Cerkiew św. Dymitra w Śnietnicy
nr rej. A-787 z dnia 22.12.1995 | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||
Miejscowość | |||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu gorlickiego | |||||||||||
Położenie na mapie gminy Uście Gorlickie | |||||||||||
49°30′35,6″N 21°03′10,2″E/49,509889 21,052833 |
Cerkiew pw. św. Dymitra w Śnietnicy – cerkiew greckokatolicka, wzniesiona w 1755 w Śnietnicy.
Po 1947 roku cerkiew była użytkowana jako kościół rzymskokatolicki pw. św. Andrzeja Boboli. W 1997 została zwrócona grekokatolikom.
Włączona do małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Została zbudowana w 1755 i przekształcona gruntownie w pierwszej połowie XIX w. Podczas remontu poszerzono nawę, kosztem zlikwidowanego babińca oraz przesunięto na zachód wieżę.
Architektura i wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Jest to cerkiew łemkowska, orientowana, drewniana, konstrukcji zrębowej. Pierwotna konstrukcja kwalifikowała obiekt jako typ północno-zachodni, wariant starszy; po remoncie uzyskała cechy wariantu młodszego (według klasyfikacji stosowanej przez R. Brykowskiego). Pierwotnie była trójdzielna, obecnie dwudzielna, składa się z prezbiterium na planie kwadratu z zakrystią od północy, i niewiele szerszej, wydłużonej nawy obejmującej także dawny babiniec. Od zachodu wieża konstrukcji słupowo-ramowej o lekko pochyłych ścianach, z lekko nadwieszoną izbicą i gzymsem zegarowym i malowanymi tarczami zegarowymi, przy niej od zachodu mała kruchta. Ściany szalowane poziomym deskowaniem, górne partie wieży pionowym. Dachy nad prezbiterium i nawą kalenicowy, trójpołaciowy, nad wieżą namiotowy. W dachu nawy widoczne załamanie, pozostałość po dawnym zwieńczeniu namiotowym. Nad wszystkimi częściami jednolite hełmy baniaste z pseudolatarniami i żelaznymi krzyżami.
We wnętrzu, w prezbiterium i starszej części nawy kopuły namiotowe, w nowszej części nawy strop z szeroką fasetą. Na ścianach polichromia architektoniczno-figuralna z 1936 r. Kompletny, barokowy ikonostas czterorzędowy z XVIII w. autorstwa Józefa Bogdańskiego. W prezbiterium barokowy ołtarz z rzeźbami św. Piotra i Pawła. W nawie dwa późnobarokowe ołtarze boczne. W południowym ikona Ofiarowania Chrystusa w Świątyni i mniejsza Chrystusa w Grobie. W ołtarzu północnym ikona Ukrzyżowania.
Wokół cerkwi
[edytuj | edytuj kod]Teren przy cerkwi otoczony jest murkiem z kamienia łamanego.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Widok od prezbiterium
-
Wnętrze
-
Widok od strony północnej
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ryszard Brykowski, Łemkowska drewniana architektura cerkiewna, Ossolineum, Wrocław, 1986
- M.A. Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat, Rewasz, Pruszków, 2003
- Losy cerkwi w Polsce po 1944 roku, praca zbiorowa, wyd. Reg. Ośr. Studiów i Ochr. Środowiska Kulturowego w Rzeszowie, 1997