Eupatoria
45°12′13″N 33°21′41″E/45,203611 33,361389
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Republika | |||||
| Zarządzający |
Roman Gieorgijewicz Tichonczuk↗ | ||||
| Powierzchnia |
123,7 km² | ||||
| Wysokość |
10 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2017) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
+380-6569, +7-36569 | ||||
| Kod pocztowy |
97400-97490 | ||||
Położenie na mapie Krymu  | |||||
| 45°12′13″N 33°21′41″E/45,203611 33,361389
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Eupatoria (ukr. Євпаторія Jewpatorija, krymskotat. Kezlev (Gezlev)[2], ros. Евпатория, gr. Ευπατορία, Κερκινίτις, Κερκινίτιδα – Eupatoria, Kerkinitis, Kerkinityda, dawniej po polsku Kozłów[3], orm. Եվպատորիա) – miasto ukraińskie, od 2014 okupowane przez Rosję, na Krymie, port nad Morzem Czarnym. Około 107 tys. mieszkańców (2014).
Jest dużym ośrodkiem turystycznym i uzdrowiskowym posiadającym rozwiniętą bazę hotelową. Rocznie miasto odwiedzało ponad 0,5 mln turystów (2001). O turystycznej atrakcyjności Eupatorii decydują jedne z nielicznych na Krymie plaże piaszczyste (Nowa Plaża na wschodzie i Czajka w Zaoziernoje kilka km na zachód od miasta), a także największa na półwyspie liczba słonecznych dni i wyjątkowo mała liczba dni deszczowych w sezonie. Oprócz tego w bezpośrednim sąsiedztwie miejscowości (osiedle Zaozerne na zachodzie oraz tereny wzdłuż drogi do Saki na wschodzie) występują wody mineralne i złoża błota o własnościach leczniczych.
Historia[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
Eupatoria liczy sobie około 2500 lat. Powstała jako kolonia grecka o nazwie Kerkinityda. Następnie, kolejno we władzy Rzymian i Bizancjum.
Po zdobyciu przez Turków w 1471 roku otrzymała nazwę Gözleve (Gezlev)[2]. Po 1485 część Chanatu Krymskiego. Po przyłączeniu Krymu do Rosji w 1783 r. miasto otrzymało dzisiejszą nazwę Eupatoria[2]. W 1855 w trakcie wojny krymskiej w okolicach miasta doszło do bitwy, w której połączone siły turecko-francusko-brytyjskie odniosły zwycięstwo nad wojskami rosyjskimi.
Od 1954 roku w Ukraińskiej SRR, od 1991 roku – w niepodległej Ukrainie na terenie Autonomicznej Republiki Krym, w której językiem autonomii jest język rosyjski.
W mieście dnia 24 grudnia 2008 roku doszło do wybuchu gazu w którym zginęło 27 osób, a 21 zostało rannych.
W 2010 roku został wybudowany kościół katolicki pw. św. Marcina.
W 2014 anektowana przez Rosję.
- Widoki Eupatorii na pocz. XX w.:
-
-
-
-
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Skład narodowościowy miasta w latach 1897 i 2001 na podstawie danych ze spisów powszechnych Imperium Rosyjskiego i Ukrainy:
- 1897[4]
- 2001
- Rosjanie: 64,9%
- Ukraińcy: 23,3%
- Tatarzy krymscy: 6,9%
- Białorusini: 1,5%
- Ormianie: 0,5%
- Żydzi: 0,4%
- Tatarzy (z wyłączeniem Tatarów krymskich): 0,2%
- Polacy: 0,2%
- Mołdawianie: 0,2%
- Azerowie: 0,2%
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Pozostałości starożytnego greckiego miasta
- Stara baszta miejska
- Meczet Piątkowy – Dżuma-Dżami z 1552
- Łaźnia Turecka z XVI w. (w ruinie)
- Kienesy w Eupatorii
- Cerkiew ormiańska z 1830 r.
- Szkoła karaimska z 1895 r.
- Cerkiew grecka pw. św. Eliasza
- Sobór św. Mikołaja z 1898 r.
- Teatr z 1910 r.
- Synagoga z 1912 r.
-
Pozostałości starożytnego greckiego miasta -
Stara baszta miejska -
-
Łaźnia Turecka -
-
Cerkiew ormiańska -
Pozostałe informacje[edytuj | edytuj kod]
- W 1826 w Eupatorii przebywał Adam Mickiewicz. Jego pobyt upamiętnia tablica.
- W Eupatorii znajduje się jedno z największych na świecie skupisk Karaimów.
- W okolicach Eupatorii znajduje się kilka stacji łączności kosmicznej zbudowanych w czasach radzieckich: NIP-10, NIP-16, NIP-22. Służyły do łączności i kontroli radzieckich sond kosmicznych wysyłanych w kierunku Wenus, Marsa i Księżyca (m.in. sondy, która wyniosła pojazd księżycowy Łunochod).
- Z radaru RT-70 w pobliżu Eupatorii wysłana została wiadomość w kierunku gwiazdy HD 10307.
- W Eupatorii urodziła się Zula Pogorzelska – polska śpiewaczka, aktorka filmowa, teatralna i tancerka kabaretowa.
Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]
Janina, Grecja
Figueira da Foz, Portugalia
Ludwigsburg, Niemcy- Zakintos, Grecja
Ostrowiec Świętokrzyski, Polska
Silifke, Turcja
Rejon krasnogorski, Rosja- Lamia, Grecja
- Biełgorod, Rosja
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Оценка численности постоянного населения по городским округам и муниципальным районам Республики Крым по состоянию на 01.01.2018 года. [dostęp 2019-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-14)].
- ↑ a b c Swietłana M. Czerwonnaja: Tatarska toponimia Krymu w warunkach panowania rosyjskiego. W: Amakin wa-asma – Miejsca i nazwy. Geografia historyczna i toponomastyka świata muzułmańskiego. Odkrycia, interpretacje, podsumowania, perspektywy. Maciej G. Witkowski, Edyta Wolny, Bogusław R. Zagórski [red. nauk.]. Warszawa: Instytut Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych Polskiej Akademii Nauk, 2018, s. 27–54. ISBN 978-83-948004-4-4. [dostęp 2018-10-22].
- ↑ S. Orgelbranda Encyklopedia Powszechna (1898), t. V.
- ↑ Демоскоп Weekly – Приложение. Справочник статистических показателей [online], demoscope.ru [dostęp 2017-11-23].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Eupatorya, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 361.
