Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów

Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów – symbol państwa powstałego po unii lubelskiej w 1569, łączącej Koronę Królestwa Polskiego z Wielkim Księstwem Litewskim. Czterodzielny herb o czerwonym tle zawierał symbol Korony – dwa pola przedstawiające białego Orła w koronie oraz dwa pola z wizerunkiem Pogoni – herbu Litwy. Na tarczy sercowej znajdował się herb rodowy aktualnie panującego monarchy.

Spis treści

Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów według Marcina Bielskiego, Kronika Polska, 1597
Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów – wersja majestatyczna

Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów za panowania Henryka Walezego (1573-1574)
Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów za panowania Stefana Batorego (1575-1586)
Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów za panowania dynastii Wazów (1587-1668)
Inna wersja herbu Rzeczypospolitej Obojga Narodów za panowania dynastii Wazów (1587-1668)
Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów za panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1669-1673)
Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów za panowania Jana III Sobieskiego (1674-1696)
Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów za panowania dynastii Wettynów (1697-1704, 1709-1763)
Podwójny herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów za panowania dynastii Wettynów (1697-1704, 1709-1763)
Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów za panowania Stanisława Leszczyńskiego (1704-1709)
Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764-1795)

Zmodyfikowana wersja herbu stosowana była podczas powstania listopadowego. W herbie dwudzielnym znalazły się polski Orzeł i litewska Pogoń. Do idei tej powrócono w czasie powstania styczniowego, bezskutecznie próbując wywołać powstanie na ziemiach zabranych, także na ziemiach ruskich. Wyrazem tych dążeń było tzw. odnowienie unii horodelskiej, w czasie manifestacji patriotycznej w 1861 w Horodle, gdzie przybyła szlachta polska, litewska, wołyńska i podolska. Unia miała obejmować trzy narody: Polaków, Litwinów i Rusinów. Odzwierciedleniem tych wydarzeń oraz pewnej ugody politycznej, było przyjęcie przez Rząd Narodowy nowego herbu, który obok godła Polski i Wielkiego Księstwa Litewskiego przedstawiał postać Archanioła Michała, patrona Rusi^[1]^[2].

↑ Mikołaj Berg, Zapiski o powstaniu polskiem 1863 i 1864 roku i poprzedzającej powstanie epoce demonstracyi od 1856. tom II, s. 65.
↑ Ks. Henryk Krukowski: Zjazd Horodelski (10 X 1861). [dostęp 2014-12-23].