Brużyca (gmina)

Brużyca
	gmina wiejska
	1867-1924
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	łódzki
Siedziba	Brużyca
Populacja (1924); • liczba ludności	; 1236
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba miejscowości	11
brak współrzędnych

Brużyca (także Brużnica lub Brużyca-Wielka) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1924 roku w woj. łódzkim. Siedzibą władz gminy była Brużyca^[3].

Za Królestwa Polskiego gmina Brużyca (lub Brużyca Wielka^[4]) należała do powiatu łodzińskigo (łódzkiego) w guberni piotrkowskiej^[5]^[6]. 19 maja^?/31 maja 1870 do gminy przyłączono pozbawiony praw miejskich Aleksandrów^[7].

W okresie międzywojennym gmina Brużyca należała do powiatu łódzkiego w woj. łódzkim. Obejmowała miejscowości Brużyca (kolonia), Brużyca (wieś), Bugaj (wieś), Franin (wieś), Łobodź (wieś), Łomnik (wieś), Rafałów (wieś), Ruda (wieś), Szatonie (wieś), Wierzbno (wieś) i Zimna Woda (wieś)^[2] oraz osada Aleksandrów.

5 marca 1924 z gminy Brużyca wyłączono osadę Aleksandrów i utworzono z niej odrębne miasto Aleksandrów^[8]. Ludność gminy zmniejszyła się tym samym o 8236 mieszkańców (z 9472 do 1236) przez co gmina straciła sens bytu^[2]. I tak trzy tygodnie później, 27 marca 1924, gmina Brużyca została zniesiona, a z jej obszaru (oraz z obszaru zniesionej gminy Nakielnica) utworzono nową gminę Brużyca Wielka^[9].

Przypisy

↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego.
↑ ^a ^b ^c Skorowidzu miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej
↑ Obecna nazwa Brużyca Wielka
↑ Nie mylić z późniejszą gminą Brużyca Wielka
↑ Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
↑ Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
↑ Postanowienie z 20 marca (1 kwietnia) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 123)
↑ Dz.U. z 1924 r. nr 20, poz. 215
↑ Dz.U. z 1924 r. nr 28, poz. 278

[1] Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego.

[skor-2] Skorowidzu miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej

[3] Obecna nazwa Brużyca Wielka

[4] Nie mylić z późniejszą gminą Brużyca Wielka

[5] Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)

[6] Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)

[7] Postanowienie z 20 marca (1 kwietnia) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 123)

[8] Dz.U. z 1924 r. nr 20, poz. 215

[9] Dz.U. z 1924 r. nr 28, poz. 278

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Przynależność wojewódzka	gubernia piotrkowska (1867–1915) woj. łódzkie (II RP) (1919–39) woj. łódzkie (1945–75)
Miasta	Aleksandrów (Łódzki) (do 1870 i od 1924) Andrespol (1915–1919) Kazimierz (do 1870) Konstantynów (Łódzki) (do 1870 i od 1924) Łódź (do 1928 →) Ruda Pabianicka (1923–46) Rzgów (do 1870 i 1915-1919) Tuszyn (do 1870 i od 1924) Zgierz (do 1951 →)
Osiedla (1954–72)	Andrespol (od 1963)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Aleksandrów Łódzki (od 1973) Andrespol (od 1973) Babice (do 1953) Bełdów (do 1954) Brójce Brus (do 1946) Brużyca (do 1924) Brużyca Wielka (1924–54) Chojny (do 1946) Czarnocin Dzierżązna (do 1915) Gospodarz (do 1953) Górki (do 1924) Kazimierz (1953–54) Kruszów (1925–54) Ksawerów (od 1973) Lućmierz (do 1954) Lutomiersk (od 1973) Łagiewniki (do 1946) Nakielnica (do 1924) Nowosolna (do 1954) Puczniew (do 1954) Radogoszcz (do 1946) Rąbień (do 1954) Rszew (do 1927) Rzgów (od 1953) Stoki (do 1868) Tuszyn (od 1973) Wiskitno (do 1954) Zgierz (od 1973) Żeromin (do 1924)
Gromady (1954–72)	Andrespol (← 1958–63) Andrzejów (1954–63) Bełdów (1954–72) Biała (← 1956–72) Brójce (1954–72) Brużyca Wielka (1954–72) Czarnocin (1954–72) Dalków (1954–57) Emilia (1954–68) Gospodarz (1954–68) Górki Małe (1954–68) Grotniki (← 1956–72) Kalinko (1954–57) Kazimierz (1954–72) Kruszów (1954–68) Ksawerów (← 1959–72) Kuciny (1954–68) Kurowice (1954–72) Lutomiersk (← 1958–72) Nowosolna (1954–72) Proboszczewice (1954–69) Puczniew (1954–57) Rąbień (1954–72) Ruda-Bugaj (1954–57) Rzgów (1954–72) Słowik (1970–72) Smardzew (← 1956–72) Sobień (← 1958) Szydłów (1954–72) Szynczyce (1954–57) Tuszyn (1968–72) Wiskitno (1954–72) Wiśniowa Góra (1954–57) Wodzin (1954–58) Zofiówka (← 1956–57)