Przejdź do zawartości

Bedlno (województwo świętokrzyskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bedlno
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

konecki

Gmina

Końskie

Liczba ludności (2023)

305[2]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

26-200[3]

Tablice rejestracyjne

TKN

SIMC

0243458[4]

Położenie na mapie gminy Końskie
Mapa konturowa gminy Końskie, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Bedlno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Bedlno”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Bedlno”
Położenie na mapie powiatu koneckiego
Mapa konturowa powiatu koneckiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Bedlno”
Ziemia51°12′15″N 20°16′11″E/51,204167 20,269722[1]

Bedlnowieś sołecka w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Końskie[5][4].

W skład sołectwa Bedlno wchodzi także wieś Kopaniny[2].

Prywatna wieś szlachecka, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie opoczyńskim województwa sandomierskiego[6]. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Anny[7].

ICzęści wsi

[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Bedlno[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0243464 Bugaj część wsi
0243470 Karczunek część wsi
0243487 Morawy część wsi
0243493 Piaski część wsi
0243501 Pod Górą część wsi
0243518 Zagóra część wsi
0243524 Zakościół część wsi

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wieś królewska do wieku XIV, a od 1393 szlachecka w historycznym powiecie opoczyńskim.
Z badań dokumentów kościelnych, a także prowadzonych prac archeologicznych podczas budowy kolejnego kościoła wynika że pierwszy kościół drewniany stawiano w Bedlnie prawdopodobnie w X wieku. (Jest to zaledwie hipoteza nie potwierdzona opisem historycznych dokumentów)[8]

W 1054 Kazimierz I funduje kościół murowany pod wezwaniem Jezusa ukrzyżowanego i św. Anny ma o tym świadczyć wykuty w kamiennej futrynie napis łaciński o treści A † D MLIV † JESUS NAZARENUS REX J. S, ANNA ORA PRO NOBIS. Patronat należał do panującego w kraju a pleban zawsze był capellanus Regis aż do 1393 kiedy to cały klucz dóbr Bedlińskich oddano Piotrowi Rpiszka[a] stanu rycerskiego[8].

W 1394 Piotr Rpiszka[b], starosta Opoczyński, za zgodą swych pasierbów Mikolaja, Krystyna, Piotra, Paszkona i Wacława wieś swą Małków wraz z sadzawką i młynem pod Bedlnem, kościołowi w Bedlnie daje. Darowiznę tę potwierdza król Władysław Jagiełło[8].

W XV wieku pisze o istnieniu parafii Długosz w Liber Beneficiorum (Długosz L.B I, 350, 352,596)[9].

Pomiędzy wiekiem XV a XVIII Bedlno, w drodze sukcesji, po wielokroć zmienia właścicieli. W 1779 Filip Libiszewski, Obersztelleytnant Wojsk Koronnych, jest dziedzicem Bedlna[8].

W XIX wieku Bedlno to wieś i folwark w gminie Sworzyce powiatu opoczyńskiego ówczesnej guberni radomskiej.

Podług spisu z 1827 wieś liczyła 18 domów i 234 mieszkańców. Ludność wiejska zajmowała się wyrobem sukna.

We wsi kościół parafialny murowany. Parafia Bedlno w dekanacie opoczyńskim liczyła w XIX wieku 2905 wiernych[9].

W Bedlnie urodził się Eulogiusz Wyssogota-Zakrzewski, polski działacz nielpodległościowy, powstaniec.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Piotr Rpiszka z Bedlna (ur.ok. 1350 zm. po 1397), ochmistrz dworu królowej 1392, starosta buski 1396, kasztelan wiślicki 1397.
  2. Bedliński herbu Leliwa, v. Bedleński, z Bedlna w pow. opoczyńskim, które posiadali 1368 r. Pierwotne nazwisko tego rodu brzmiało Rpiszka. Bedlińscy (Rpiszkowie) mają wspólne pochodzenie ze Sworskimi ze Sworzyc i Bartkowskimi herbu Leliwa. Byli właścicielami dóbr Bedlno 1368/1618, Bedlinek 1618, Koliszowy 1618/73, Wierzchowiska 1508/77 i Trzemeszna 1508/1618. Posiadali starostwo będzińskie w 1673. Podpisali elekcje Jana Kazimierza w 1648 i Augusta II w 1697 z województwem sandomierskim.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 3542
  2. a b Miasta i Gminy Końskie. Statystyka Ludności za 2023 rok. Liczba ludności – sołectwa – wsie [dostęp 2024-09-15].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 17 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  7. Opis parafii na stronie diecezji
  8. a b c d Dekanat Opoczyński ks. Wiśniewski Jan – repozytorium cyfrowe SBC.
  9. a b Bedlno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 123.