Bogdan Kamieński

Bogdan Edward Kamieński

Bogdan Kamieński (1938)
Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	14 marca 1897 Oświęcim
Data i miejsce śmierci	9 sierpnia 1973 Kraków
Profesor
Specjalność: Fizykochemik
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Doktorat	1924 Uniwersytet Jagielloński
Habilitacja	1929 Uniwersytet Jagielloński
Polska Akademia Nauk
Status	członek rzeczywisty
Uczelnia	Politechnika Lwowska Uniwersytet Jagielloński
Odznaczenia

Bogdan Edward Stanisław Kamieński (ur. 14 marca 1897 w Oświęcimiu, zm. 9 sierpnia 1973 w Krakowie) – polski fizykochemik, przedmiotem jego badań były elektrochemia i fizykochemia zjawisk powierzchniowych.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Władysława, dyrektora urzędu ksiąg gruntowych w Wadowicach, i Jadwigi z domu Kuhn. Jego braćmi byli Alfred Władysław Wincenty (ur. 1887), adwokat, i Erwin, profesor w Instytucie Badań Jądrowych w Warszawie. Naukę w gimnazjum rozpoczął w 1911 w Wadowicach, następnie w latach 1911–1914 kontynuował w Gimnazjum Św. Anny w Krakowie, maturę zdając w gimnazjum w Cieszynie.

W czasie I wojny światowej walczył w latach 1915–1918 jako żołnierz armii austriackiej na froncie włoskim.

Po wojnie podjął studia chemiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim studiując w latach 1918–1923, między innymi pod opieką Tadeusza Estreichera. W czasie studiów został asystentem Katedry Chemii Nieorganicznej na UJ gdzie pracował w latach 1920–1924. W 1924 uzyskał doktorat na podstawie rozprawy O istocie procesu absorbcji wodoru przez metaliczny sód i wapń. Przez dwa kolejne lata pracował w przemyśle (w cukrowni w Ostrowach k. Kutna, a następnie w fabryce kwasu siarkowego w Szopienicach). W 1926 został starszym asystentem Katedry Chemii Nieorganicznej, a po habilitacji w 1929 przeniósł się na Politechnikę Lwowską, gdzie został mianowany profesorem. W 1932 powrócił do pracy w Krakowie i został profesorem i kierownikiem Katedry Chemii Fizycznej i Elektrochemii Wydziału Filozoficznego UJ.

6 listopada 1939 został aresztowany wraz z innymi profesorami w ramach Sonderaktion Krakau. Po trzech tygodniach pobytu w więzieniach w Krakowie i Wrocławiu 27 listopada został wywieziony do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen skąd zwolniono go 8 lutego 1940. W czasie okupacji od 1942 pracował w fabryce kosmetyków Miraculum, od 1944 również w wytwórni szczepionek prof. Odo Bujwida. Był zaangażowany w pracę tajnego uniwersytetu oraz prowadził pracę naukową przygotowując materiały do książki Elementy chemii fizycznej wydanej w 1947.

Po wojnie został mianowany profesorem zwyczajnym UJ. W latach 1947–1952 sprawował funkcję dziekana Wydziału Matematyczno–Fizycznego UJ, był także kierownikiem budowy gmachu Instytutu Chemicznego UJ. Ponadto od 1945 był członkiem korespondentem, a od Polskiej Akademii Umiejętności, a od 1947 członkiem czynnym. Z kolei od 1952 był członkiem korespondentem, a od 1961 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk. Ponadto w okresie 1966–1968 był wiceprezesem PAN. Był też (1964–1969) przewodniczącym Komitetu Polskiego IUPAC. W latach 1955–1967 kierował Zakładem Fizykochemii Zjawisk Powierzchniowych Instytutu Chemii Fizycznej PAN. W 1967 przeszedł na emeryturę.

Od 26 sierpnia 1924 był mężem Julii z domu Natanson (1902–1989), córki profesora Władysława Natansona. Mieli córki Elżbietę (1925–1988) i Marię (1931–2022), po mężu Żyła.

Zmarł w Krakowie, pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera Pas 26-płn-za grobem Brodeckich).

Grób prof. Bogdana Kamieńskiego na cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Wybrane prace

• Elementy chemii fizycznej, Warszawa, 1947.
• Chemia fizyczna, praca zbiorowa, komitet red. Adam Bielański, Kazimierz Gumiński, Bogdan Kamieński, Krzysztof Pigoń, Lucjan Sobczyk, PWN, wyd. 4, 1980.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (28 września 1954)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (30 września 1952)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (14 stycznia 1955)
• Medal Jędrzeja Śniadeckiego (1969)

Nagrody

• Nagroda Państwowa II stopnia za osiągnięcia w dziedzinie zastosowania metody elektrometrycznej w analizie adsorpcyjnej (1952)
• nominacja do nagrody Nobla w dziedzinie chemii (1958)

Bibliografia

• Encyklopedia Popularna PWN, Warszawa 1987.
• Uczeni polscy XIX–XX stulecia pod red. Andrzeja Śródka, tom II wyd. Warszawa 1994 s. 147–149.