Kazimierz Niedźwiedzki (podpułkownik)
Kazimierz Niedźwiecki[1][2][3] vel Niedźwiedzki[a] (ur. 28 lipca 1887 w Marysinie, zm. po 1934) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 28 lipca 1887 w majątku Marysin, w powiecie nieświeskim, w rodzinie Kazimierza i Malwiny z domu Smolicz[1][2][3]. W 1905, po ukończeniu sześciu klas w rosyjskim gimnazjum w Stołpcach, wrócił do pracy we własnym majątku[4].
We wrześniu 1914 został wcielony do armii rosyjskiej jako szeregowiec i skierowany do Oranienbaumskiej Szkoły Praporszczyków (ros. Ораниенбаумская школа прапорщиков) w Oranienbaum[4]. Po ukończeniu szkoły, w stopniu chorążego (ros. Прапорщик), został przydzielony do 49 Syberyjskiego Pułku Strzelców (ros. Сибирский 49-й стрелковый полк)[5][6] . W czasie służby w armii rosyjskiej był trzy razy ranny (między innymi 8 września 1915[6] ) i raz kontuzjowany[7]. We wrześniu 1917, w stopniu sztabskapitana, został przyjęty do I Korpusu Polskiego w Rosji i przydzielony do 6 Pułku Strzelców Polskich[8]. Jesienią 1918, po likwidacji korpusu, wyjechał do Warszawy[5].
W 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego i przydzielony do Mińskiego Pułku Strzelców, późniejszego 86 pułku piechoty[5]. Latem 1920, w czasie wojny z bolszewikami, dowodził II batalionem pułku. Dowodzony przez niego batalion odznaczył się w walkach pod Nieświeżem[9]. W trzeciej dekadzie lipca przeprowadził kontratak na bolszewików, którzy sforsowali Niemen na odcinku 17 DP i zajęli Wołpę. Śmiałym manewrem odrzucił całą brygadę 11 Dywizji Strzeleckiej[10]. W pierwszej dekadzie sierpnia, w walce pod Brańskiem, „gdzie cała dywizja została przyciśnięta do bagnistej doliny rzeki Nurca, z niezwykłym poświęceniem walcząc w uliczkach miasta, umożliwił olbrzymiej kolumnie dywizji wycofanie się wąską groblą na zachodni brzeg rzeki”[11]. 15 sierpnia został ciężko ranny, gdy „świecąc przykładem osobistego męstwa” prowadził 5. i 6. kompanię do ataku nad rzeką Czarną[12]. 21 grudnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[13].
1 czerwca 1921 pełnił służbę w 86 pułku piechoty[14]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 510. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 86 pułk piechoty[15]. 10 lipca 1922 został zatwierdzony na stanowisku pełniącego obowiązki dowódcy batalionu[16]. W 1923 pełnił obowiązki dowódcy batalionu sztabowego[17]. Z dniem 1 listopada 1924 „powrócił ze stanu nieczynnego do służby czynnej z równoczesnym odejściem do oddziału macierzystego”[18]. Z dniem 31 października 1924 został przeniesiony z 86 pp do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko I oficera sztabu 2 Brygady Ochrony Pogranicza w Baranowiczach[19][20][21]. Od 17 lutego do 1 sierpnia 1926 pełnił obowiązki dowódcy tej brygady w zastępstwie nieobecnego pułkownika Stefana Pasławskiego[22]. 22 lipca 1927 został wyznaczony na stanowisko dowódcy 6 batalionu granicznego[23]. Następnie dowodził 27 batalionem odwodowym. 26 stycznia 1928 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 68. lokatą w korpusie oficerów piechoty[24][25]. 12 marca 1929 został przeniesiony z KOP do 16 pułku piechoty w Tarnowie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[26]. We wrześniu 1930 został zwolniony z zajmowanego stanowiska, z zachowaniem dotychczasowego dodatku służbowego[27], a na jego miejsce został wyznaczony major dyplomowany Jerzy Płatowicz-Płachta[28]. Z dniem 31 stycznia 1931 został przeniesiony w stan spoczynku[29]. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Baranowicze. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr IX. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[30]. W ramach osadnictwa wojskowego otrzymał 44 ha ziemi w Żuchowiczach, w gminie Żuchowicze powiatu stołpeckiego, gdzie mieszkał i prowadził gospodarstwo rolne[31][1].
