52°20′09″N 16°43′08″E/52,335833 16,718889Konarzewo (powiat poznański)
| Artykuł |
52°20′9″N 16°43′8″E |
|---|---|
| - błąd |
38 m |
| WD |
52°19'59.9"N, 16°43'0.1"E, 52°20'7.55"N, 16°43'7.21"E |
| - błąd |
14 m |
| Odległość |
334 m |
| wieś | |
 Pałac w Konarzewie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo |
Konarzewo |
| Liczba ludności (2022) |
2250[1] |
| Strefa numeracyjna |
61 |
| Kod pocztowy |
62-070[2] |
| Tablice rejestracyjne |
PZ, POZ |
| SIMC |
0582829 |
Położenie na mapie gminy Dopiewo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu poznańskiego  | |
| 52°20′09″N 16°43′08″E/52,335833 16,718889
| |
Konarzewo – wieś w Polsce należąca do województwa wielkopolskiego, w powiecie poznańskim, w gminie Dopiewo[3], Położona 15 km na południowy zachód od Poznania, przy drodze ekspresowej S5 łączącej Poznań z Wrocławiem, w bezpośrednim sąsiedztwie węzła Konarzewo. Liczba mieszkańców na dzień 31 sierpnia 2020 zameldowanych na stałe wynosi 2022.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Wieś położona w otulinie Wielkopolskiego Parku Narodowego, 5 km na południowy zachód znajduje się obszar ochrony ścisłej Trzcielińskie Bagno. Na północnym krańcu miejscowości przebiega autostrada A2 Berlin - Poznań - Warszawa. Dla jadących autostradą A2 w kierunku Poznania w pobliżu miejscowości znajduje się Miejsce Obsługi Podróżnych Konarzewo.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0582835 | Glinki | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Prawdopodobnie pierwszy drewniany kościół wybudowano w miejscu obecnego jeszcze w XII w. Dokładniejsze informacje pojawiają się w dokumentach z 1370 r. z których dowiadujemy się, że był on pod wezwaniem św. Marcina i św. Piotra w Okowach. Jego fundatorami byli najprawdopodobniej Drogosławowie, którzy wówczas dziedziczyli Konarzewko. Miejsce drewnianego kościoła zastąpił na przełomie XVI/XVII wieku murowany kościół wzniesiony przez rodzinę Ostaszewskich. Został on poświęcony św. Marcinowi w roku 1636.
Wieś szlachecka położona była w 1580 w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[6]. Do końca XVI w. właścicielami Konarzewa był ród Konarzewskich. Ostatnim dziedzicem był ksiądz Andrzej Konarzewski, od którego dobra te kupił Jan Wilczyński, by następnie sprzedać je w 1612 za 10,000 złp. Pawłowi Ostaszewskiemu herbu Ostoja, synowi Mikołaja z Ostaszewa Wielkiego. Paweł Ostaszewski żeniąc się w roku 1613 z Barbarą Piegłowską, córką Mikołaja, cześnika królewskiego, przed ślubem oprawił jej na połowie Konarzewa 2500 zł posagu. Nie żył już w roku 1645, a jego synowie sprzedali wieś rodzinie Radomickich.[7]
Jak wynika z dekretu z dnia 25 października 1786 władza duchowna połączyła parafię Konarzewo z parafią w Dopiewie - postanowiono wówczas, że kościołem parafialnym będzie świątynia konarzewska. Dlatego też w 1803 roku rozebrano kościół dopiewski. w 1938 kardynał August Hlond ponownie z parafii konarzewskiej wydzielił nową parafię dopiewską.
W dniu wybuchu II wojny światowej proboszczem parafii był ks. Jan Laskowski, który przybył do Konarzewa z Wrześni, po Strajku Dzieci Wrzesińskich, którego był duchowym przywódcą. Niemcy weszli do wsi 1 września i rozbili swój posterunek na placu przy kościele. Parafianie przez dwa miesiące mogli swobodnie uczestniczyć we wszystkich nabożeństwach odprawianych w kościele. Okupanci znając przeszłość ks. Laskowskiego często zjawiali się u niego i kontrolowali jego poczynania. W piwnicy plebanii przechowywany był przywieziony potajemnie z Buku łaskami słynący obraz Matki Boskiej Literackiej, przy którym każdego dnia modlił się samotnie ks. Jan Laskowski. 17 października na plebanii zjawiło się gestapo, aby przesłuchać proboszcza. Po tej wizycie, o godzinie 14.20 ks. Jan zmarł na atak serca. Został pochowany na cmentarzu parafialnym, a jego pogrzeb ze względów bezpieczeństwa należał do skromnych, choć uczestniczyło w nim wielu parafian.
Opieką duszpasterską nad parafianami zajął się po śmierci proboszcza ksiądz Czesław Sibliski z Dopiewa. Jego posługa nie trwała długo. Hitlerowcy aresztowali go 21 stycznia 1940 i więzili najpierw w Forcie VII, później w Chludowie i Lublinie. Życie zakończył w obozie Dachau, w którym zmarł 2 grudnia 1942 roku. Po aresztowaniu ks. Sibliskiego ówczesna dziedziczka Konarzewa Teresa Czartoryska poprosiła ks. Józefa Molskiego ze Skórzewa, aby co 2 tygodnie przyjeżdżał do Konarzewa i odprawiał Msze święte. 25 września 1940 roku z polecenia bpa Walentego Dymka przybył do Konarzewa nowy kapłan ks. Stanisław Waraczewski, który gorliwie troszczył się o ducha swoich parafian. Podczas próby śpiewów kościelnych 9 grudnia 1940 został wraz z młodzieżą aresztowany. Parafian po kilku dniach zwolniono, natomiast ks. Stanisław nie powrócił już do Konarzewa, którego osadzono najpierw w Forcie VII, a później wywieziono do Oświęcimia, gdzie zmarł 10 września 1941. Po tym wydarzeniu duszpasterzował ponownie ks. Józef Molski ze Skórzewa. Podzielił on los wielu wielkopolskich kapłanów. Aresztowano go 6 października 1941 i osadzono w Forcie VII, a następnie przewieziono do Dachau, w którym zginął 1 sierpnia 1942.
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Konarzewo, po jej zniesieniu w gromadzie Dopiewo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa poznańskiego.
Urodził się tu Stanisław Wolnowski (ur. 5 listopada 1893, zm. w kwietniu 1940 w Charkowie) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
W majątku, w Konarzewie w 1934 roku, urodziła się Urszula Czartoryska krytyczka, kuratorka wystaw, w tym światowych, nazywana Wielką Damą Polskiej Fotografii[8].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- barokowy pałac z końca XVII wieku
- późnogotycki kościół parafialny konsekrowany w 1636 r. wybudowany na miejscu wcześniejszego kościoła drewnianego z XII w.
- figura św. Jana Niepomucena
- grób ks. Jana Laskowskiego.
Sport[edytuj | edytuj kod]
W miejscowości funkcjonuje klub sportowy Orkan Konarzewo, założony w 1949 roku.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 494 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-05-24].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 14.
- ↑ Teki Włodzimierza Dworzaczka: Ostaszewscy h. Ostoja
- ↑ http://fototapeta.art.pl/fti-ucz.html
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Konarzewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 321.
