Hrabiowie kłodzcy
Hrabiowie kłodzcy – zwierzchnicy hrabstwa kłodzkiego (niem. Grafschaft Glatz).
Wstęp
[edytuj | edytuj kod]Terytorium ziemi kłodzkiej od X w. wchodziło w skład państwa libickiego należącego do rodu Sławnikowiców. W 995 r. po jego wymordowaniu przez Przemyślidów znalazło się w granicach Państwa Czeskiego[1]. Na przełomie XI i XII w. było terenem rywalizacji między Czechami a Polską, która została oficjalnie zakończona pokojem zielonoświątkowym w 1137 r., na mocy którego ziemia ta pozostała w granicach państwa Przemyślidów[2]. W XIII i XIV w. ziemia kłodzka była trzykrotnie nadawana w dożywotnie panowanie Piastom Śląskim[3].
W 1454 r. namiestnik i wielkorządca Czech, Jerzy z Podiebradów nabył ziemię kłodzką i w 1459 r. jako król czeski podniósł ją do rangi suwerennego hrabstwa, które stało się lennem władcy czeskiego[4].
Hrabiowie kłodzcy pod panowaniem Królestwa Czeskiego (1459–1567)
[edytuj | edytuj kod]Podiebradowicze (1459–1501)
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Urodzony | Zmarł | Czas rządów | Rodzice | |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Jerzy I z Podiebradów | 6 kwietnia 1420 Podiebrady |
22 marca 1471 Praga |
1459–1465 | Wiktoryn z Podiebradów Anna z Vartemberka | |
2 | Henryk I Starszy z Podiebradów | 15 maja 1448 |
24 czerwca 1498 Kłodzko |
1465–1498 | Jerzy z Podiebradów Kunegunda z Šternberka | |
3 | Wiktoryn I z Podiebradów | 11 lipca 1443 Cieszyn |
30 września 1500 Cieszyn |
1465–1472 | Jerzy z Podiebradów Kunegunda z Šternberka | |
4 | Henryk II Młodszy | 17 maja 1452 Praga |
11 lipca 1492 Podiebrady |
1465–1472 | Jerzy z Podiebradów Kunegunda z Šternberka | |
5 | Albrecht I Podiebradowicz | 2 sierpnia 1468 Kunětická hora |
12 lipca 1511 Prościejów |
1498–1501 | Henryk I Starszy z Podiebradów Urszula Brandenburska | |
6 | Jerzy II Podiebradowicz | 1 października 1470 Litice |
10 listopada 1502 Oleśnica |
1498–1501 | Henryk I Starszy z Podiebradów Urszula Brandenburska | |
7 | Karol I Podiebradowicz | 4 maja 1476 Kłodzko |
31 maja 1536 Ząbkowice Śląskie |
1498–1501 | Henryk I Starszy z Podiebradów Urszula Brandenburska |
Hardeckowie (1501–1537)
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Urodzony | Zmarł | Czas rządów | Rodzice | |
---|---|---|---|---|---|---|
8 | Ulryk I z Hardeck | po 1483 | 1535 | 1501–1524/1525 | Heinrich von Prüschenk, hr. Hardegg | |
9 | Jan I z Hardeck | ok. 1482 | 1534 Heinrichsburg |
1525–1534 | Heinrich von Prüschenk, hr. Hardegg | |
10 | Jan Krzysztof I z Hardeck | po 1537 | 1534–1537 |
Okres zastawów (1537–1567)
[edytuj | edytuj kod]# | Imię | Urodzony | Zmarł | Czas rządów | Rodzice | |
---|---|---|---|---|---|---|
* | Ferdynand I Habsburg[5] | 10 marca 1503 Madryt |
25 lipca 1564 Wiedeń |
1534–1537 | Filip I Piękny Joanna Szalona | |
11 | Jan IV z Pernsztejnu | 14 listopada 1487 | 8 września 1548 Hrušovany u Brna | 1537–1548 | Wilhelm II z Pernsztejnu | |
12 | Jaroslav z Pernsztejnu Adalbert z Pernsztejnu Wratysław z Pernsztejnu |
brak danych | brak danych | 1548–1549 | Jan IV z Pernsztejnu | |
13 | Ernest Bawarski | 13 czerwca 1500 Monachium |
7 grudnia 1560 Kłodzko |
1549–1560 | Albrecht IV Mądry Kunegunda Habsburżanka | |
14 | Albrecht Wittelsbach | 29 lutego 1528 Monachium |
24 października 1579 Monachium |
1560–1567 | Wilhelm IV z Bawarii Maria Badeńska |
Habsburgowie (1567–1742)
[edytuj | edytuj kod]W 1567 r. hrabstwo kłodzkie zostało włączone do dziedzicznych posiadłości Habsburgów[6].
