura |
| ||||||||
| Przewoźnicy |
| ||||||||
| Inne |
