Przejdź do zawartości

Klementyna Suchanow

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Klementyna Suchanow
Ilustracja
Klementyna Suchanow (2018)
Data i miejsce urodzenia

26 lutego 1974
Kamienna Góra

Zawód, zajęcie

pisarka, redaktorka

Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski

K. Suchanow i G. Gauden, VI Festiwal Góry Literatury, Guzowata, 2020

Klementyna Suchanow (ur. 26 lutego 1974 w Kamiennej Górze) – polska pisarka, redaktorka, tłumaczka, aktywistka polityczna działająca w Ogólnopolskim Strajku Kobiet.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 26 lutego 1974[1] w Kamiennej Górze[2]. Jako dziecko mieszkała w Chełmsku Śląskim i Wałbrzychu, do szkoły uczęszczała w Wodzisławiu Śląskim[2]. Na Uniwersytecie Wrocławskim studiowała filologię polską i hiszpańską[3]. W 2003 roku na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych w specjalności literaturoznawstwo[4]. Pracowała jako redaktorka Działu Literatury Wydawnictwa Znak[5]. W 2012 pojawia się w stopce redakcyjnej zespołu tygodnika "Przekrój"[6].

Prowadzi badania nad życiem i twórczością Witolda Gombrowicza[7] o którym napisała dwutomową biografię Gombrowicz. Ja, geniusz[8][9][10][11]. Książka została nominowana do Nike w 2018 roku[12] i dostała w 2017 roku nagrodę Onetu O!lśnienia[13], a w 2018 nagrodę "Odry"[14][15]. Radiowa Trójka zrobiła na podstawie tej książki audycję radiową, czytaną przez Piotra Adamczyka[16], sama Suchanow także opowiadała o niej m.in. w TOK Fm[17]. Suchanow zajmowała się także historią i literaturą Ameryki Łacińskiej[18][19]. Materiały do książek zbierała m.in. w Argentynie oraz na Kubie[20]. Redagowała także Kronos Gombrowicza[21].

Dwukrotnie, w latach 2018 i 2020 była gościem Festiwalu Góry Literatury w Nowej Rudzie i okolicach, promując nowe książki[22][23][24]. Mówiła o Gombrowiczu także w Zakopanem w 2018[25], w Domu Literatury we Wrocławiu[26] w 2022 i w bibliotece Żorach w 2024[27].

W 2020 r. wydała książkę śledczą To jest wojna. Kobiety, fundamentaliści i nowe średniowiecze[28]. Suchanow jest autorką wielu publikacji i wywiadów, w których opowiada o Ordo Iuris i ich rosyjskich powiązaniach, agendzie, finansowaniu[29][30] [31] [32][33][34][35], a także powiązaniach Ordo Iuris z CBA[36]. Jest także jedną z autorek raportu „Kontrrewolucja kulturowo-religijna. Czy Polsce grozi prawo podporządkowane ideologii chrześcijańskich fundamentalistów?”[37][38][39]. W 2021 wystąpiła z dziennikarzem Grzegorzem Rzeczkowskim na konferencji „O związkach Ordo Iuris z Kremlem”[40]. Jest także autorką tekstów poświęconych tzw. Agendzie Europe (grupie organizacji anty-aborcyjnych z Europy i USA zinfiltrowanej przez Rosjan), w tym międzynarodowego śledztwa dziennikarskiego na podstawie wycieku maili tej grupy, które udowadniają rosyjską operację[41][42]. W 2023 roku wyszło niemieckie tłumaczenie jej książki, pod tytułem Das Ist Krieg. Die geheimen Strategien radikaler Fundamentalisten zur weltweiten Abschaffung der Menschenrechte[43]. W tym samym roku amerykańskie studio produkcyjne CreativeChaos ogłosiło, że wyprodukuje serial dokumentalny na podstawie książki To jest wojna [44][45].

W 2025 r. pojawiła się informacja, że Suchanow została jedną z ekspertek komisji, prowadzonej przez gen. Jarosława Stróżyka, szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego, ds. wpływów rosyjskich i białoruskich w latach 2004–2024[46] razem z Tomaszem Piątkiem i Anną Mierzyńską[47].

W 2021 r. przemawiała na forum ONZ, Generation Equality Forum w Paryżu w obecności prezydenta Emmanuela Macron i Hillary Clinton[48].

