Jean-François Deniau
Data i miejsce urodzenia |
31 października 1928 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
24 stycznia 2007 |
Zawód, zajęcie |
polityk, dyplomata, urzędnik państwowy, pisarz |
Alma Mater |
Instytut Nauk Politycznych w Paryżu, École nationale d’administration |
Stanowisko |
komisarz europejski (1967–1973), deputowany Zgromadzenia Narodowego (1978, 1986–1997), minister handlu zagranicznego (1978–1980), poseł do Parlamentu Europejskiego II kadencji (1984–1986) |
Partia | |
Odznaczenia | |
Jean-François Marie Joseph Deniau (ur. 31 października 1928 w Paryżu, zm. 24 stycznia 2007 tamże[1]) – francuski polityk, dyplomata, urzędnik państwowy i pisarz, członek Akademii Francuskiej. Deputowany krajowy i poseł do Parlamentu Europejskiego II kadencji, ambasador Francji w Mauretanii (1963–1967) i Hiszpanii (1976–1977), w latach 1967–1973 członek Komisji Europejskiej, minister handlu zagranicznego (1978–1980) i minister delegowany ds. reform administracyjnych (1980–1981).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Działalność polityczna
[edytuj | edytuj kod]Pochodzi z rodziny o tradycjach winiarskich, syn inżyniera Marcela (zm. 1934) i Marie-Berthe z domu Loth-Simmonds. Brat polityka Xaviera Deniau, wraz z nim pod koniec lat 40. przebywał w Indochinach i do 1950 walczył w I wojnie indochińskiej. Kształcił się w szkołach średnich w Paryżu, dwukrotnie zwyciężając prestiżowy concours général. Następnie studiował w Instytucie Nauk Politycznych w Paryżu, otrzymując tytuł licencjata z socjologii i etnologii oraz DES z ekonomii politycznej. Kształcił się w zakresie prawa i filologii na Uniwersytecie Paryskim. W 1952 został absolwentem École nationale d’administration (promocja Jean Giraudoux), uzyskał także doktorat z prawa[2][3].
Początkowo zatrudniony w generalnej inspekcji finansów oraz jako doradca ministra przemysłu i handlu, od 1956 był sekretarzem generalnym francuskiej delegacji przy Wspólnotach Europejskich. Uczestniczył w przygotowywaniu tekstu traktatów rzymskich, zredagował w nich preambułę. Od 1958 do 1963 zatrudniony na stanowiskach dyrektorskich w Komisji Europejskiej, gdzie odpowiadał za negocjacje akcesyjne z Wielką Brytanią i współpracę z państwami afrykańskimi. W 1963 został ambasadorem Francji w Mauretanii. Od 1967 do 1973 zasiadał w czterech kolejnych Komisjach Europejskich kierowanych przez Jeana Reya, Franco Marię Malfattiego, Sicco Mansholta i François-Xaviera Ortolego. Odpowiadał w nich za handel zagraniczny i rozszerzenie (1967–1970), relacje zewnętrzne (1970–1973) oraz współpracę rozwojową (1970–1973). W kwietniu 1973 zrezygnował z funkcji, przechodząc do rządu krajowego[3].
Działał kolejno w Narodowej Federacji Niezależnych Republikanów, Partii Republikańskiej i Demokracji Liberalnej, wchodzących w skład federacyjnej Unii na Rzecz Demokracji Francuskiej. Zajmował stanowiska sekretarza stanu ds. spraw zagranicznych (kwiecień 1973–luty 1974), rolnictwa (luty 1974–styczeń 1976). Pomiędzy 1976 a 1977 ambasador w Hiszpanii. Od kwietnia do maja 1978 członek Zgromadzenia Narodowego[4]. Zajmował stanowisko ministra handlu zagranicznego (kwiecień 1978–październik 1980) i ministra delegowanego ds. reformy administracyjnej (październik 1980–marzec 1981). Od 1984 do 1986 pozostawał posłem do Parlamentu Europejskiego, przystąpił do frakcji liberalno-demokratycznej[5]. W latach 1986–1997 ponownie zasiadał w krajowej legislatywie[4]. Równocześnie przez wiele lat był radnym Cher i Regionu Centralnego, w latach 1994–1998 kierował pierwszym gremium. W 1998 zrezygnował z członkostwa w UDF[1].
