Dobropole (powiat kamieński)
53°51′31″N 14°45′29″E/53,858611 14,758056| wieś | |
.jpg) Droga przez wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
153[2] |
| Strefa numeracyjna |
91 |
| Kod pocztowy |
72-511[3] |
| Tablice rejestracyjne |
ZKA |
| SIMC |
0785656 |
Położenie na mapie gminy Wolin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kamieńskiego  | |
| 53°51′31″N 14°45′29″E/53,858611 14,758056[1]
| |
Dobropole (niem. Dobberphul) – wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie kamieńskim, w gminie Wolin.
We wsi znajduje się boisko do gry w piłkę nożną wybudowane w 2009 roku, pomnik przyrody i dwa cmentarze niemieckie z czasów II wojny światowej.
Według danych z 1 stycznia 2011 roku wieś liczyła 171 mieszkańców[4].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Po raz pierwszy miejscowość wzmiankowano w 1315 roku (Dubberpol). W 1469 roku należała do Paula von Zastrow ze Strzegowa. W 1509 roku drugi majątek we wsi posiadał Dietrich von Köller. Taki podział wsi między dwa rody utrzymał się do początku XIX wieku. W XVII wieku istniały tam trzy działy majątkowe: majątek A, B i C. Majątki A i C należały do rodziny von Köller, a majątek B do rodu von Zastrow. W 1628 roku majątek we wsi posiadali Karsten von Köller oraz Krug i Wulff von Zastrow. W połowie XVIII wieku właścicielem był Georg Ludwig von Köller. Według listy wasalnej z 1756 roku jako właścicieli majątku z rodu von Köller wymieniono: Zabela Ludwiga, współwłaściciela Dobropola i folwarku Grünhöfe, majora Heinricha Albrechta, współwłaściciela Rekowa, Dobropola i folwarku Grünhöfe, porucznika Ernsta Mathiasa, współwłaściciela Dobropola, porucznika Mathiasa Friedricha, współwłaściciela Dobropola oraz Górek, Rekowa i folwarku Wonnenburg, porucznika Henninga Bogislafa, współwłaściciela Dobropola i Moracza, majora Johanna Ernsta, współwłaściciela Strzegowa, Dobropola, Rarwina i Moracza. Część gruntów we wsi posiadał ród von Enckevort[5].
W 1777 roku Ernst Matthias von Köller (24.07.1719 – 27.12.1798) otrzymał majątek w spadku po ojcu, tereny po bracie Zabelu Ludwigu oraz część gruntów po rodzinie von Zastrow. Był on żonaty z Dorotheą Augustą von Wedel (†1755) i zbudował dwór, który obecnie jest w ruinie. W 1800 roku właścicielem majątku został kapitan Maximilian Friedrich von Köller, a w 1804 roku posiadał majątki A i C. Majątek B był w rękach Hansa Georga Alexandra Friedricha von Köller. Według spisu wasalnego z 1804 roku, majątek we wsi posiadali również Leopold Carl Heinrich i Friedrich Wilhelm Eggert Henning, którzy mieli też część gruntów w Rarwinie. Część gruntów we wsi posiadał Carl Ferdinand von Pirch[5].
Do 1828 roku część dóbr należąca wcześniej do rodu von Zastrow należała do Leopolda Heinricha von Plötz z Baszewic, a później do Friedricha Wilhelma Eggarda Henninga von Plötz z Wiejkowa. Majątki te zostały scalone przez Maximiliana Friedricha von Köller. W 1828 roku we dworze mieszkał Ernst Matthias von Köller. Według spisu wasalnego z 1862 roku właścicielem majątku A był niejaki Rechholtz, który wykupił go w 1860 roku. W 1862 roku właścicielem majątku był Ernst Matthias von Köller, a w 1868 roku właścicielem dóbr był jego syn, Georg E.M. von Köller. W połowie XIX wieku majątek był w rękach Maximiliana von Köller, a pod koniec XIX wieku dobra posiadał Ernst von Köller. W 1928 roku właścicielem dóbr był Franz von Köller. W 1910 roku majątek liczył 1169 ha gruntów, w 1928 roku 1201,5 ha, a w 1939 roku 1201 ha. Po 1945 roku był własnością Skarbu Państwa i utworzono na jego terenie PGR. Po 1990 roku majątek przeszedł w ręce prywatne[5].