Od 2016 roku członkini Ogólnopolskiego Strajku Kobiet[49], organizatorka i uczestniczka głośnych protestów przeciwko ograniczaniu prawa kobiet do aborcji[50][51], w sprawie niezależności sądownictwa[52][53] i wolności zgromadzeń[54][55]. Podczas protestów, które wybuchły po wyroku ograniczającym dostęp do aborcji, a wydanym przez Trybunał Konstytucyjny 22 października 2020 Suchanow stała na czele protestów i w ramach Strajku Kobiet organizowała tzw. Radę Konsultacyjną[56][57]. Rada powstała 1 listopada 2020 i miała zebrać rozwiązania prawne dla postulatów zgłoszonych Strajkowi przez protestujących[58].

Latem 2018 r. podczas protestów w związku z reformą sądowniczą frosowaną przez Zbigniewa Ziobro Suchanow doznała uszkodzenia kręgosłupa, co zakończyło się operacją[59][60][61]. W styczniu 2021 roku, podczas protestów przeciwko zaostrzeniu przepisów dotyczących aborcji została aresztowana przez policję, ponieważ wtargnęła na teren Trybunału Konstytucyjnego, gdzie miała naruszyć nietykalność cielesną funkcjonariusza policji oraz zniszczyć drzwi wejściowe do siedziby TK[62][63]. Jak skomentowała w TVN: czasami są sytuacje, że trzeba przeskoczyć ogrodzenie.[64] W 2022 r. prasa donosiła, że: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia, który wcześniej uchylił dozór policyjny wobec Klementyny Suchanow, umorzył postępowanie w tej sprawie[65]. W 2024 Sąd Okręgowy w Warszawie uniewinnił Suchanow, Martę Lempart i Agnieszkę Czerederecką-Fabin od zarzutu spowodowania zagrożenia epidemiologicznego poprzez prowadzenie protestów w 2020[66][67][68].

Podczas protestów w 2020/2021 tytuł książki Suchanow To jest wojna znalazł się na transparentach protestujących[69].

W październiku 2024 roku pojawiła się informacja, że Suchanow była nielegalnie podsłuchiwana cyberbronią Pegasus przez ABW, w czasie, gdy działy się największe strajki[70], jak poinformowało dziennikarzy TVN źródło w ABW.

W 2024 roku Suchanow była na rezydencji literackiej przyznanej przez Fundację Michalskich w Montricher w Szwajcarii[71] oraz w Literarisches Colloqium w Berlinie[72].

W maju 2025 roku media, m.in. Telewizja Republika, Niezależna.pl, Radio Maryja i Interia, opublikowały materiały, w których – powołując się na dokumenty służb i prokuratury – podano, że nazwisko Klementyny Suchanow pojawia się w śledztwie dotyczącym przemytu migrantów przez granicę polsko-białoruską[73][74]. Według tych doniesień miała ona prowadzić korespondencję z osobami podejrzanymi, dotyczącą wsparcia przy organizacji transportu migrantów z Hajnówki do Warszawy[75].

Klementyna Suchanow zdecydowanie zaprzeczyła tym doniesieniom. W rozmowach z Interią i Niezależna.pl oświadczyła, że nie zna Justyny W., a znajomość Pawła W. była przelotna. Zapowiedziała pozew przeciwko Telewizji Republika[76]. Prokuratura Krajowa potwierdziła, że dokumenty pochodzą z akt śledztwa, lecz do chwili publikacji informacji Suchanow nie postawiono żadnych zarzutów i nie była objęta postępowaniem karnym[77].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Suchanow jest autorką m.in.:

  • Argentyńskich Podróży Gombrowicza (2005)[78]
  • Królowej Karaibów (2013)[79]
  • biografii Gombrowicz. Ja, geniusz (2017)[80], za którą otrzymała Nagrodę Miesięcznika „Odra”[81], Nagrodę O!lśnienia Onetu w kategorii literatura[82] oraz nominację do Nagrody Literackiej „Nike” 2018[83].
  • książki To jest wojna. Kobiety, fundamentaliści i nowe średniowiecze (2020)[84], niemieckie wydanie Das Ist Krieg. Die geheimen Strategien radikaler Fundamentalisten zur weltweiten Abschaffung der Menschenrechte, 2023[85]
  • rozdziału w książce The Revolution Will Not Be Litigated. People Power and Legal Power in the 21st Century, red. przez Marka Gevisser i Katie Redford ze wstępem Jane Fonda, 2023[86]
  • rozdziału w książce DEVENIR-SœUR. Repères dans un siècle de féminismes polonais, red. Hélène Martinelli i Mateusz Chmurski, 2024[87]

