Józef Englicht
| |
 pułkownik dyplomowany piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
31 grudnia 1891 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
8 grudnia 1954 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1948 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
Oddział II SG |
| Stanowiska |
zastępca szefa oddziału |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
        
| |
.png){kind=small}
Józef Englicht (ur. 31 grudnia 1891 w Dąbrowie Górniczej, zm. 8 grudnia 1954 w Edynburgu) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Władysława i Reginy z Waligórskich[1][2].
Należał do Związku Strzeleckiego we Lwowie[3]. Podczas I wojny światowej walczył w 3 pułku piechoty II Brygady Legionach Polskich, 1 maja 1916 został awansowany do stopnia chorążego. Pełnił funkcję oficera Polskiej Siły Zbrojnej, a następnie walczył w wojnie polsko-bolszewickiej.
1 marca 1924 został przydzielony z 70 pp w Jarocinie do Oddziału II Sztabu Generalnego w Warszawie[4] na stanowisko referenta w Referacie „Rosja”[2].
Awansował na szefa wydziału Oddziału II Sztabu Generalnego, a później zastępcę szefa Oddział II Sztabu Głównego. 24 grudnia 1929 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 roku i 16. lokatą w korpusie oficerów piechoty[5].
Józef Englicht był zagorzałym piłsudczykiem, zaangażował się również w ruch prometejski. Od 1937 roku dowodził 79 pułkiem piechoty w Słonimiu. Na tym stanowisku awansował na pułkownika ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 roku i 13. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6]. 1 kwietnia 1939 roku powrócił do Sztabu Głównego na stanowisko I zastępcy szefa Oddziału II[2].
W 1939 roku poniósł klęskę zawodową, wywiad wojskowy w ZSRR nie przewidział wrogich planów tego kraju wobec Polski[7], a on sam oficjalnie odrzucał jakiekolwiek zagrożenie ze strony ZSRR, w związku z czym został przez wielu uznany za spiskującego z tym krajem[8].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku stał na czele II rzutu (krajowego) Oddziału II. W tym samym miesiącu przedostał się do Rumunii, a później do Francji. Początkowo został wyznaczony na stanowisko oficera do specjalnych zadań. Następnie, do 5 czerwca 1940 roku, pełnił służbę na stanowisku zastępcy szefa Sztabu Naczelnego Wodza. W latach 1940–1941 był szefem sztabu 7 Brygady Kadrowej Strzelców. W 1942 został powołany na komendanta Centrum Wyszkolenia Piechoty. W 1944 został szefem Centrum Wyższych Studiów Wojskowych, a od marca 1945 Wyższej Szkoły Wojennej. Od 1945 był redaktorem i stałym współpracownikiem ukazującego się w Londynie polskiego czasopisma wojskowego Bellona, gdzie publikowano jego felietony[9]. W październiku 1948 został zwolniony z Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia.
Zmarł 8 grudnia 1954 w Edynburgu[2].
Był encyklopedystą. Został wymieniony w gronie edytorów ośmiotomowej Encyklopedii wojskowej wydanej w latach 1931–1939. Wchodził w skład komitetu redakcyjnego tej encyklopedii[10].
Był żonaty i miał córkę Krystynę Marię (ur. 2 sierpnia 1923)[11].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 7360 – 17 maja 1922[12][13][1][14]
- Krzyż Niepodległości – 20 stycznia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[15][13][3]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[13][3]
- Krzyż Walecznych trzykrotnie[16][3]
- Złoty Krzyż Zasługi – 19 marca 1937[17][18]
- Krzyż Komandorski II klasy Orderu Wazów (Szwecja, 1937)[19]
- Krzyż Oficerski Orderu Orła Białego (Jugosławia, 24 czerwca 1929)[20][3]
- Order Krzyża Orła III klasy (Estonia, 1932)[21][3]
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa, 6 sierpnia 1929)[22][3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b c d Wykaz Legionistów ↓.
- ↑ a b c d e f g Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 7 marca 1924 roku, s. 104.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 24 grudnia 1929 roku, s. 439.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 10.
- ↑ Andrzej Krajewski, Gra ze Wschodem Newsweek 13 września 2009 [data dostępu: 9 czerwca 2016].
- ↑ Marian Zacharski, Operacja Reichswehra. Kulisy wywiadu II RP, Wyd. Zysk i Ska
- ↑ Referat o zagadnieniu PROMETEJSKIM – 12 lutego 1940 (cz. II). Stowarzyszenie Dom Kaukaski w Polsce, 5 września 2009. [dostęp 2016-06-09]. (pol.).
- ↑ Laskowski 1931 ↓.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 stycznia 1923, s. 14.
- ↑ a b c Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 23.
- ↑ Wykaz odznaczonych orderem wojskowym „Virtuti Militari“ V kl. oficerów i szeregowych z b. 3-go pułku piechoty Legjonów Polskich., „Żołnierz Polski” (27 (306)), zbrojownia.cbw.wp.mil.pl, 2 lipca 1922, s. 15 [dostęp 2025-06-11] (pol.).
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 23, „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 19 marca 1937 roku, s. 1.
- ↑ Sveriges statskalender / 1940. Bihang, s. 183
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 12 grudnia 1929 roku, s. 362.
- ↑ Eesti tänab 1919–2000, Tallinn: Eesti Vabariigi Riigikantselei, 2000, ISBN 9985-60-778-3 [dostęp 2014-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-27] (est.).
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1929 roku, s. 239.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Otton Laskowski: Encyklopedia wojskowa. T. I. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego, 1931.
- Józef Englicht. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2019-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-21)].
- Edmund Charaszkiewicz, Referat o zagadnieniu prometejskim, Zbiór dokumentów ppłk. Edmunda Charaszkiewicza.
- A gdy na wojenkę szli Ojczyźnie służyć... : pieśni i piosenki żołnierskie z lat 1914–1918 : antologia, Adam Roliński (oprac.), Kraków: Księgarnia Akademicka, 1996, s. 473, ISBN 83-86575-71-9, OCLC 749415165.
- Edmund Charaszkiewicz, Zbiór dokumentów ppłk. Edmunda Charaszkiewicza, opracowanie, wstęp i przypisy: Andrzej Grzywacz, Marcin Kwiecień, Grzegorz Mazur, Kraków, Księgarnia Akademicka, 2000, ISBN 83-7188-449-4.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Englicht Józef. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari 66 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-06-11].
- Dowódcy 79 Pułku Piechoty (II RP)
- Ludzie urodzeni w Dąbrowie Górniczej
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (trzykrotnie)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 3 Pułku Piechoty Legionów
- Oficerowie Centrum Wyszkolenia Piechoty (II RP)
- Oficerowie dyplomowani II Rzeczypospolitej
- Oficerowie wywiadu i kontrwywiadu II Rzeczypospolitej
- Polacy odznaczeni Medalem 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej
- Polacy odznaczeni Orderem Krzyża Orła
- Polacy odznaczeni Orderem Orła Białego (Serbia)
- Polacy odznaczeni Orderem Wazów
- Polscy encyklopedyści
- Polscy pisarze emigracyjni
- Pułkownicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Pułkownicy piechoty Polskich Sił Zbrojnych
- Ruch prometejski
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Żołnierze Legionów Polskich 1914–1918
- Urodzeni w 1891
- Zmarli w 1954