Malice Kościelne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Malice Kościelne
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

opatowski

Gmina

Lipnik

Liczba ludności (2019)

108[2]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

27-540[3]

Tablice rejestracyjne

TOP

SIMC

0797369[4]

Położenie na mapie gminy Lipnik
Mapa konturowa gminy Lipnik, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Malice Kościelne”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Malice Kościelne”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Malice Kościelne”
Położenie na mapie powiatu opatowskiego
Mapa konturowa powiatu opatowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Malice Kościelne”
Ziemia50°45′52″N 21°31′14″E/50,764444 21,520556[1]

Malice Kościelnewieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie Lipnik[4][5].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.

Przez wieś przechodzi szlak turystyczny niebieski niebieski szlak turystyczny z Gołoszyc do Dwikoz, oraz szlak rowerowy zielony zielony i szlak rowerowy żółty żółty szlak rowerowy do Opatowa.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W wieku XIX Malice-Kościelne[6] to wieś i folwark nad rzeką Opatówką w powiecie sandomierskim, gminie Lipnik, parafii Malice, odległe 17 wiorst od Sandomierza.

  • Spis ludności z 1827 r. 32 domy, 167 mieszkańców.
  • Ok. 1880 r spis potwierdza 24 domy (w tym 7 mur.), 426 mieszkańców
  • Posiadłość ziemska: 697 mórg ziemi dworskiej, 360 mórg włościańskiej.

We wsi był młyn wodny.

W 1880 był w Malicach-K. kościół parafialny drewniany, istniejący już w XV wieku. W XVI w. dziedzice wsi, Maliccy herbu Junosza, przyjąwszy kalwinizm, zamienili tutejszy kościół paraf. na zbór, który istniał do 1635 r.[6]
Zmuszeni wyrokiem trybunału do zwrócenia katolikom zabranego kościoła, wybudowali nowy, który po długich sporach i procesach zburzony został w 1702 r. Sama egzekucja wyroku w 1635 r. miała formę zajazdu, wykonanego przez gromadę "zbrojnego ludu" z proboszczem na czele.

Stawiający opór kalwini zostali pokonani i potracili po części życie w bójce. Odtąd miejscowość ta nosi przydomek: Szubienica, a osada: Męczennice. „Opis Malic i samego wypadku podała „Księga Świata" z 1860 r., t. V.[6]

Dekanat sandomierski w XIX wieku podawał, że w parafii Malice było : dusz 2211.

Majątek według Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w końcu XIX w : folwark Malice i Adamów jest rozległy na mórg 934: w tym grunta orne i ogrody mórg 686, łąk mórg 48, pastwisk mórg 64, lasu mórg 98, nieużytków i placów mórg 43. Wieś Malice osad 16, mórg 93.[6]

Parafia pw. Matki Bożej Wniebowziętej[edytuj | edytuj kod]

Powstanie parafii sięga początku XIV wieku. Pierwotnie parafia posiadała dwa drewniane kościoły – drugi spalony został w 1942 roku. Na miejscu spalonego kościoła postawiono prowizoryczną kaplicę która przez ponad 30 lat służyła wiernym. W 1968 roku rozpoczęto budowę nowego kościoła pod wezwaniem Matki Bożej Wniebowziętej w stylu neoromańskim. W latach 1991–1992 obok świątyni wybudowano (także w stylu neoromańskim) kaplicę przedpogrzebową wraz z dzwonnicą.

Obecnie parafia należy do dekanatu Opatów w diecezji sandomierskiej.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

  • bramka na cmentarz kościelny, wpisana do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.517 z 1.03.1967)[7],
  • cmentarz parafialny „nowy” z 1850 r. (nr rej.: A.518 z 13.06.1988)[7],
  • cmentarz parafialny „stary” (nieczynny) z przełomu XVIII/XIX w. (nr rej.: A.519 z 13.04.1988)[7].

Urodzeni w Malicach[edytuj | edytuj kod]

W 1998 roku odsłonięto w Malicach Kościelnych kamienny obelisk ku czci twórcy warszawskiej SGGW, prof. Józefa Mikułowskiego-Pomorskiego. Autorem pomnika jest artysta plastyk Gustaw Hadyna. Inskrypcja na pomniku: „W 130-lecie urodzin profesora Józefa Mikułowskiego-Pomorskiego organizatora pierwszego rektora Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, synowi Ziemi Sandomierskiej - wychowankowie SGGW I mieszkańcy Ziemi Sandomierskiej”.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 76065
  2. Raport o stanie gminy w roku 2019. Stan ludności 31.12.2019 str. 10 [dostęp 2022-04-10]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 760 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. a b c d Malice Kościelne (4), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 12.
  7. a b c Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 37 [dostęp 2015-11-26].