Działalność społeczna i pisarska
[edytuj | edytuj kod]Równocześnie z karierą polityczną zajmował się publicystyką, eseistyką i pisarstwem. Publikował teksty m.in. w „Le Figaro” i „L’Express”, został autorem kilkunastu książek. Zajmował się działalnością społeczną, zwłaszcza humanitarną, w tym na rzecz państw afrykańskich. Był inicjatorem ustanowienia Nagrody Sacharowa. W 1992 został członkiem Akademii Francuskiej (fotel 36), pozostał nim do śmierci[6].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był żonaty z polityk i prawnik Frédérique Dupuy, mieli dwoje dzieci. Pozostawał w nieformalnym związku z dziennikarką Marie Dabadie[7]. Zmarł w wyniku wieloletniej choroby nowotworowej[1].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]Odznaczony Legią Honorową III klasy (1998) i II klasy (2005), Krzyżem Wojennym (Krzyżem Zamorskich Teatrów Operacyjnych), Krzyżem Waleczności Wojskowej, Orderem Sztuki i Literatury oraz Orderem Izabeli Katolickiej II klasy, a także Złotym Medalem Parlamentu Europejskiego[3]. Wyróżniany także nagrodami literackimi, w tym Prix Saint-Simon (1998) i Prix littéraire de l’armée de Terre – Erwan Bergot (2007).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Jean-François Deniau est mort à 78 ans. lemonde.fr, 24 stycznia 2007. [dostęp 2023-07-18]. (fr.).
- ↑ Jean François Deniau. munzinger.de. [dostęp 2023-07-19]. (niem.).
- ↑ a b c Jean-François Deniau. whoswho.fr. [dostęp 2023-07-19]. (fr.).
- ↑ a b M. Jean-François Deniau. assemblee-nationale.fr. [dostęp 2023-07-12]. (fr.).
- ↑ Jean-François Deniau. europarl.europa.eu. [dostęp 2023-07-12].
- ↑ Jean François Deniau. academie-francaise.fr. [dostęp 2023-07-19]. (fr.).
- ↑ Marie Dabadie mise à la retraite d'office par l'Académie Goncourt. lefigaro.fr, 23 lutego 2018. [dostęp 2023-07-19]. (fr.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- ISNI: 0000000114475515
- VIAF: 71389955
- LCCN: n85340876
- GND: 119203146
- NDL: 00437677
- BnF: 11899564b
- SUDOC: 026823942
- NLA: 35034871
- NKC: mzk2009517790
- NTA: 227585666, 075052458
- BIBSYS: 90528229
- CiNii: DA02083687
- Open Library: OL75819A
- PLWABN: 9810621985105606
- NUKAT: n97035041
- J9U: 987007580907205171
- PTBNP: 205254
- LNB: 000045209
- NSK: 000107287
- CONOR: 48532067
- ΕΒΕ: 67869
- Absolwenci École nationale d’administration w Paryżu
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Paryskiego
- Absolwenci Instytutu Nauk Politycznych w Paryżu
- Ambasadorowie Francji w Hiszpanii
- Członkowie Akademii Francuskiej
- Eseiści francuskojęzyczni
- Eseiści XX wieku
- Eseiści XXI wieku
- Francuscy działacze społeczni
- Francuscy eseiści
- Francuscy parlamentarzyści (V Republika)
- Francuscy posłowie do Parlamentu Europejskiego
- Francuscy prawnicy
- Francuscy prozaicy XX wieku
- Francuscy prozaicy XXI wieku
- Francuscy publicyści
- Francuscy samorządowcy
- Francuscy urzędnicy
- Komandorzy Legii Honorowej
- Komisarze Unii Europejskiej
- Ludzie urodzeni w Paryżu
- Odznaczeni Krzyżem Waleczności Wojskowej (Francja)
- Odznaczeni Krzyżem Wojennym (Francja)
- Odznaczeni Orderem Izabeli Katolickiej
- Odznaczeni Orderem Sztuki i Literatury
- Politycy Unii na rzecz Demokracji Francuskiej
- Prozaicy francuskojęzyczni
- Wielcy Oficerowie Legii Honorowej
- Urodzeni w 1928
- Zmarli w 2007