Kołacin (województwo łódzkie)
51°51′42″N 19°48′59″E/51,861667 19,816389
| wieś | |
 Budynek straży pożarnej w Kołacinie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2014) |
404[2] |
| Strefa numeracyjna |
46 |
| Kod pocztowy |
95-061[3] |
| Tablice rejestracyjne |
EBR |
| SIMC |
0726866[4] |
Położenie na mapie gminy Dmosin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu brzezińskiego  | |
| 51°51′42″N 19°48′59″E/51,861667 19,816389[1]
| |
Kołacin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie brzezińskim, w gminie Dmosin. W 2014 miejscowość zamieszkiwały 404 osoby[2].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Wieś Kołacin według regionalizacji fizycznogeograficznej Jerzego Kondrackiego leży na obszarze megaregionu Pozaalpejska Europa Środkowa, prowincji Nizina Środkowoeuropejska, podprowincji Niziny Środkowopolskie, makroregionu Wzniesienia Południowomazowieckie, mezoregionu Wzniesienia Łódzkie[5][a]. Mezoregion ten zaliczany jest do typu wysoczyzn staroglacjalnych (bezjeziornych)[6][7].
Zgodnie z ewidencją gruntów i budynków Kołacin podzielony został na dwa obręby ewidencyjne – Kołacin i Kołacin PGR. Obręb Kołacin graniczy z obrębami: Jasień, Mroga Dolna i Szymaniszki na południu, Syberia i Bielanki na zachodzie, Koziołki na północy, Kołacinek, Kobylin i Kołacin PGR na wschodzie. Obręb Kołacin PGR jest mniejszy powierzchniowo i graniczy z obrębami: Kołacin na północy, zachodzie i południowym zachodzie, Jasień na południowym wschodzie i Kobylin na wschodzie[8][b].
Będąca siedzibą władz gminy miejscowość Dmosin położona jest w odległości około 7,5 km na północny zachód w linii prostej. Najbliższym miastem w linii prostej są Brzeziny, oddalone o około 8 km na południowy zachód[9].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś szlachecka Kołacin Wielki położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie rawskim ziemi rawskiej województwa rawskiego[10].
W Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich tom IV strona 269, z roku 1883 możemy przeczytać:
- Kołacin (Kołaczyn), wieś, folwark i osada młynarska nad rzeką Mrożycą, powiat brzeziński, gmina Mroga Dolna, parafia Kołacinek; leży przy drodze bitej z Brzezin na Łyszkowice do Łowicza. W 1827 r. Było tu 33 domy, 238 mieszkańców [...].
8 września 1939 wkraczający do wsi żołnierze Wehrmachtu spalili 14 gospodarstw. Zastrzelili Józefa Kołtuniaka. Wcześniej udało się przekonać Niemców, że most spalili polscy żołnierze a nie mieszkańcy wsi, uniknięto tym samym rozstrzelania mężczyzn zgromadzonych w tym celu przez hitlerowców[11].
Administracja[edytuj | edytuj kod]
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kołacin. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa skierniewickiego.
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
We wsi działa m.in. piekarnia, a także zakład młynarski[2].
Oświata[edytuj | edytuj kod]
We wsi funkcjonuje szkoła podstawowa. Oprócz jednostki w Kołacinie w jej skład wchodzi również filia w Woli Cyrusowej. Do szkoły (łącznie z filią) uczęszczają uczniowie z pięciu miejscowości – Kołacina, Kołacinka, Koziołków, Woli Cyrusowej i Woli Cyrusowej-Kolonii. Jednostka w Kołacinie mieści się w jednym budynku, z siedmioma izbami lekcyjnymi, świetlicą, biblioteką, stołówką i salą gimnastyczną. W budynku w Woli Cyrusowej mieszczą dwie izby lekcyjne, a zajęcia prowadzone są w klasach łączonych[12].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[13] na listę zabytków wpisane są obiekty:
- zespół dworski, 2 poł. XIX w. – XX w.:
- dwór, nr rej.: 607 z 28.07.1983
- park, nr rej.: 485 z 16.09.1978
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Przez miejscowość przebiega „Szlak Wytchnienia”, utworzony w ramach projektu „Muzeum w przestrzeni-wielokulturowe korzenie regionu łódzkiego” i obejmujący najatrakcyjniejsze przyrodniczo obiekty gmin Dmosin, Koluszki, Jeżów i Rogów. W Kołacinie są to młyn na Mrodze, dawny zajazd pocztowy i założenia dworskie. Te same trzy elementy współtworzą również „Szlak Zadumy”, prezentujący dziedzictwo kulturowe regionu. Same młyn i zajazd są obiektami „Szlaku Łaknienia”, skupiającego walory kulinarne ziemi łódzkiej[2].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 56264
- ↑ a b c d Studium uwarunkowań i kierunków zagopodarowania przestrzennego Gminy Dmosin. 2017. [dostęp 2018-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-14)]. (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 491 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rejestr TERYT. Przeglądanie. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2018-08-14]. (pol.).
- ↑ Centralna Baza Danych Geologicznych. Państwowy Instytut Geologiczny. [dostęp 2018-08-14]. (pol.).
- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014, s. 46. ISBN 978-83-01-16022-7.
- ↑ Jerzy Kondracki, Andrzej Richling. Regiony fizycznogeograficzne, skala 1:1 500 000. Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 1994.
- ↑ Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 2018-08-14].
- ↑ Kołacin. Google Maps. [dostęp 2018-08-14]. (pol.).
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 370
- ↑ Statut Szkoły Podstawowej w Kołacinie [online], Szkoła Podstawowa w Kołacinie, 2014 [dostęp 2018-08-14].
- ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-17].
| Siedziba gminy | |
|---|---|
| Wsie |
|
| Osada | |
| Integralne części wsi |
|
- ↑ Florentynów, 1.) fol., powiat łowicki, par. Dmosin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 477.