Bedlno (województwo świętokrzyskie)
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2023) |
305[2] |
Strefa numeracyjna |
41 |
Kod pocztowy |
26-200[3] |
Tablice rejestracyjne |
TKN |
SIMC |
0243458[4] |
Położenie na mapie gminy Końskie | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego | |
Położenie na mapie powiatu koneckiego | |
51°12′15″N 20°16′11″E/51,204167 20,269722[1] |
Bedlno – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Końskie[5][4].
W skład sołectwa Bedlno wchodzi także wieś Kopaniny[2].
Prywatna wieś szlachecka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie opoczyńskim województwa sandomierskiego[6]. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Anny[7].
ICzęści wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0243464 | Bugaj | część wsi |
0243470 | Karczunek | część wsi |
0243487 | Morawy | część wsi |
0243493 | Piaski | część wsi |
0243501 | Pod Górą | część wsi |
0243518 | Zagóra | część wsi |
0243524 | Zakościół | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś królewska do wieku XIV, a od 1393 szlachecka w historycznym powiecie opoczyńskim.
Z badań dokumentów kościelnych, a także prowadzonych prac archeologicznych podczas budowy kolejnego kościoła wynika że pierwszy kościół drewniany stawiano w Bedlnie prawdopodobnie w X wieku. (Jest to zaledwie hipoteza nie potwierdzona opisem historycznych dokumentów)[8]
W 1054 Kazimierz I funduje kościół murowany pod wezwaniem Jezusa ukrzyżowanego i św. Anny ma o tym świadczyć wykuty w kamiennej futrynie napis łaciński o treści A † D MLIV † JESUS NAZARENUS REX J. S, ANNA ORA PRO NOBIS. Patronat należał do panującego w kraju a pleban zawsze był capellanus Regis aż do 1393 kiedy to cały klucz dóbr Bedlińskich oddano Piotrowi Rpiszka[a] stanu rycerskiego[8].
W 1394 Piotr Rpiszka[b], starosta Opoczyński, za zgodą swych pasierbów Mikolaja, Krystyna, Piotra, Paszkona i Wacława wieś swą Małków wraz z sadzawką i młynem pod Bedlnem, kościołowi w Bedlnie daje. Darowiznę tę potwierdza król Władysław Jagiełło[8].
W XV wieku pisze o istnieniu parafii Długosz w Liber Beneficiorum (Długosz L.B I, 350, 352,596)[9].
Pomiędzy wiekiem XV a XVIII Bedlno, w drodze sukcesji, po wielokroć zmienia właścicieli. W 1779 Filip Libiszewski, Obersztelleytnant Wojsk Koronnych, jest dziedzicem Bedlna[8].
W XIX wieku Bedlno to wieś i folwark w gminie Sworzyce powiatu opoczyńskiego ówczesnej guberni radomskiej.
Podług spisu z 1827 wieś liczyła 18 domów i 234 mieszkańców. Ludność wiejska zajmowała się wyrobem sukna.
We wsi kościół parafialny murowany. Parafia Bedlno w dekanacie opoczyńskim liczyła w XIX wieku 2905 wiernych[9].
W Bedlnie urodził się Eulogiusz Wyssogota-Zakrzewski, polski działacz nielpodległościowy, powstaniec.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Piotr Rpiszka z Bedlna (ur.ok. 1350 zm. po 1397), ochmistrz dworu królowej 1392, starosta buski 1396, kasztelan wiślicki 1397.
- ↑ Bedliński herbu Leliwa, v. Bedleński, z Bedlna w pow. opoczyńskim, które posiadali 1368 r. Pierwotne nazwisko tego rodu brzmiało Rpiszka. Bedlińscy (Rpiszkowie) mają wspólne pochodzenie ze Sworskimi ze Sworzyc i Bartkowskimi herbu Leliwa. Byli właścicielami dóbr Bedlno 1368/1618, Bedlinek 1618, Koliszowy 1618/73, Wierzchowiska 1508/77 i Trzemeszna 1508/1618. Posiadali starostwo będzińskie w 1673. Podpisali elekcje Jana Kazimierza w 1648 i Augusta II w 1697 z województwem sandomierskim.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 3542
- ↑ a b Miasta i Gminy Końskie. Statystyka Ludności za 2023 rok. Liczba ludności – sołectwa – wsie [dostęp 2024-09-15].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 17 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ a b c d Dekanat Opoczyński ks. Wiśniewski Jan – repozytorium cyfrowe SBC.
- ↑ a b Bedlno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 123 .