Był żonaty, miał córkę Krystynę (ur. 18 lipca 1930)[7].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3588[1][32][3][33]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[34][35]
- Amarantowa wstążka[1]
- Złoty Krzyż Zasługi – 7 listopada 1928 „za zasługi w służbie granicznej”[36]
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej – 3 marca 1926[37][38]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[34]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[34]
- Medal Zwycięstwa[34]
- Odznaka za Rany i Kontuzje z jedną gwiazdką[39]
- Order Świętego Stanisława 3 stopnia z mieczami i kokardą – 25 maja 1916[6]
7 października 1935 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[2].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Do 1923 w ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Kazimierz Niedźwiecki”, natomiast później jako „Kazimierz I Niedźwiedzki” w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo nazwisko i imię, a mianowicie Kazimierza II Niedźwiedzkiego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-02-13]..
- ↑ a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-02-13]..
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 2, 4.
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ a b c Памяти героев ↓.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 3, 4.
- ↑ Mieczkowski 1929 ↓, s. 14-15, na stanowisku dowódcy II batalionu został zatwierdzony 31 lipca 1920.
- ↑ Mieczkowski 1929 ↓, s. 27.
- ↑ Mieczkowski 1929 ↓, s. 30.
- ↑ Mieczkowski 1929 ↓, s. 33.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 8 stycznia 1921, s. 5, tu podano, że urodził się 15 lipca 1887.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 222, 787.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 36, tu także podano, że urodził się 15 lipca 1887.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922, s. 554.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 373, 404.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 113 z 25 października 1924, s. 630.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 75 z 21 lipca 1925, s. 397.
- ↑ Gwara, Lewnau i Czekaj-Wiśniewska 2006 ↓, s. 42, 109.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 324, 348.
- ↑ Wiśniewska i Promińska 2013 ↓, s. 9.
- ↑ Głowiński 2009 ↓, s. 26.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928, s. 20.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 118, 168.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929, s. 92.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 3.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930, s. 295.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 33.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 325, 1026.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 2.
- ↑ Mieczkowski 1929 ↓, s. 44.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-06-09].
- ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-06-09].
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 262, poz. 641.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 3 marca 1926, s. 72.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-06-09].
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1 foto.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Niedźwiecki (Niedźwiedzki) Kazimierz. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.45-3540 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-02-13].
- Niedźwiecki (Niedźwiedzki) Kazimierz. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.89-8434 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-02-13].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Stanisław Mieczkowski: Zarys historii wojennej 86-go Mińskiego Pułku Piechoty. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Małgorzata Gwara, Magdalena Lewnau, Beata Czekaj-Wiśniewska: Korpus Ochrony Pogranicza. Jednodniówki w zbiorach Centralnej Biblioteki Wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Polonia Militaris, 2006. ISBN 83-60619-03-4.
- Tomasz Głowiński: Zapomniany garnizon. Oddziały Korpusu Ochrony Pogranicza w Iwieńcu w latach 1924–1939. Wrocław: Wydawnictwo GAJT, 2009. ISBN 978-83-88178-71-9.
- Iwona Wiśniewska , Katarzyna Promińska , Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Brygada Korpusu Ochrony Pogranicza «Nowogródek»”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2013 .
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Памяти героев Великой войны 1914–1918 : Поиск героев войны : Недзвецкий Казимир Казимирович. Управление Министерства обороны Российской Федерации по увековечению памяти погибших при защите Отечества. [dostęp 2023-02-13]. (ros.).
- Dowódcy batalionu KOP „Iwieniec”
- Dowódcy batalionu KOP „Snów”
- Dowódcy Brygady KOP „Nowogródek”
- Odznaczeni Amarantową Wstążką
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Krzyżem Zasługi Wojsk Litwy Środkowej
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką za Rany i Kontuzje
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie I Korpusu Polskiego w Rosji
- Oficerowie 86 Pułku Piechoty (II RP)
- Osadnicy wojskowi II Rzeczypospolitej
- Polacy odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Stanisława (Imperium Rosyjskie)
- Polacy – oficerowie Imperium Rosyjskiego
- Polacy – żołnierze Armii Imperium Rosyjskiego w I wojnie światowej
- Podpułkownicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1887
- Zastępcy dowódcy 16 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej
- Zmarli w XX wieku