Kołczewo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kołczewo
wieś
Ilustracja
Kołczewo
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

kamieński

Gmina

Wolin

Liczba ludności (2011)

721[2]

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

72-514[3]

Tablice rejestracyjne

ZKA

SIMC

0785780

Położenie na mapie gminy Wolin
Mapa konturowa gminy Wolin, u góry znajduje się punkt z opisem „Kołczewo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Kołczewo”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kołczewo”
Położenie na mapie powiatu kamieńskiego
Mapa konturowa powiatu kamieńskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kołczewo”
Ziemia53°57′55″N 14°36′55″E/53,965278 14,615278[1]

Kołczewo (do 1945 niem. Kolzow) – wieś letniskowa w Polsce, położona w woj. zachodniopomorskim, w pow. kamieńskim, w gminie Wolin[4][5].

W latach 1945–1954 i 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Kołczewo. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kołczewo. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Według danych z 2011 roku wieś miała 721 mieszkańców[2].

Mapa wyspy Wolin z zaznaczonym Kołczewem

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość leży przy nadmorskiej drodze wojewódzkiej nr 102 na odcinku pomiędzy Międzyzdrojami a Dziwnowem, ok. 13 km na północ od Wolina, przy wschodnim brzegu jeziora o tej samej nazwie – należącego do Pojezierza Wolińskiego.

W 2007 roku do Kołczewa przyłączono przysiółki Kołczewko i Wartowo[6].

Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Kołczewo[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0785797 Kołczewko część wsi
0785811 Wartowo część wsi

Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]

Ulica Młyńska - szlak rowerowy R10

We wsi jest stacja benzynowa, przystanek PKS, szkoła podstawowa, przedszkole, ośrodek zdrowia, sklepy spożywcze i przemysłowe, świetlica-dyskoteka, warsztaty samochodowe, filia banku spółdzielczego (z bankomatem SGB) oraz agencja pocztowa. We wsi ma swoją siedzibę OSP Kołczewo[7].

W Kołczewie znajduje się kompleks golfowy o powierzchni 66 ha, obejmujący m.in. 18-dołkowe pole golfowe oraz 9-dołkowe pole treningowe. Jest to jedno z dwóch najstarszych pól golfowych w Polsce[8]. W roku 2017 pole golfowe przejęła grupa miłośników tego sportu i postanowili udostępnić miejsce dla wszystkich. Przeprowadzono szereg modernizacji oraz odświeżono budynek klubowy. Udostępniono też restaurację[9].

Zabudowa[edytuj | edytuj kod]

Wieś ma czytelny do dziś układ owalnicowy i urozmaiconą rzeźbę terenu z dwoma wzniesieniami w południowej i południowo-wschodniej części. Na wzniesieniu południowym stał niegdyś kościół średniowieczny otoczony cmentarzem parafialnym, nieczynnym od 1945 r. i porośnięty starodrzewem. Stylowy dworek z XIX w. (obecnie budynek mieszkalny, kiedyś szkoła podstawowa) oraz kościół z XIX w.

Nad jeziorem znaleźć można ślady grodziska Słowian z XII wieku[10].

Zabytki:

  • relikty kościoła parafialnego pw. św. Katarzyny z przełomu XV/XVI wieku,
  • cmentarz przy kościele (nieczynny).

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze ślady osadnictwa pochodzą z epoki brązu, z okresu kultury łużyckiej. Skupisko osadnicze można datować na średniowieczne (IX wiek), a kilka osad i punktów osadniczych z okresu od X do XII wieku.

Miejscowość pierwszy raz wymieniana jest w źródłach pisanych w początkach XIV wieku (1311) pod nazwą Koltzowe (Coltzowe). W roku 1492 został w zachowanych dokumentach wspomniany proboszcz Detlevus Goesz.

W południowej części wsi w XV wieku powstał kościół. Zniszczony został na początku XIX wieku, a w 1859 roku zabezpieczony jako trwała ruina. Rozebrany został w latach 60. XX wieku. W latach 1857–1883 został wybudowany nowy kościół, ufundowany przez tajnego radcę z Berlina P.D. Tobolda. Obie świątynie wybudowano w południowo-wschodniej części wsi. Przy obu kościołach znajdowały się cmentarze. W połowie XIX wieku we wsi były dwie szkoły i dwa wiatraki.

Wieś przez okres swojego istnienia – od średniowiecza, aż do 1945 stanowiła dobra miasta Wolin.

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

Lewieńska Struga w Kołczewie

Wokół wsi znajdują się charakterystyczne dla tej części wyspy, zespoły łąkowo-bagienne o rzadkiej szacie roślinnej. Występują zbiorowiska wysokich bylin bagiennych i bogata warstwa mszysta[10].

W pobliżu stylowego dworku z XIX w. rosną dwa potężne jesiony, będące pomnikami przyrody: Miłko i Przemko.

30 listopada 2012 celem zachowania wartości przyrodniczych, naukowych i krajobrazowych Rada Miejska w Wolinie ustanowiła nowy pomnik przyrody. Jest nim drzewo z gatunku dąb szypułkowy o obwodzie pnia mierzonym na wysokości 1,3 m – 637 cm, w wieku ok. 380-400 lat, o wysokości: 28–32 m, rosnący przy ul. Zwycięstwa 37. Określono również jego nazwę jako „Dąb Mamre”[11].

Edukacja[edytuj | edytuj kod]

We wsi znajduje szkoła podstawowa, do której uczęszczają dzieci z Kołczewa. Do obwodu Publicznej Szkoły Podstawowej w Kołczewie należą również miejscowości: Chynowo, Kodrąb, Domysłów, Rekowo, Świętouść, Wartowo, Wisełka, Żółwino, Granik, Jarzębowo, Korzęcin, Łojszyno, Łuskowo, Sierosław i Zastań.

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Przez miejscowość przebiega szlak turystyczny zielony Szlak przez Pojezierze Warnowsko-Kołczewskie[12], prowadzony z Muzeum Przyrodniczego Wolińskiego Parku Narodowego w Międzyzdrojach[13] do węzła szlaków turystycznych przy Nadmorskim Szlaku Turystycznym w Świętouściu[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 14 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 56335
  2. a b Wieś Kołczewo w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2018-08-19] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 492 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. a b GUS. Rejestr TERYT
  6. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 15 grudnia 2006 r. (Dz.U. z 2006 r. nr 240, poz. 1746, s. 12046)
  7. OSP Kołczewo
  8. Amber Baltic – pole golfowe w Kołczewie. miedzyzdroje.it. [dostęp 2018-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-19)].
  9. Amber Baltic Golf Club. abgc.pl
  10. a b Kołczewo. Pomorze Zachodnie Travel. [dostęp 2018-08-19].
  11. Uchwała Nr XXXV/351/12 Rady Miejskiej w Wolinie z dnia 30 listopada 2012
  12. a b Poi, Pomorze Zachodnie Travel [dostęp 2020-09-25].
  13. Woliński Park Narodowy, wolinpn.pl [dostęp 2020-09-25].