Henryk Gaworski
Data i miejsce urodzenia |
13 stycznia 1928 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
7 sierpnia 2002 |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Odznaczenia | |
Henryk Gaworski (ur. 13 stycznia 1928 w Zawadowie k. Bełchatowa, zm. 7 sierpnia 2002 w Warszawie) – polski poeta, prozaik i działacz kulturalny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Stanisława i Zofii z domu Książek[1]. Podczas okupacji niemieckiej uczestniczył w tajnym nauczaniu, a następnie został żołnierzem Armii Krajowej[2]. Uczestniczył w powstaniu warszawskim, a po jego upadku został wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec, gdzie był więziony w obozach pracy w Altengrabow, Pirmasens, Wetzlar i Giessen[2].
W 1945 powrócił do Warszawy[2]. Debiutował w 1950 na łamach prasy jako poeta. W 1952 ukończył filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1968–1984 był redaktorem naczelnym tygodnika „Barwy”. Pracował też m.in. w redakcji „Życia Warszawy” oraz w Polskim Radiu.
Był członkiem POP i egzekutywy PZPR w Związku Literatów Polskich. Według zasobów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej był kontaktem operacyjnym służb specjalnych PRL ps. Grześ[3].
W latach 90. współpracował z Andrzejem Lepperem i partią Przymierze Samoobrona[4]. W wyborach parlamentarnych w 1993 bez powodzenia kandydował do Sejmu z płockiej listy utworzonego przez to ugrupowanie komitetu Samoobrona – Leppera[5].
Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Północnym na Wólce Węglowej (kwatera S-II-7-8-7)[6].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]- Przed nami życie (poezje)
- Rytm serca (poezje)
- Właśnie róża (poezje)
- Odwiedziny (opowiadania) 1964
- Oczarowani (powieść) 1967
- Fotografia mówi prawdę (powieść) 1969
- Rodowód (powieść) 1969
- Gorące barwy (poezje)
- Ogólnie i osobiście (felietony)
- Nasz dom (szkice)
- Nazwanie życia (poezje)
- Jelenie jedzą klejnoty (powieść) 1978
- Na ostrzu brzytwy (opowiadania) 1986
- Skrzydła i kamienie (poezje)
- Skrzaty z wiejskiej chaty (utwory dla dzieci)
- Zielone ludziki (utwory dla dzieci)
Krytyka
[edytuj | edytuj kod]Książka Jelenie jedzą klejnoty doczekała się recenzji pióra Stanisława Barańczaka opublikowanej najpierw w prasie podziemnej, a potem w tomie Książki najgorsze. Według tej recenzji, proza Henryka Gaworskiego jest „smakowita jak sztuczny miód i pożywna jak masło Śniadaniowe”[7].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Krzyż Zasługi (11 lipca 1955)[8]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Henryk Gaworski - ku pamięci. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy [online], www.ogrodywspomnien.pl [dostęp 2023-10-18] .
- ↑ a b c Jadwiga Czachowska, Alicja Szałagan, Współcześni polscy pisarze i badacze literatury: słownik biobibliograficzny, Tom 3, Warszawa 1994, s. 29
- ↑ Joanna Siedlecka, Kryptonim „Liryka”. Bezpieka wobec literatów, Warszawa 2008, s. 422.
- ↑ Lepper idzie na wojnę. polityka.pl, 6 lutego 1999.
- ↑ Inga Słodkowska, Wybory 1993. Partie i ich programy, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2001.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2020-11-23] .
- ↑ Stanisław Barańczak, Książki najgorsze, ISBN 83-9-00036-0-0, s. 100–101.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lesław Bartelski M.: Polscy pisarze współcześni, 1939-1991: Leksykon. Wydawn. Nauk. PWN. ISBN 83-01-11593-9.
- Absolwenci Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie egzekutywy POP PZPR w Związku Literatów Polskich
- Deportowani na roboty przymusowe przez nazistowskie Niemcy w Polsce 1939–1945
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie
- Politycy Samoobrony
- Polscy pisarze współcześni
- Polscy poeci XX wieku
- Polscy prozaicy XX wieku
- Polscy twórcy literatury dziecięcej i młodzieżowej
- Powstańcy warszawscy
- Uczestnicy tajnego nauczania na ziemiach polskich 1939–1945
- Urodzeni w 1928
- Zmarli w 2002
- Żołnierze Armii Krajowej