Grodzisko (powiat łęczycki)

Grodzisko

wieś
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	łęczycki
Gmina	Świnice Warckie
Liczba ludności (2011)	53
Strefa numeracyjna	63
Kod pocztowy	99-140
Tablice rejestracyjne	ELE
SIMC	0297566
Położenie na mapie gminy Świnice Warckie Grodzisko
Położenie na mapie Polski Grodzisko
Położenie na mapie województwa łódzkiego Grodzisko
Położenie na mapie powiatu łęczyckiego Grodzisko
52°03′46″N 18°58′07″E

Grodzisko – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łęczyckim, w gminie Świnice Warckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa konińskiego.

Pierwsza wzmianka o Grodzisku pochodzi z 1301 r., lecz zarówno nazwa wsi jak i usytuowanie kościoła na pagórku otoczonego mokrymi łąkami świadczą o istnieniu tu wczesnośredniowiecznego grodziska. Wieś była własnością Chebdów h. Pobóg z Niewiesza. To oni ufundowali tu drewnianą świątynię wzmiankowaną w 1462 r. Obecny kościół w stylu późnego renesansu zbudowany w 1612 r. fundował Jan Rudnicki h. Lis, kasztelan sieradzki. Jest to budowla z cegły – orientowana, jednonawowa, otynkowana i oszkarpowana. Od zachodu dobudowana jest kruchta. Zachowały się dwa portale z piaskowca: pierwszy ozdabia główne wejście,(obecnie w kruchcie) ujęty dwiema kolumienkami z łacińskim napisem o charakterze dewocyjnym na nadprożu. W narożach tego portalu - dwa aniołki. Przy wejściu gotycka kropielnica. Drzwi stanowią przykład zachowanej późnorenesansowej stolarki, okucia i zamki są kowalskiej roboty i pochodzą z 1 poł. XVII w. Drugi portal ozdabia przejście z nawy do zakrystii i został przebudowany w 1909 r. Ołtarz główny barokowy z końca XVII w. z obrazem MB z Dzieciątkiem z pocz. XIX w. Dwa ołtarze boczne rokokowe z rzeźbami św.św. Izydora, Walentego, Rocha i Kazimierza. Wystrój chóru muzycznego, chrzcielnica, ze sceną Chrztu Chrystusa i rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego – rokokowe. W tym samym stylu wykonano ławki dla wiernych. Zachowały się dwa portrety z 1620 r. braci: Jana z Rudnik Rudnickiego – fundatora kościoła i Szymona, który był biskupem warmińskim, przemalowane w 1793 r. przez Filipa Cieślewskiego; ramy z herbami: Paparona, Grzymała, Lis i Rola. Jest również płyta nagrobna Franciszka Moszkowskiego, zm. w 1822 r. Na uwagę zasługują: późnogotycka monstrancja wieżyczkowa z pocz. XVI w. i pasy – kontuszowy z XVII w. oraz perski, a także barokowy kocioł muzyczny. Przez wiele lat, na przełomie XX i XXI w., proboszczem Grodziska był poeta ks. Andrzej Szymaniak.

Zabytki

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisany jest obiekt:

• kościół parafialny pw. świętych Piotra i Pawła, 1612-20, nr rej.: 491 z 2.08.1967

Miejscowy cmentarz uwieczniła w swoich utworach Maria Konopnicka mieszkająca w pobliskim Gusinie. Na nekropolii grodziskiej pochowano żołnierzy niemieckich poległych w 1914 r. w Operacji Łódzkiej oraz Karola Kozaneckiego (1792–1851) – właściciela i dziedzica Zbylczyc; Jana barona Stokowskiego (1806–1853); Tadeusza Oksza-Orzechowskiego (lat 50 – zginął tragicznie 8 września 1939 r.) – właściciela Zbylczyc; Ludwikę z Hannequinnów Huisson (zm. w 1864 r.) – wdowę po „pułkowniku Kom: Wojsk, b. Wojsk Polskich”.

Zobacz też

• Grodzisko
• Grodzisko Dolne
• Grodzisko Górne
• Grodzisko Nowe

Bibliografia

• Katalog zabytków sztuki w Polsce pod red. T. Ruszczyńskiej i A. Sławskiej, z. 26 „Powiat turecki”, Warszawa 1959.