# | Imię | Urodzony | Zmarł | Czas rządów | Rodzice | |
---|---|---|---|---|---|---|
15 | Ferdynand I | 10 marca 1503 Madryt |
25 lipca 1564 Wiedeń |
1561–1566 | Filip I Piękny Joanna Szalona | |
16 | Maksymilian II | 31 lipca 1527 Wiedeń |
12 października 1576 Ratyzbona |
1564–1576 | Ferdynand I Habsburg Anna Jagiellonka | |
17 | Rudolf II | 18 lipca 1552 Wiedeń |
20 stycznia 1612 Praga |
1576–1612 | Maksymilian II Habsburg Maria Hiszpańska | |
18 | Maciej I | 24 lutego 1557 Wiedeń |
20 marca 1619 Wiedeń |
1612–1619 | Maksymilian II Habsburg Maria Hiszpańska | |
19 | Ferdynand II | 9 lipca 1578 Graz |
15 lutego 1637 Wiedeń |
1619–1637 | Karol Styryjski Maria Anna Bawarska | |
20 | Karol II | 7 sierpnia 1590 Graz |
28 grudnia 1624 | 1621–1624 | Karol Styryjski Maria Anna Wittelsbach | |
21 | Ferdynand III | 13 lipca 1608 Graz |
2 kwietnia 1657 Wiedeń |
1624–1649 | Ferdynand II Habsburg Maria Anna Bawarska | |
22 | Ferdynand IV | 8 września 1633 Wiedeń |
9 lipca 1654 Wiedeń |
1649–1654 | Ferdynand III Habsburg Maria Anna Habsburg | |
23 | Leopold I | 9 czerwca 1640 Wiedeń |
5 maja 1705 Wiedeń |
1654–1705 | Ferdynand III Habsburg Maria Anna Habsburg | |
24 | Józef I | 26 lipca 1678 Wiedeń |
17 kwietnia 1711 Wiedeń |
1705–1711 | Leopold I Habsburg Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg | |
25 | Karol VI | 1 października 1685 Wiedeń |
20 października 1740 Wiedeń |
1711–1740 | Leopold I Habsburg Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg | |
26 | Maria Teresa | 13 maja 1717 Wiedeń |
29 listopada 1780 Wiedeń |
1740–1742 | Karol VI Habsburg Elżbieta Krystyna z Brunszwiku-Wolfenbüttel |
Hohenzollernowie (1742–1918)
[edytuj | edytuj kod]W 1742 r. hrabstwo kłodzkie zostało zdobyte przez Prusy. Od tej pory każdorazowy władca tego państwa tytułował się hrabią kłodzkim[7].
# | Imię | Urodzony | Zmarł | Czas rządów | Rodzice | |
---|---|---|---|---|---|---|
27 | Fryderyk II Wielki | 24 stycznia 1712 Berlin |
17 sierpnia 1786 Poczdam |
1742–1786 | Fryderyk Wilhelm I Pruski Zofia Dorota Hanowerska | |
28 | Fryderyk Wilhelm II | 25 września 1744 Berlin |
16 listopada 1797 Poczdam |
1786–1797 | August Wilhelm Hohenzollern Luiza Amelia z Brunszwiku-Wolfenbüttel | |
29 | Fryderyk Wilhelm III | 3 sierpnia 1770 Poczdam |
7 czerwca 1840 Poczdam |
1797–1840 | Fryderyk Wilhelm II Pruski Fryderyka Luiza z Hesji-Darmstadt | |
30 | Fryderyk Wilhelm IV | 15 października 1795 Berlin |
2 stycznia 1861 Poczdam |
1840–1861 | Fryderyk Wilhelm III Pruski Luiza Pruska | |
31 | Wilhelm I | 22 marca 1797 Berlin |
9 marca 1888 Berlin |
1861–1888 | Fryderyk Wilhelm III Pruski Luiza Pruska | |
32 | Fryderyk III | 18 października 1831 Poczdam |
15 czerwca 1888 Poczdam |
1888–1888 | Wilhelm I Hohenzollern Augusta z Saksonii-Weimaru-Eisenach | |
33 | Wilhelm II | 27 stycznia 1859 Berlin |
4 czerwca 1941 Doorn |
1888–1918 | Fryderyk III Hohenzollern Wiktoria Koburg |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ T. Broniewski, Kłodzko. Śląsk w zabytkach sztuki, Wrocław-Kraków-Łódź 1970, s. 6.
- ↑ Historia w datach, pod red. M. Czaplińskiego i J. Maronia, Warszawa 1997, s. 145.
- ↑ A. i A. Galasowie, Dzieje Śląska w datach, Wrocław 2001, s. 305.
- ↑ K. Bartkiewicz, Dzieje ziemi kłodzkiej w wiekach średnich, Wrocław 1977, s. 160–161.
- ↑ Nie wykupił całego hrabstwa kłodzkiego, dlatego oddał je w zastaw.
- ↑ A i A. Galasowie, op. cit., s. 306.
- ↑ Informacja na serwisie „Dawne Kłodzko” (dostęp: 2010-03-13).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kłodzko. Dzieje miasta, pod red. R. Gładkiewicza, Muzeum Ziemi Kłodzkiej, Kłodzko 1998.
- A. i A. Galasowie, Dzieje Śląska w datach, Rzeka, Wrocław 2001.
- A. Herzig, M. Ruchniewicz, Dzieje Ziemi Kłodzkiej, DOBU Verlag/Oficyna Wydawnicza „Atut”, Hamburg-Wrocław 2006.