Marian Kamieński
| Data i miejsce urodzenia |
10 czerwca 1901 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
2 grudnia 1980 |
| Profesor nauk technicznych | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | |
| Habilitacja | |
| Profesura | |
| Doktor honoris causa Politechnika Krakowska – 1972 Politechnika Śląska – 1974 | |
| Uczelnia |
Politechnika Lwowska |
| Odznaczenia | |
    
| |
Marian Kamieński (ur. 10 czerwca 1901 w Nowym Narcie, zm. 2 grudnia 1980 w Krakowie) – polski petrograf i geolog, prof. dr hab.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Stanisława[1]. Absolwent gimnazjum klasycznego w Stryju (egzamin dojrzałości zdał w 1919 z wyróżnieniem[2]). Podczas służby wojskowej studiował na dwuletnim Kursie Górniczym przy Politechnice Lwowskiej. Studia geologiczne kontynuował na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. W 1926 obronił na tej uczelni doktorat z zakresu geologii na podstawie pracy nt. wykształcenia i stratygrafii kredy żurawieńskiej. W 1933 habilitował się na Politechnice Lwowskiej na podstawie pracy pt. Elementy składowe tufów wulkanicznych w Berestowcu[3], w 1934 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego. W latach 1934–1939 był kierownikiem Katedry Mineralogii i Petrografii oraz Ceramicznej Stacji Doświadczalnej Wydziału Chemicznego Politechniki Lwowskiej. W latach 1937–1938 był dziekanem tego wydziału, w roku akademickim 1938/1939 – dziekanem. W latach 1939–1941 i 1944–1945 pełnił obowiązki dziekana Wydziału Chemicznego i Naftowego Lwowskiego Instytutu Politechnicznego.
Od kwietnia 1945 pracował w Akademii Górniczej w Krakowie. W 1946 otrzymał nominację na profesora zwyczajnego. Od 1946 do 1951 kierował Katedrą Petrografii i Geologii Wydziału Inżynierii AG. W roku akademickim 1946/1947 był dziekanem, a od 1947 do 1949 zastępcą prorektora Wydziałów Politechnicznych AG. Od 1951 do 1971 był kierownik zorganizowanej przez siebie Katedry Złóż Surowców Skalnych na Wydziale Geologiczno-Poszukiwawczym AGH. Jednocześnie pełnił funkcje prodziekana tego wydziału (1952–1956), protektora AGH ds. nauki (1955–1957) oraz dyrektora Instytutu Mineralogii i Złóż Surowców Mineralnych (1969–1971).
W latach 1945–1954 pracował także jako kierownik Katedry Mineralogii i Geologii na Wydziale Chemicznym Politechniki Śląskiej, w 1951 przemianowanej na Katedrę Mineralogii i Petrografii Wydziału Górniczego PŚ[4]. Inne pełnione przez niego funkcje to:
- sekretarz Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika
- sekretarz Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego
- przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Geologicznego w Warszawie
- przewodniczący Rady Naukowej Muzeum Ziemi PAN w Warszawie
- członek Komitetu Nauk Geologicznych PAN
- członek Rady Nauki i Techniki
- członek komitetu redakcyjnego Archiwum Mineralogicznego 1954–1980[5]
Zmarł 2 grudnia 1980 w Krakowie[6], pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera LXXI-1-15)[7].
Działalność naukowa[edytuj | edytuj kod]
W okresie międzywojennym prowadził badania piaskowców żurawieńskich na lewym brzegu Dniestru, tufów przedgórza Karpat, wulkanitów, bentonitów podolskich w okolicach Werynia i Lwowa. Brał udział w wyprawach w Karpaty Wschodnie prowadzonych przez Juliana Tokarskiego w celu m.in. rozpoznania surowców mineralnych Gór Czywczyńskich. Był współodkrywcą krzemianowo-węglanowej rudy manganowej. Badał gliny retu w rejonie Parszowa, gliny dolnej jury w okolicach Krzeszowic oraz gliny Wierzbnika nad Kamienną. Po drugiej wojnie światowej zajmował się wykorzystaniem skał Karpat fliszowych w przemyśle materiałów budowlanych kwasoodporności dolnośląskich granitoidów i piaskowców (Góry Świętokrzyskie, Dolny Śląsk) oraz właściwościami technicznymi piaskowców fliszu karpackiego i odwapnionych opok kredowych (Wyżyna Lubelska, okolice Zawichostu)[3].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Order Sztandaru Pracy I klasy[2]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (28 września 1954)[1]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: po raz drugi 11 lipca 1948[8])
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (15 stycznia 1955)[9]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- Złota Odznaka Miasta Krakowa
- Złota Odznaka za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej
Nagrody i tytuły honorowe[edytuj | edytuj kod]
- nagroda Ministra Szkolnictwa Wyższego I stopnia (1963 i 1971)
- doktor honoris causa Politechniki Krakowskiej (1972)
- doktor honoris causa Politechniki Śląskiej (1974)[10]
- członek honorowy Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1589 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej”.
- ↑ a b Marian Kamieński (1901–1980) mineralogia.pl [dostęp 2024-01-12].
- ↑ a b Peszat Czesław: Marian Kamieński (1901–1980). geojournals.pgi.gov.pl. [dostęp 2019-03-08].
- ↑ Kamieński Marian (1901–1980), prof. zw. dr. polsl.pl. [dostęp 2019-03-09].
- ↑ Marian Kamieński. historia.agh.edu.pl. [dostęp 2019-03-09].
- ↑ Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 41, s. 97, Czerwiec 1981. Koło Lwowian w Londynie.
- ↑ Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Marian Kamieński. rakowice.eu. [dostęp 2019-03-09].
- ↑ M.P. z 1948 r. nr 67, poz. 491 „za zasługi na polu pracy zawodowej i społecznej”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 15 stycznia 1955 r. Nr 0/165 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
- ↑ Doktorzy Honoris Causa Politechniki Śląskiej [online], Uczelnia [dostęp 2024-01-12] (pol.).
- Absolwenci Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi
- Pochowani na cmentarzu Rakowickim
- Polscy geolodzy
- Prorektorzy uczelni w Polsce
- Urodzeni w 1901
- Wykładowcy Akademii Górniczo-Hutniczej
- Wykładowcy Politechniki Lwowskiej
- Wykładowcy Politechniki Śląskiej
- Zmarli w 1980