49°39′37″N 22°26′08″E/49,660278 22,435556Leszczawa Dolna
| ||
| ||
| Państwo |  Polska
| |
| Województwo | podkarpackie | |
| Powiat | przemyski | |
| Gmina | Bircza | |
| Liczba ludności (2011) | 644[1][2] | |
| Strefa numeracyjna | 16 | |
| Kod pocztowy | 37-740 | |
| Tablice rejestracyjne | RPR | |
| SIMC | 0599379 | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego   Leszczawa Dolna | ||
Położenie na mapie Polski  Leszczawa Dolna | ||
| 49°39′37″N 22°26′08″E/49,660278 22,435556
| ||
Leszczawa Dolna – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Bircza[3][4]. Leży na Pogórzu Przemyskim.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka Stupnica, dopływ Sanu.
W miejscu znajduje się kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela
Spis treści
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś została założona w XV wieku na prawie wołoskim. Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1464. Założycielami byli Humniccy herbu Gozdawa, do nich należała wieś aż do rozbiorów.
Według spisu z 1510 roku mieszkańcy płacili podatek od 8 łanów, młyna, karczmy, popa i 50 owiec.
W 1507 roku istniała już tutaj parafia prawosławna, a od 1739 roku parafia rzymskokatolicka. W 1743 roku wybudowano drewniany kościół pw. Jana Chrzciciela. Nowy, murowany zaczął budować w 1932 ks. Andrzej Cząstka. Później prace wstrzymano, i kościół ukończono dopiero po wojnie.
W połowie XIX wieku właścicielką posiadłości tabularnej w Leszczawie Dolnej była Maria hrabina Konarska[5]. Następnie dobra posiadał Franciszek Bocheński.
We wsi znajdowała się drewniana cerkiew św. Michała, zbudowana w 1904 r., w miejscu starszej cerkwi z 1766 r., ufundowana przez Humnickich. Cerkiew została rozebrana w roku 1960.
Wieś doznała wiele szkód pod koniec II wojny światowej oraz tuż po jej zakończeniu:
- 18 marca 1945 r. – sotnia UPA spaliła dwa domy polskie, powieszono jedną z Polek,
- 23 marca 1945 r. – w nocy Ukraińcy spalili 17 domów polskich i zamordowali 7 Polaków (m.in. Stanisława Skrętkowskiego),
- 23 kwietnia 1945 r. – zamordowani przez banderowców zostali: Jan Szwed, Mikołaj Popiel
- 28 października 1945 r. – banderowcy spalili 73 gospodarstwa, 1 osoba została zabita, 7 osób rannych,
- 8 kwietnia 1946 r. – banderowcy zabili Polaków: Stanisława i Jana Niebieszczńskiego,
- 8 maja 1946 r. – za ucieczkę Władysława Halickiego przed poborem do UPA, banderowcy powiesili jego siostry i brata (trzy osoby).
1945r Karol Kapuściński wraz z Janem Kaczmarskim zostali złapani przez UPA wywiezieni, a potem zabici.[potrzebny przypis]
Leszczawa Dolna w roku 1929[edytuj | edytuj kod]
- Właściciele ziemscy: Janiszewski Jan (356 ha), Janiszewski Tad. (354 ha)
- Konie-handel: Schiff J., Schnell A.
- Lasy-eksploatacja: Bernstein i Syn
- Różne towary: Kółko Rolnicze, Bączek J.
- Wyszynk trunków: Schimel Ch.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
- 1785 – 356 grekokatolików, 180 rzymskich katolików, 10 żydów
- 1840 – 413 grekokatolików
- 1859 – 430 grekokatolików
- 1879 – 503 grekokatolików
- 1899 – 681 grekokatolików
- 1926 – 730 grekokatolików
- 1929 – 1067 mieszkańców
- 1938 – 722 grekokatolików (brak danych o innych wyznaniach)
- 2006 – 657 osób
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Portal polskawliczbach.pl
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-04-07].
- ↑ GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Karol Wild: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: 1855, s. 113.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Leszczawa (1) w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. V: Kutowa Wola – Malczyce. Warszawa 1884.
| |||||||||||||||||||||||
