Giby

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Artykuł

54°2′26″N 23°21′16″E

- błąd

38 m

WD

54°2'N, 23°22'E, 54°0'N, 23°24'E

- błąd

2271 m

Odległość

1196 m

Giby
wieś
Ilustracja
Kościół św. Anny
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

sejneński

Gmina

Giby

Liczba ludności (2011)

328[1][2]

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

16-506[3]

Tablice rejestracyjne

BSE

SIMC

0757499[4]

Położenie na mapie gminy Giby
Mapa konturowa gminy Giby, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Giby”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Giby”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Giby”
Położenie na mapie powiatu sejneńskiego
Mapa konturowa powiatu sejneńskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Giby”
Ziemia54°02′26″N 23°21′16″E/54,040556 23,354444

Giby (lit. Gibai) – wieś o charakterze letniskowym w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sejneńskim, siedziba gminy Giby [4][5](dawniej gminy Pokrowsk). Leży pomiędzy jeziorami Gieret i Pomorze, przez tereny wsi przepływa rzeka Marycha. Leży przy drodze krajowej nr 16.

Integralne części wsi Giby[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
1011365 Koszary część wsi
1011460 Pod Kaczan część wsi
1011477 Podgibki część wsi
1011550 Wierśnianka część wsi
1011572 Wojtkiszki część wsi
1011589 Zaborek część wsi

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wieś została założona w 1594. Dawniej była siedzibą osoczników, strzegących Puszczy Przełomskiej. Mieścił się w niej ośrodek tkacki, w którym wyrabiano lniane obrusy, ręczniki, dywany wełniane oraz lniano-bawełniane.

Krzyż w Gibach, poświęcony pamięci zamordowanych podczas obławy augustowskiej w 1945

Wieś królewska ekonomii grodzieńskiej położona była w końcu XVIII wieku w powiecie grodzieńskim województwa trockiego[6].

W XIX w. wieś należała do gminy Pokrowsk, powiat sejneński. W 1827 było tu 41 domów i 353 mieszkańców. W 1880 r. – 99 domów i 698 mieszkańców[7].

W 1929 r. było 551 mieszkańców. Były cztery warsztaty bednarskie, kuźnia, sześć sklepów spożywczych, terpentyniarnia[8].

Podczas II wojny światowej i po niej, wieś i okolice były terenem licznych walk partyzanckich z wojskami radzieckimi, niemieckimi, NKWD i UB. W lipcu 1945 Armia Czerwona, UB i Ludowe Wojsko Polskie aresztowały podczas tzw. obławy augustowskiej (w okolicach Augustowa i Gib) ok. 2000 osób, spośród których zaginęło ok. 600 osób.

Obecnie to miejscowość turystyczna z licznymi ośrodkami wczasowymi oraz polem biwakowym. We wsi znajduje się pomnik ofiar NKWD, zamordowanych w lipcu 1945, projektu Andrzeja Strumiłły. Niedaleko wsi znajduje się ścisły rezerwat wodny „Tobolinka” oraz grodzisko Posejnele, oddalone o ok. 2 km. W Gibach mieści się kościół św. Anny z 1912, ozdobiony porożami zwierząt puszczańskich. Świątynia jest dawną molenną, przeniesioną w 1982 z Pogorzelca.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są następujące obiekty[9]:

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Wieś Giby w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2021-10-30] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 295 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 86.
  7. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom II – wynik wyszukiwania – DIR, dir.icm.edu.pl [dostęp 2017-04-07].
  8. The 1929 Polish Business Directory Project, data.jewishgen.org [dostęp 2017-04-07].
  9. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 15 lutego 2023 [dostęp 2018-04-04].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]