Cmentarz Mariacki
![]() Znicze zapalone 2 listopada zgodnie z tradycją na cześć zmarłych tu niegdyś pochowanych | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Typ cmentarza | |
Wyznanie | |
Stan cmentarza |
zlikwidowany |
Data otwarcia |
1222 |
Data likwidacji |
1796 |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |
Położenie na mapie Krakowa ![]() | |
![]() |
Cmentarz Mariacki – dawny cmentarz przykościelny przy kościele Mariackim na Starym Mieście w Krakowie. Został założony w 1222 r. w tym samym czasie co kościół, a zlikwidowany w 1796 r.[1] ze względu na biskupi zakaz grzebania zmarłych w obrębie murów z 1795 r. oraz w wyniku wprowadzenia w 1797 r. przez Austriaków nowych przepisów sanitarnych zakazujących pochówków w granicach miasta.
W 1338 r. z fundacji Mikołaja Wierzynka powstała kaplica cmentarna św. Barbary, powiększona i sklepiona w latach 1394–1399 (obecnie kościół św. Barbary). W końcu XV wieku wzniesiono przy niej kaplicę Ogrojcową z plastycznym wyobrażeniem Chrystusa w Ogrojcu, ufundowaną przez ród Szwarców. Kościół i kaplica obrastały sukcesywnie w przybudówki gotyckie, renesansowe i manierystyczne. Przybywało epitafiów. Jedno z nich zdobiła płaskorzeźba Wita Stwosza Chrystus w Ogrojcu.
Cmentarz Mariacki obwiedziony był murem, który ciągnął się od kamienicy Czynciela („Na Bartschowym”) i dalej wzdłuż północnej ściany kościoła Mariackiego w stronę ul. Mikołajskiej aż do Wikarówki. Na terenie cmentarza odbywali karę kuny drobni przestępcy, jawnogrzesznice, opilcy i bluźniercy. Kuna była umieszczona przy wychodzących na cmentarz drzwiach kościoła Mariackiego (zachowana). W kościelnej kruchcie znajdowała się również niewielka cela więzienna, której zakratowane okienko wychodziło na cmentarz. Miało to wywołać skruchę u przebywających w niej więźniów skazanych za niewielkie wykroczenia. Na terenie cmentarza wznosiła się też latarnia umarłych, czyli kolumna, na szczycie której w nocy płonęło światło[2].
Aktualnie[kiedy?] na miejscu cmentarza znajduje się plac Mariacki z fontanną, która stanowi kopię jednej z postaci z Ołtarza Mariackiego. Posąg Matki Boskiej Łaskawej, zdobiący bramę cmentarza, przeniesiono na ul. Kapucyńską, gdzie go osadzono na kolumnie. Obecnie[kiedy?] posąg znajduje się na Plantach w ogrodzie Uniwersytet przy ulicy Karola Olszewskiego.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
-
Tablica upamiętniająca Cmentarz
-
Kościół św. Barbary, dawna kaplica cmentarna
-
Figura Madonny zdobiąca niegdyś bramę cmentarną (dzisiaj u wylotu ul. Jagiellońskiej)