Przejdź do zawartości

Hrabiowie kłodzcy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Historyczny herb hrabstwa kłodzkiego

Hrabiowie kłodzcy – zwierzchnicy hrabstwa kłodzkiego (niem. Grafschaft Glatz).

Wstęp

[edytuj | edytuj kod]

Terytorium ziemi kłodzkiej od X w. wchodziło w skład państwa libickiego należącego do rodu Sławnikowiców. W 995 r. po jego wymordowaniu przez Przemyślidów znalazło się w granicach Państwa Czeskiego[1]. Na przełomie XI i XII w. było terenem rywalizacji między Czechami a Polską, która została oficjalnie zakończona pokojem zielonoświątkowym w 1137 r., na mocy którego ziemia ta pozostała w granicach państwa Przemyślidów[2]. W XIII i XIV w. ziemia kłodzka była trzykrotnie nadawana w dożywotnie panowanie Piastom Śląskim[3].

W 1454 r. namiestnik i wielkorządca Czech, Jerzy z Podiebradów nabył ziemię kłodzką i w 1459 r. jako król czeski podniósł ją do rangi suwerennego hrabstwa, które stało się lennem władcy czeskiego[4].

Hrabiowie kłodzcy pod panowaniem Królestwa Czeskiego (1459–1567)

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
1 Jerzy I z Podiebradów 6 kwietnia 1420
Podiebrady
22 marca 1471
Praga
1459–1465 Wiktoryn z Podiebradów
Anna z Vartemberka
2 Henryk I Starszy z Podiebradów 15 maja 1448
24 czerwca 1498
Kłodzko
1465–1498 Jerzy z Podiebradów
Kunegunda z Šternberka
3 Wiktoryn I z Podiebradów 11 lipca 1443
Cieszyn
30 września 1500
Cieszyn
1465–1472 Jerzy z Podiebradów
Kunegunda z Šternberka
4 Henryk II Młodszy 17 maja 1452
Praga
11 lipca 1492
Podiebrady
1465–1472 Jerzy z Podiebradów
Kunegunda z Šternberka
5 Albrecht I Podiebradowicz 2 sierpnia 1468
Kunětická hora
12 lipca 1511
Prościejów
1498–1501 Henryk I Starszy z Podiebradów
Urszula Brandenburska(inne języki)
6 Jerzy II Podiebradowicz 1 października 1470
Litice
10 listopada 1502
Oleśnica
1498–1501 Henryk I Starszy z Podiebradów
Urszula Brandenburska
7 Karol I Podiebradowicz 4 maja 1476
Kłodzko
31 maja 1536
Ząbkowice Śląskie
1498–1501 Henryk I Starszy z Podiebradów
Urszula Brandenburska
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
8 Ulryk I z Hardeck po 1483 1535 1501–1524/1525 Heinrich von Prüschenk, hr. Hardegg
9 Jan I z Hardeck ok. 1482 1534
Heinrichsburg
1525–1534 Heinrich von Prüschenk, hr. Hardegg
10 Jan Krzysztof I z Hardeck po 1537 1534–1537

Okres zastawów (1537–1567)

[edytuj | edytuj kod]
# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
* Ferdynand I Habsburg[5] 10 marca 1503
Madryt
25 lipca 1564
Wiedeń
1534–1537 Filip I Piękny
Joanna Szalona
11 Jan IV z Pernsztejnu 14 listopada 1487 8 września 1548 Hrušovany u Brna 1537–1548 Wilhelm II z Pernsztejnu(inne języki)
12 Jaroslav z Pernsztejnu(inne języki)
Adalbert z Pernsztejnu
Wratysław z Pernsztejnu
brak danych brak danych 1548–1549 Jan IV z Pernsztejnu
13 Ernest Bawarski 13 czerwca 1500
Monachium
7 grudnia 1560
Kłodzko
1549–1560 Albrecht IV Mądry
Kunegunda Habsburżanka
14 Albrecht Wittelsbach 29 lutego 1528
Monachium
24 października 1579
Monachium
1560–1567 Wilhelm IV z Bawarii
Maria Badeńska

Habsburgowie (1567–1742)

[edytuj | edytuj kod]

W 1567 r. hrabstwo kłodzkie zostało włączone do dziedzicznych posiadłości Habsburgów[6].