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Ma córkę[88]. Mieszka w Warszawie[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Suchanow, Klementyna (1974-). nukat.edu.pl. [dostęp 2018-08-06].
  2. a b c Dlaczego rzucam jajami w PiS? Oni szykują na nas karabiny, a wy pytacie o jaja?!. wyborcza.pl. [dostęp 2018-08-06].
  3. Nagroda „Odry” dla Klementyny Suchanow. wyborcza.pl. [dostęp 2018-08-06].
  4. Dr Klementyna Czernicka, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2018-12-01].
  5. Zmiany kadrowe w Wydawnictwie Znak | wirtualnywydawca.pl [online], wirtualnywydawca.pl [dostęp 2018-12-01] (pol.).
  6. https://www.e-kiosk.pl/pdf/1518/25467-toc.pdf
  7. Klementyna Suchanow – „Gombrowicz, Ja, geniusz” spotkanie autorskie.. Niezależny Serwis Informacyjny KADR 2018-01-25. [dostęp 2025-01-17].
  8. Klementyna Suchanow: Gombrowicz, ja Geniusz [online], Rzeczpospolita [dostęp 2025-01-17].
  9. Klementyna Suchanow, „Gombrowicz. Ja, geniusz” [online], Culture.pl [dostęp 2025-01-17].
  10. Projekt Gombrowicz [online], teatralny.pl [dostęp 2025-01-17].
  11. Klementyna Suchanow, „Gombrowicz. Ja, geniusz” [online], zdaniemszota.pl [dostęp 2025-01-17].
  12. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2025-01-17].
  13. O!lśnienia 2017. Klementyna Suchanow zwyciężczynią w kategorii Literatura [online], Onet Kultura, 1 marca 2018 [dostęp 2025-01-17].
  14. OKiS, 2017 KLEMENTYNA SUCHANOW [online] [dostęp 2025-01-18].
  15. Nagroda „Odry” dla Klementyny Suchanow, „dzieje.pl” [dostęp 2025-01-18] [zarchiwizowane z adresu 2024-01-09].
  16. „Gombrowicz. Ja, geniusz” w Trójce [online], trojka.polskieradio.pl [dostęp 2025-01-17].
  17. https://audycje.tokfm.pl/podcast/53491,Gombrowicz-Ja-geniusz-Rozmowa-z-Klementyna-Suchanow.
  18. Klementyna Suchanow. czarne.com.pl. [dostęp 2018-08-06].
  19. Klementyna Czernicka-Suchanow – Teksty Drugie – teoria literatury / krytyka / interpretacja [online], tekstydrugie.pl [dostęp 2018-12-01] (pol.).
  20. Joanna Cieśla, Kto stoi za Strajkiem Kobiet, „Polityka”, 1–2, 29 grudnia 2020, s. 33 (pol.).
  21. [1].
  22. Program Festiwalu Góry Literatury 2018, 5 lipca 2018.
  23. Magda Piekarska, Olga Tokarczuk o inspirowaniu się serialami z Netfliksa i Kotliną Kłodzką, 5 lipca 2018.
  24. [rb.gy/8jyzrp Program Festiwalu Góry Literatury 2020].
  25. Spotkanie z cyklu CZARNE NA BIAŁYM – Klementyna Suchanow. / 22 stycznia 2018 / Kultura / Zakopane / WATRA – Podhalański Serwis Informacyjny [online], WATRA – Podhalański Serwis Informacyjny [dostęp 2025-01-17].
  26. Witold Gombrowicz wg Klementyny Suchanow. Dom Literatury 2022-02-12. [dostęp 2025-01-17].
  27. Spotkanie z Klementyną Suchanow – 02.10.2024. Miejska Biblioteka Publiczna w Żorach 2024-10-02. [dostęp 2025-01-17].
  28. Martyna Bunda, Recenzja książki: Klementyna Suchanow, „To jest wojna. Kobiety, fundamentaliści i nowe średniowiecze” [online], www.polityka.pl, 2020 [dostęp 2025-01-17].
  29. Tajne maile Ordo Iuris. – Klementyna Suchanow – Tomasz Piątek #DochodzeniePrawdy. Reset Obywatelski 2024-03-25. [dostęp 2025-01-17].
  30. Klementyna Suchanow, Ordo Iuris i Kreml. Dowody przedstawia Klementyna Suchanow [online], ARBINFO [dostęp 2025-01-17] (pol.).
  31. Ordo Iuris, Kreml, fundamentalizm i pieniądze – rozmawiają Klementyna Suchanow i Tomasz Piątek. Reset Obywatelski 2022-01-30. [dostęp 2025-01-17].
  32. Rozmowa: Z dr Klementyną Suchanow o Ordo Iuris. Przemysław Witkowski 2020-05-18. [dostęp 2025-01-17].
  33. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2025-01-17].
