Jarogniewice (województwo wielkopolskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jarogniewice
wieś
Ilustracja
Pałac w Jarogniewicach (2011)
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

kościański

Gmina

Czempiń

Liczba ludności (2009)

398[2]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

64-020[3]

Tablice rejestracyjne

PKS

SIMC

0581445

Położenie na mapie gminy Czempiń
Mapa konturowa gminy Czempiń, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Jarogniewice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jarogniewice”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jarogniewice”
Położenie na mapie powiatu kościańskiego
Mapa konturowa powiatu kościańskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Jarogniewice”
Ziemia52°09′25″N 16°41′18″E/52,156944 16,688333[1]

Jarogniewicewieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Czempiń[4], przy drodze krajowej nr 5[5]. W odległości ok. 1,5 km na północny zachód od Jarogniewic przepływa Kanał Mosiński[5].

Historia[edytuj | edytuj kod]

W okolicach wsi natrafiono na ślady kultur pogańskich[6]. Wieś szlachecka położona była w 1581 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[7]. W XIX wieku Jarogniewice były własnością hrabiego Stefana Żółtowskiego[6].

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Jarogniewice należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej[8]. Jarogniewice należały do okręgu czempińskiego tego powiatu i stanowiły odrębny majątek, którego właścicielem był wówczas (1846) Nepomucen Żółtowski[8]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Jarogniewice liczyły 480 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 49 dymów (domostw)[8].

W mogiłach na północ od wsi spoczywają zamordowani przez hitlerowców chorzy psychicznie z zakładu w Kościanie i przywiezieni z innych części Rzeszy oraz kilkudziesięciu starców[5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego[5].

Urodził się tu Marceli Teodor Żółtowski (ur. 18 czerwca 1900, zm. 30 kwietnia 1940 w Katyniu) – porucznik rezerwy Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

W Jarogniewicach zachował się zabytkowy zespół pałacowo-folwarczny z końca XVIII i XIX wieku[9]. Składają się nań klasycystyczny pałac z 1790-1792, przebudowany w 1870[5] lub 1893[10], a także oficyna i park z XVIII wieku o pow. 4,8 ha z domkiem ogrodnika w stylu neogotyckim[9][10]. Ochronie podlegają również obora i budynek gospodarczy[9].

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Przez wieś przebiega żółty pieszy szlak turystyczny[5].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 44550
  2. woj. wielkopolskie >> pow. kościański >> gmina Czempiń. Wszystkie dane dla miejscowości Jarogniewice. [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2014-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 377 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 711, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-10-06]. 
  5. a b c d e f Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
  6. a b Jarogniewice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 453.
  7. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 69.
  8. a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 214.
  9. a b c Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 83. [dostęp 2014-10-06].
  10. a b Włodzimierz Łęcki: Wielkopolska. Warszawa: Sport i Turystyka, 1996, s. 341. ISBN 83-7079-589-7.