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
15 Ferdynand I 10 marca 1503
Madryt
25 lipca 1564
Wiedeń
1561–1566 Filip I Piękny
Joanna Szalona
16 Maksymilian II 31 lipca 1527
Wiedeń
12 października 1576
Ratyzbona
1564–1576 Ferdynand I Habsburg
Anna Jagiellonka
17 Rudolf II 18 lipca 1552
Wiedeń
20 stycznia 1612
Praga
1576–1612 Maksymilian II Habsburg
Maria Hiszpańska
18 Maciej I 24 lutego 1557
Wiedeń
20 marca 1619
Wiedeń
1612–1619 Maksymilian II Habsburg
Maria Hiszpańska
19 Ferdynand II 9 lipca 1578
Graz
15 lutego 1637
Wiedeń
1619–1637 Karol Styryjski
Maria Anna Bawarska
20 Karol II 7 sierpnia 1590
Graz
28 grudnia 1624 1621–1624 Karol Styryjski
Maria Anna Wittelsbach
21 Ferdynand III 13 lipca 1608
Graz
2 kwietnia 1657
Wiedeń
1624–1649 Ferdynand II Habsburg
Maria Anna Bawarska
22 Ferdynand IV 8 września 1633
Wiedeń
9 lipca 1654
Wiedeń
1649–1654 Ferdynand III Habsburg
Maria Anna Habsburg
23 Leopold I 9 czerwca 1640
Wiedeń
5 maja 1705
Wiedeń
1654–1705 Ferdynand III Habsburg
Maria Anna Habsburg
24 Józef I 26 lipca 1678
Wiedeń
17 kwietnia 1711
Wiedeń
1705–1711 Leopold I Habsburg
Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg
25 Karol VI 1 października 1685
Wiedeń
20 października 1740
Wiedeń
1711–1740 Leopold I Habsburg
Eleonora Magdalena von Pfalz-Neuburg
26 Maria Teresa 13 maja 1717
Wiedeń
29 listopada 1780
Wiedeń
1740–1742 Karol VI Habsburg
Elżbieta Krystyna z Brunszwiku-Wolfenbüttel

W 1742 r. hrabstwo kłodzkie zostało zdobyte przez Prusy. Od tej pory każdorazowy władca tego państwa tytułował się hrabią kłodzkim[7].

# Imię Urodzony Zmarł Czas rządów Rodzice
27 Fryderyk II Wielki 24 stycznia 1712
Berlin
17 sierpnia 1786
Poczdam
1742–1786 Fryderyk Wilhelm I Pruski
Zofia Dorota Hanowerska
28 Fryderyk Wilhelm II 25 września 1744
Berlin
16 listopada 1797
Poczdam
1786–1797 August Wilhelm Hohenzollern
Luiza Amelia z Brunszwiku-Wolfenbüttel
29 Fryderyk Wilhelm III 3 sierpnia 1770
Poczdam
7 czerwca 1840
Poczdam
1797–1840 Fryderyk Wilhelm II Pruski
Fryderyka Luiza z Hesji-Darmstadt
30 Fryderyk Wilhelm IV 15 października 1795
Berlin
2 stycznia 1861
Poczdam
1840–1861 Fryderyk Wilhelm III Pruski
Luiza Pruska
31 Wilhelm I 22 marca 1797
Berlin
9 marca 1888
Berlin
1861–1888 Fryderyk Wilhelm III Pruski
Luiza Pruska
32 Fryderyk III 18 października 1831
Poczdam
15 czerwca 1888
Poczdam
1888–1888 Wilhelm I Hohenzollern
Augusta z Saksonii-Weimaru-Eisenach
33 Wilhelm II 27 stycznia 1859
Berlin
4 czerwca 1941
Doorn
1888–1918 Fryderyk III Hohenzollern
Wiktoria Koburg

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. T. Broniewski, Kłodzko. Śląsk w zabytkach sztuki, Wrocław-Kraków-Łódź 1970, s. 6.
  2. Historia w datach, pod red. M. Czaplińskiego i J. Maronia, Warszawa 1997, s. 145.
  3. A. i A. Galasowie, Dzieje Śląska w datach, Wrocław 2001, s. 305.
  4. K. Bartkiewicz, Dzieje ziemi kłodzkiej w wiekach średnich, Wrocław 1977, s. 160–161.
  5. Nie wykupił całego hrabstwa kłodzkiego, dlatego oddał je w zastaw.
  6. A i A. Galasowie, op. cit., s. 306.
  7. Informacja na serwisie „Dawne Kłodzko” (dostęp: 2010-03-13).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Kłodzko. Dzieje miasta, pod red. R. Gładkiewicza, Muzeum Ziemi Kłodzkiej, Kłodzko 1998.
  • A. i A. Galasowie, Dzieje Śląska w datach, Rzeka, Wrocław 2001.
  • A. Herzig, M. Ruchniewicz, Dzieje Ziemi Kłodzkiej, DOBU Verlag/Oficyna Wydawnicza „Atut”, Hamburg-Wrocław 2006.