  34. IW 2020: Spotkanie autorskie z Klementyną Suchanow: „To jest wojna”. Liberté! Talks 2020-11-13. [dostęp 2025-01-18].
  35. Rosyjskie ślady w polskiej polityce – T. Piątek, K. Suchanow, B. Grabarczyk – Studio wyborcze odc. 5. SEKIELSKI 2023-09-08. [dostęp 2025-01-17].
  36. Agent CBA w służbie Ordo Iuris. Reset Obywatelski 2023-12-03. [dostęp 2025-01-17].
  37. Publikacja Wielkiej Koalicji za Równością i Wyborem o strategiach manipulacji Ordo Iuris [online], WK_RW, 27 lutego 2020 [dostęp 2025-01-17] (pol.).
  38. RAPORT WKRW O STRATEGIACH MANIPULACJI ORDO IURIS [online], Federa [dostęp 2025-01-17] (pol.).
  39. Klementyna Suchanow [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2025-01-17] (pol.).
  40. O związkach Ordo Iuris z Kremlem. Konferencja prasowa Klementyny Suchanow i Grzegorza Rzeczkowskiego. Strajk Kobiet 2021-10-08. [dostęp 2025-01-17].
  41. Ujawniamy e-maile grupy, w której działa Ordo Iuris [online], Onet Wiadomości, 22 marca 2024 [dostęp 2025-01-17].
  42. „Tradycyjne wartości” w służbie Rosji. W Polsce dzieje się dziś to samo, co w Ukrainie przed wojną [online], Onet Wiadomości, 1 kwietnia 2024 [dostęp 2025-01-17].
  43. Das ist Krieg - Europa Verlag [online], www.europa-verlag.com [dostęp 2025-01-18] (niem.).
  44. Powstanie serial dokumentalny o polskiej pisarce i aktywistce ze Strajku Kobiet [online], www.wirtualnemedia.pl, 21 listopada 2023 [dostęp 2024-01-03] (pol.).
  45. Jesse Whittock, CreativeChaos To Adapt Polish Activist Klementyna Suchanow’s Book ‘This Is War: Women, Fundamentalists And The New Middle Ages’ [online], Deadline, 20 listopada 2023 [dostęp 2024-01-03] (ang.).
  46. Komisja ds. zbadania wpływów rosyjskich i białoruskich rozpoczyna prace - Ministerstwo Sprawiedliwości - Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Sprawiedliwości [dostęp 2025-01-18].
  47. Afera w ministerstwie? TV Republika grzmi, my sprawdzamy. „Spartańskie honorarium i dobrze” [online], gazeta.pl, 14 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-17].
  48. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2025-01-17].
  49. Ogólnopolski Strajk Kobiet. strajkkobiet.eu. [dostęp 2018-05-20]. (pol.).
  50. Posłowie je zawiedli, kobiety wyszły na ulice. Czarna Środa – Śródmieście [online], tvnwarszawa.tvn24.pl [dostęp 2018-05-20].
  51. „Czarna Środa”. Kobiety protestowały ws. zmian przepisów dotyczących aborcji. rmf24.pl. [dostęp 2018-05-20].
  52. W stronę limuzyn PiS poleciały jajka, pisarka skuta kajdankami. Obywatele RP krytykują akcję. gazeta.pl. [dostęp 2018-05-20]. (pol.).
  53. Obrzuciła jajkami limuzyny PiS. „Nie zrobiłam nikomu krzywdy. Policjanci mnie skrzywdzili”. natemat.pl. [dostęp 2018-05-20]. (pol.).
  54. Przesłuchania i rozprawy sądowe za próbę blokady miesięcznicy. – Nie damy się zastraszyć – twierdzą Obywatele RP [online], wyborcza.pl [dostęp 2018-05-20] (pol.).
  55. „Wolność zgromadzeń została w Polsce bardzo zagrożona”. Raport Amnesty International. tvn24.pl. [dostęp 2018-05-20]. (pol.).
  56. {{{tytuł}}} [online], www.pap.pl [dostęp 2025-01-17].
  57. Strajk Kobiet ma nowe postulaty, OKO.press pyta, czy są realne. „Mówimy, skąd wziąć środki” [online], oko.press [dostęp 2025-01-17].
  58. Strajk Kobiet ma nowe postulaty, OKO.press pyta, czy są realne. „Mówimy, skąd wziąć środki” [online], oko.press [dostęp 2025-01-17].
  59. Suchanow w szpitalu po interwencji policji podczas manifestacji [online], Kultura Onet, 29 sierpnia 2018 [dostęp 2025-01-18].
