Dziurków (gmina)
| gmina wiejska | |||
| 1919–1954[1] | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1919–39: kieleckie (II RP) | ||
| Powiat | |||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Dziurków (do 1870 Solec) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku w woj. kieleckim. Nazwa gminy pochodzi od wsi Dziurków, lecz siedzibą władz gminy był Solec (obecnie Solec nad Wisłą), który był równocześnie siedzibą odrębnej wiejskiej gminy Solec[2].
Gmina Dziurków powstała 13 stycznia 1870[3] w powiecie iłżeckim w guberni radomskiej w związku z przemianowaniem dotychczasowej gminy Solec na gminę Dziurków. Przyczyną tego manewru była utrata praw miejskich przez miasto Solec (stanowiące dotąd odrębną gminę miejską) i przekształceniu jego w wiejską gminę Solec w granicach dotychczasowego miasta. Aby uniknąć dwóch jednostek wiejskich o tej samej nazwie, dotychczasową gminę Solec przemianowano na gminę Dziurków, zachowując jednak siedzibę w Solcu – odtąd siedzibie dwóch gmin[4] (współczesna gmina Solec nad Wisłą obejmuje obszary zarówno dawnej gminy Solec jak i gminy Dziurków). Gmina Solec rozdzielała gminę Dziurków na dwie terytorialnie odrębne części. Ponadto część gminy Dziurków (Kępa Gostecka) znajdowała się na wschodnim brzegu Wisły, bez połączenia mostowego (co zlikwidowano dopiero w 1954, włączacjąc tę część do woj. lubelskiego[5]).
W okresie międzywojennym gmina Dziurków należała do powiatu iłżeckiego w woj. kieleckim. Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 8 gromad: Boiska, Boiska kol., Dziurków, Kępa Gostecka, Kolonia Nadwiślańska, Słuszczyn, Wola Solecka i Wola Solecka kolonia[6].
Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[7]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku utworzono gminę Solec nad Wisłą w powiecie lipskim w tymże województwie w zasięgu granic dawnych gmin Solec i Dziurków[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. kieleckiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ 1 stycznia 1870 wg kalendarza juliańskiego
- ↑ Postanowienie z 17 (29) października 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 415)
- ↑ Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie z dnia 3 grudnia 1954 r., Nr. 15, Poz. 64
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312