Jean-François Deniau

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jean-François Deniau
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

31 października 1928
Paryż

Data i miejsce śmierci

24 stycznia 2007
Paryż

Zawód, zajęcie

polityk, dyplomata, urzędnik państwowy, pisarz

Alma Mater

Instytut Nauk Politycznych w Paryżu, École nationale d’administration

Stanowisko

komisarz europejski (1967–1973), deputowany Zgromadzenia Narodowego (1978, 1986–1997), minister handlu zagranicznego (1978–1980), poseł do Parlamentu Europejskiego II kadencji (1984–1986)

Partia

NFRI, PR, UDF, DL

Odznaczenia
Wielki Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wojenny Zamorskich Teatrów Operacyjnych (Francja) Krzyż Waleczności Wojskowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania)
Statek Jean-François Deniau nazwany na cześć polityka

Jean-François Marie Joseph Deniau (ur. 31 października 1928 w Paryżu, zm. 24 stycznia 2007 tamże[1]) – francuski polityk, dyplomata, urzędnik państwowy i pisarz, członek Akademii Francuskiej. Deputowany krajowy i poseł do Parlamentu Europejskiego II kadencji, ambasador Francji w Mauretanii (1963–1967) i Hiszpanii (1976–1977), w latach 1967–1973 członek Komisji Europejskiej, minister handlu zagranicznego (1978–1980) i minister delegowany ds. reform administracyjnych (1980–1981).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]

Pochodzi z rodziny o tradycjach winiarskich, syn inżyniera Marcela (zm. 1934) i Marie-Berthe z domu Loth-Simmonds. Brat polityka Xaviera Deniau, wraz z nim pod koniec lat 40. przebywał w Indochinach i do 1950 walczył w I wojnie indochińskiej. Kształcił się w szkołach średnich w Paryżu, dwukrotnie zwyciężając prestiżowy concours général. Następnie studiował w Instytucie Nauk Politycznych w Paryżu, otrzymując tytuł licencjata z socjologii i etnologii oraz DES z ekonomii politycznej. Kształcił się w zakresie prawa i filologii na Uniwersytecie Paryskim. W 1952 został absolwentem École nationale d’administration (promocja Jean Giraudoux), uzyskał także doktorat z prawa[2][3].

Początkowo zatrudniony w generalnej inspekcji finansów oraz jako doradca ministra przemysłu i handlu, od 1956 był sekretarzem generalnym francuskiej delegacji przy Wspólnotach Europejskich. Uczestniczył w przygotowywaniu tekstu traktatów rzymskich, zredagował w nich preambułę. Od 1958 do 1963 zatrudniony na stanowiskach dyrektorskich w Komisji Europejskiej, gdzie odpowiadał za negocjacje akcesyjne z Wielką Brytanią i współpracę z państwami afrykańskimi. W 1963 został ambasadorem Francji w Mauretanii. Od 1967 do 1973 zasiadał w czterech kolejnych Komisjach Europejskich kierowanych przez Jeana Reya, Franco Marię Malfattiego, Sicco Mansholta i François-Xaviera Ortolego. Odpowiadał w nich za handel zagraniczny i rozszerzenie (1967–1970), relacje zewnętrzne (1970–1973) oraz współpracę rozwojową (1970–1973). W kwietniu 1973 zrezygnował z funkcji, przechodząc do rządu krajowego[3].

Działał kolejno w Narodowej Federacji Niezależnych Republikanów, Partii Republikańskiej i Demokracji Liberalnej, wchodzących w skład federacyjnej Unii na Rzecz Demokracji Francuskiej. Zajmował stanowiska sekretarza stanu ds. spraw zagranicznych (kwiecień 1973–luty 1974), rolnictwa (luty 1974–styczeń 1976). Pomiędzy 1976 a 1977 ambasador w Hiszpanii. Od kwietnia do maja 1978 członek Zgromadzenia Narodowego[4]. Zajmował stanowisko ministra handlu zagranicznego (kwiecień 1978–październik 1980) i ministra delegowanego ds. reformy administracyjnej (październik 1980–marzec 1981). Od 1984 do 1986 pozostawał posłem do Parlamentu Europejskiego, przystąpił do frakcji liberalno-demokratycznej[5]. W latach 1986–1997 ponownie zasiadał w krajowej legislatywie[4]. Równocześnie przez wiele lat był radnym Cher i Regionu Centralnego, w latach 1994–1998 kierował pierwszym gremium. W 1998 zrezygnował z członkostwa w UDF[1].

Działalność społeczna i pisarska[edytuj | edytuj kod]

Równocześnie z karierą polityczną zajmował się publicystyką, eseistyką i pisarstwem. Publikował teksty m.in. w „Le Figaro” i „L’Express”, został autorem kilkunastu książek. Zajmował się działalnością społeczną, zwłaszcza humanitarną, w tym na rzecz państw afrykańskich. Był inicjatorem ustanowienia Nagrody Sacharowa. W 1992 został członkiem Akademii Francuskiej (fotel 36), pozostał nim do śmierci[6].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Był żonaty z polityk i prawnik Frédérique Dupuy, mieli dwoje dzieci. Pozostawał w nieformalnym związku z dziennikarką Marie Dabadie[7]. Zmarł w wyniku wieloletniej choroby nowotworowej[1].

Odznaczenia i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Odznaczony Legią Honorową III klasy (1998) i II klasy (2005), Krzyżem Wojennym (Krzyżem Zamorskich Teatrów Operacyjnych), Krzyżem Waleczności Wojskowej, Orderem Sztuki i Literatury oraz Orderem Izabeli Katolickiej II klasy, a także Złotym Medalem Parlamentu Europejskiego[3]. Wyróżniany także nagrodami literackimi, w tym Prix Saint-Simon (1998) i Prix littéraire de l’armée de Terre – Erwan Bergot (2007).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Jean-François Deniau est mort à 78 ans. lemonde.fr, 24 stycznia 2007. [dostęp 2023-07-18]. (fr.).
  2. Jean François Deniau. munzinger.de. [dostęp 2023-07-19]. (niem.).
  3. a b c Jean-François Deniau. whoswho.fr. [dostęp 2023-07-19]. (fr.).
  4. a b M. Jean-François Deniau. assemblee-nationale.fr. [dostęp 2023-07-12]. (fr.).
  5. Jean-François Deniau. europarl.europa.eu. [dostęp 2023-07-12].
  6. Jean François Deniau. academie-francaise.fr. [dostęp 2023-07-19]. (fr.).
  7. Marie Dabadie mise à la retraite d'office par l'Académie Goncourt. lefigaro.fr, 23 lutego 2018. [dostęp 2023-07-19]. (fr.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]