  60. Policjanci uszkodzili Klementynie Suchanow kręgosłup. Prokuratura: nic się nie stało [online], oko.press [dostęp 2025-01-18].
  61. Policjanci uszkodzili Klementynie Suchanow kręgosłup. Prokuratura: nic się nie stało [online], oko.press [dostęp 2025-01-18].
  62. Klementyna Suchanow: czasami są sytuacje, że trzeba przeskoczyć ogrodzenie [online].
  63. Suchanow wyszła z aresztu. Zarzuty i zakaz "przebywania w promieniu stu metrów" do Trybunału Konstytucyjnego [online], tvn24.pl, 29 stycznia 2021 [dostęp 2025-01-18].
  64. Klementyna Suchanow: czasami są sytuacje, że trzeba przeskoczyć ogrodzenie [online], TVN24, 30 stycznia 2021 [dostęp 2025-01-18].
  65. Wyborcza.pl [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2025-01-18].
  66. {{{tytuł}}} [online], www.pap.pl [dostęp 2025-01-17].
  67. Były oskarżone o organizację strajku w pandemii. Zapadł wyrok [online], tvn24.pl, 3 października 2024 [dostęp 2025-01-17].
  68. Wyborcza.pl [online], warszawa.wyborcza.pl [dostęp 2025-01-17].
  69. GZalewski, To jest wojna [online], Zalewski o książkach, 7 listopada 2020 [dostęp 2025-01-17] (pol.).
  70. Pegasusem w liderki Strajku Kobiet [online], TVN24, 10 października 2024 [dostęp 2025-01-17].
  71. Residents [online], Fondation Jan Michalski [dostęp 2025-01-17] (ang.).
  72. Klementyna Suchanow [online], Literarisches Colloquium Berlin, 14 marca 2024 [dostęp 2025-01-17] (niem.).
  73. Siatka przemytników nielegalnych migrantów przy rządzie D. Tuska? M. Wąsik: Te informacje kładą ogromny cień na działalność rządu [online], RadioMaryja.pl, 20 maja 2025 [dostęp 2025-05-22].
  74. Ekspertka komisji Stróżyka pomagała w przemycie imigrantów? Ujawniono korespondencję [online], salon24.pl, 20 maja 2025 [dostęp 2025-05-22].
  75. Siatka przestępcza przemyca migrantów? Centralną postacią ma być Suchanow [online], dorzeczy.pl [dostęp 2025-05-22].
  76. Ekspertka komisji Stróżyka pomagała w przemycie imigrantów? Ujawniono korespondencję [online], salon24.pl, 20 maja 2025 [dostęp 2025-05-22].
  77. Ekspertka komisji Stróżyka pomagała w przemycie imigrantów? Ujawniono korespondencję [online], salon24.pl, 20 maja 2025 [dostęp 2025-05-22].
  78. Klementyna Suchanow, Argentyńskie przygody Gombrowicza, wyd. 2, Kraków: Wyd. Literackie, 2011, ISBN 978-83-08-04604-3, OCLC 759122312.
  79. Klementyna Suchanow, Królowa Karaibów, wyd. I, Warszawa, ISBN 978-83-7747-821-9, OCLC 855878062.
  80. Klementyna Suchanow, Gombrowicz: Ja, geniusz, wyd. I, Wołowiec, ISBN 978-83-8049-557-9, OCLC 1011087259.
  81. Nagroda Odry 2017 dla Klementyny Suchanow. okis.pl. [dostęp 2018-05-20]. (pol.).
  82. Znamy zwycięzców plebiscytu O!Lśnienia – Nagrody Kulturalne Onetu za 2017 rok [online], onet.pl, 1 marca 2018 [dostęp 2018-05-20] (pol.).
  83. 20 książek nominowanych do Nagrody Nike 2018. wirtualnemedia.pl. [dostęp 2018-05-22]. (pol.).
  84. Klementyna Suchanow, To jest wojna. Kobiety, fundamentaliści i nowe średniowiecze, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwo Agora, 2020, ISBN 978-83-268-2929-1, OCLC 1148470551.
  85. Das ist Krieg - Europa Verlag [online], europa-verlag.com [dostęp 2025-02-03] (niem.).
  86. The Revolution Will Not Be Litigated [online], OR Books [dostęp 2025-02-03] (ang.).
  87. [https://www.michalon.fr/index.asp?navig=catalogue&obj=livre&no=208294 DEVENIR-SœUR - Rep�res dans un si�cle de f�minismes polonais, H�l�ne Martinelli Mateusz Chmurski - livre, ebook, epub] [online], www.michalon.fr [dostęp 2025-02-03] (fr.).
  88. Klementyna Suchanow: Co to za kraj, z którego co pokolenie trzeba uciekać?. wyborcza.pl. [dostęp 2018-08-06].