Podczas II wojny światowej w lutym 1945 r. przez wieś przeszedł marsz śmierci jeńców alianckich z niemieckiego obozu jenieckiego Stalag XX B[6].
W latach 1946–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa szczecińskiego.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]
Dobropole położone jest przy drodze wojewódzkiej nr 107 Parłówko – Dziwnówek, 1,7 km od drogi ekspresowej S3 w Parłówku (na południe) oraz około 10 kilometrów od Wolina. Do najbliższej miejscowości na północ, do Rekowa są 4 kilometry.
Przyroda
[edytuj | edytuj kod]W Dobropolu rośnie 6 okazałych drzew uznanych za pomniki przyrody. Pierwszy jesion wyniosły o obwodzie pnia na pierścienicy równym 320 cm znajduje się na nawsiu przy zachodnim skraju terenu nieczynnego cmentarza przykościelnego (działka nr 71). W południowo-zachodniej części zadrzewionego terenu przylegającego do dawnego zespołu folwarcznego (działka nr 105/1) rośnie buk zwyczajny odmiany czerwonolistnej o obwodzie 520 cm. Na tym samym terenie w pobliżu wschodniego skraju jednego z parkowych zbiorników wodnych rosną dwa jesiony wyniosłe o obwodach 383 cm i 355 cm. Kolejne dwa okazałe dęby szypułkowe o obwodach 402 cm i 392 cm rosną w odległości 25 m na południe od drogi leśnej prowadzącej w kierunku osady Wilcze (działka nr 466)[7].
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]Dzieci z Dobropola uczęszczają do szkoły podstawowej w Troszynie.
Dwór Köllerów
[edytuj | edytuj kod]We wsi znajduje się piętrowy dwór zbudowany w 1777 roku przez Ernesta Matthiasa von Köllera, kapitana piechoty armii pruskiej. Jest to budynek zbudowany w duchu baroku, w konstrukcji ryglowej, założony na rzucie prostokąta, w części centralnej piętrowy, przykryty dachem czterospadowym, częściowo podpiwniczony. W drugiej połowie XIX wieku został rozbudowany o dwa boczne parterowe skrzydła. W głównej części znajdowała się szeroka reprezentacyjna sień, a za nią dwuskrzydłowe drzwi, za którymi usytuowana była XVIII-wieczna klatka schodowa prowadząca na pierwsze piętro. Drzwi te wieńczyło pierwotnie nadświetle, które zabezpieczone w porę przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Szczecinie udało się uratować. Nadświetle z Dobropola jest to ażurowa kompozycja przedstawiająca, w centralnej części, putto – uskrzydlonego aniołka, trzymającego w rękach zwoje liści akantu, w które wplecione są inicjały EMVK, pod którymi kryje się budowniczy i pierwszy właściciel dworu Ernest Matthias von Köller. Po II wojnie światowej w dworze siedzibę znalazło Państwowe Gospodarstwo Rolne[5].
Od lat 90. XX wieku dwór należy do prywatnego właściciela[5] i od tego czasu popada w całkowitą ruinę. W sąsiedztwie znajduje się zaniedbany park francuski o powierzchni 1,93 ha z XVIII wieku[8]. Obiekt jest dostępny. Zespół dworski został wpisany do rejestru zabytków w 1957 roku[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 14 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 24778
- ↑ Polska w Liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2023-11-24] (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 230 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Wieś Dobropole w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-12-17], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ a b c d e Dobropole /Dobberphul/ pow. Kamień Pomorski | zamki, pałace, dworki [online], zamkilubuskie.pl, 1 sierpnia 2012 [dostęp 2024-06-09] (pol.).
- ↑ Sylwia Kaszuba: Marsz 1945. W: Beata Grudziecka: Stalag XX B: historia nieopowiedziana. Malbork: Muzeum Miasta Malborka, 2017, s. 102, 108. ISBN 978-83-950992-2-9.
- ↑ Uchwała XXXIII/291/2001 Rady Miejskiej w Wolinie z dnia 25 sierpnia 2001 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2001 r. Nr 41, poz. 979).
- ↑ Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa, 1980, s. 130, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482.
- ↑ Powiat Kamieński – ikamien.pl » Zrujnowany dwór w Dobropolu [online], www.ikamien.pl [dostęp 2016-01-07].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]
