Przejdź do zawartości

Cerkiew św. Dymitra w Śnietnicy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerkiew św. Dymitra w Śnietnicy
Zabytek: nr rej. A-787 z dnia 22.12.1995
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Śnietnica

Wyznanie

katolickie

Kościół

greckokatolicki

Wezwanie

św. Dymitra

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Śnietnica, cerkiew”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Śnietnica, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Śnietnica, cerkiew”
Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie
Mapa konturowa gminy Uście Gorlickie, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Śnietnica, cerkiew”
Ziemia49°30′35,6″N 21°03′10,2″E/49,509889 21,052833

Cerkiew pw. św. Dymitra w Śnietnicycerkiew greckokatolicka, wzniesiona w 1755 w Śnietnicy.

Po 1947 roku cerkiew była użytkowana jako kościół rzymskokatolicki pw. św. Andrzeja Boboli. W 1997 została zwrócona grekokatolikom.

Włączona do małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Została zbudowana w 1755 i przekształcona gruntownie w pierwszej połowie XIX w. Podczas remontu poszerzono nawę, kosztem zlikwidowanego babińca oraz przesunięto na zachód wieżę.

Architektura i wyposażenie

[edytuj | edytuj kod]

Jest to cerkiew łemkowska, orientowana, drewniana, konstrukcji zrębowej. Pierwotna konstrukcja kwalifikowała obiekt jako typ północno-zachodni, wariant starszy; po remoncie uzyskała cechy wariantu młodszego (według klasyfikacji stosowanej przez R. Brykowskiego). Pierwotnie była trójdzielna, obecnie dwudzielna, składa się z prezbiterium na planie kwadratu z zakrystią od północy, i niewiele szerszej, wydłużonej nawy obejmującej także dawny babiniec. Od zachodu wieża konstrukcji słupowo-ramowej o lekko pochyłych ścianach, z lekko nadwieszoną izbicą i gzymsem zegarowym i malowanymi tarczami zegarowymi, przy niej od zachodu mała kruchta. Ściany szalowane poziomym deskowaniem, górne partie wieży pionowym. Dachy nad prezbiterium i nawą kalenicowy, trójpołaciowy, nad wieżą namiotowy. W dachu nawy widoczne załamanie, pozostałość po dawnym zwieńczeniu namiotowym. Nad wszystkimi częściami jednolite hełmy baniaste z pseudolatarniami i żelaznymi krzyżami.

We wnętrzu, w prezbiterium i starszej części nawy kopuły namiotowe, w nowszej części nawy strop z szeroką fasetą. Na ścianach polichromia architektoniczno-figuralna z 1936 r. Kompletny, barokowy ikonostas czterorzędowy z XVIII w. autorstwa Józefa Bogdańskiego. W prezbiterium barokowy ołtarz z rzeźbami św. Piotra i Pawła. W nawie dwa późnobarokowe ołtarze boczne. W południowym ikona Ofiarowania Chrystusa w Świątyni i mniejsza Chrystusa w Grobie. W ołtarzu północnym ikona Ukrzyżowania.

Wokół cerkwi

[edytuj | edytuj kod]

Teren przy cerkwi otoczony jest murkiem z kamienia łamanego.

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Ryszard Brykowski, Łemkowska drewniana architektura cerkiewna, Ossolineum, Wrocław, 1986
  • M.A. Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat, Rewasz, Pruszków, 2003
  • Losy cerkwi w Polsce po 1944 roku, praca zbiorowa, wyd. Reg. Ośr. Studiów i Ochr. Środowiska Kulturowego w Rzeszowie, 1997