May Morris

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
May Morris
Mary Morris
Ilustracja
May Morris w 1909
Data urodzenia

25 marca 1862

Data śmierci

17 października 1938

Zawód, zajęcie

hafciarka, projektantka, jubilerka, nauczycielka, redaktorka, podróżniczka

May Morris, właśc. Mary Morris (ur. 25 marca 1862 w Bexleyheath(inne języki), zm. 17 października 1938 w Kelmscott) – angielska hafciarka, projektantka, jubilerka, nauczycielka, redaktorka, podróżniczka.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Haftu nauczyła się od matki Jane i ciotki Bessie Burden, te zaś uczył ojciec Mary, prerafaelita William Morris[1]. Była starszą córką pary[2].

W dzieciństwie prowadziła pamiętnik[3]. Była często portretowana przez Dante Gabriela Rossettiego[4][5][6][7]. Pozowała też do obrazów Mary Annie Sloane(inne języki)[8].

W 1878 zaczęła naukę w Państwowej Szkole Artystycznej (poprzedniczka Royal College of Art)[1]. Następnie do 1881 uczęszczała do South Kensington School of Design[9].

W 1885 została dyrektorką działu haftu w przedsiębiorstwie ojca Morris & Co. Była odpowiedzialna za wiele projektów, które często błędnie przypisywano jej ojcu[10]. Działem kierowała do śmierci ojca w 1896, kiedy to objęła stanowisko doradcze[11].

W 1907 wraz z Mary Elizabeth Turner założyła Women’s Guild of Arts(inne języki), ponieważ Art Workers' Guild(inne języki) nie przyjmowała kobiet[12]. Gildia stała się wiodącym stowarzyszeniem zrzeszającym artystki i rzemieślniczki, zapewniała networking i alternatywną edukację[13].

May Morris działała w Royal School of Art Needlework (współcześnie Royal School of Needlework(inne języki)), założonej w 1872 jako organizacja charytatywna pod patronatem księżniczki Heleny, której celem był rozwój rękodzieła przez zorganizowane praktyki zawodowe[14].

Morris projektowała i wykonywała tekstylia i tapety[2]. Jej prace to jedne z najlepszych haftów końca XIX wieku. Regularnie prezentowała swoje prace na wystawach[8][15]. Była znawczynią tkanin historycznych[15]. Obaliła mit o hafciarstwie jako mało znaczącym zajęciu kobiet w przeszłości, pustej rozrywce elit społecznych. Uznawano ją za autorytet w temacie tkaniny artystycznej[9].

Od 1897 Morris uczyła haftu w LCC Central School of Art w Londynie. W latach 1899–1905 była kierowniczką wydziału haftu. Od 1910 kontynuowała współpracę ze szkołą jako wizytatorka. Uczyła także w Birmingham, Leicester i Hammersmith Art School[16]. Zimą 1909–1010 odbyła miesięczne tournee po USA z wykładami. W Nowym Jorku wzięła udział w spotkaniu sufrażystek w Carnegie Hall, choć nie uważała się za sufrażystkę, a prawo wyborcze dla kobiet popierała jako niezbędne prawo rzemieślniczek, by mogły o sobie decydować. Pobyt w USA wpłynął na jej zmianę poglądów: stała się gorliwą zwolenniczką związków zawodowych i profesjonalnego wsparcia dla artystek[2][8]. Działała w ruchu socjalistycznym[8]. Dawały wykłady także na terenie Wielkiej Brytanii[15].

Na przełomie XIX i XX wieku Morris projektowała i wykonywała biżuterię. Inspirowali ją prawdopodobnie jubilerzy z Birmingham, Arthur i Georgie Gaskin, przyjaciele rodziny Morrisów[17].

W 24 tomach zredagowała Dzieła zebrane ojca. Publikowano je w latach 1910–1915[18]. Po śmierci ojca zleciła w Kelmscott budowę dwóch domów w stylu, który lubił[19]. Jest też autorką podręcznika Decorative needlework (1893)[2][20] oraz współautorką kilku innych książek[9].

W latach 1890–1898 była żoną Henry'ego Hallidaya Sparlinga(inne języki) (1860–1924), sekretarza Ligi Socjalistycznej. Po rozwodzie wróciła do panieńskiego nazwiska[21]. Od 1917 aż do śmierci Mary jej partnerką była Mary Lobb(inne języki)[19][15]. Wspólnie podróżowały koleją, samochodem, łodziami po Walii i Northumberland, Devon i Kornwalii oraz wyspach Scilly i Hebrydach Zewnętrznych. W latach 1924, 1926 i 1931 odbyły trzy podróże na Islandię[15]. Morris miała też romans m.in. z George'em Bernardem Shawem[8].

Interesowała się geologią, gaelickimi pieśniami ludowymi, malarstwem chińskim, poezją arabską i wyprawami na Bliski Wschód[15].

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W 2018 w William Morris Gallery w Walthamstow w Londynie prezentowano wystawę May Morris: Art and Life[3][22].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Lynn Hulse i inni red., May Morris: arts & crafts designer / Anna Mason, Jan Marsh, Jenny Lister, Rowan Bain and Hanne Furby ; with contributions by Alice McEwan and Catherine White ; foreword by Lynn Hulse, London: Thames & Hudson, 2017, s. 36, ISBN 978-0-500-48021-2, OCLC on1008920761 [dostęp 2024-03-31].
  2. a b c d Melinda Watt, May Morris: Designer and Advocate [online], 7 grudnia 2021 [dostęp 2024-03-31] (ang.).
  3. a b Maev Kennedy, May Morris: the designer's daughter determined not to be outdone, „The Guardian”, 25 sierpnia 2017, ISSN 0261-3077 [dostęp 2024-03-31] (ang.).
  4. VIRGINIA SURTEES: GUARDIAN OF THE PRE-RAPHAELITE FLAME (LOTS 17-50) [online] [dostęp 2024-03-31].
  5. May Morris [online], www.rossettiarchive.org [dostęp 2024-03-31].
  6. La Bella Mano (For a Picture) - Collection Introduction [online], www.rossettiarchive.org [dostęp 2024-03-31].
  7. Stephanie Chatfield, La Ghirlandata The Pre-Raphaelite Sisterhood Blog [online], Pre-Raphaelite Sisterhood, 30 czerwca 2015 [dostęp 2024-03-31] (ang.).
  8. a b c d e Rebeka Cohen, May Morris: A remarkable woman [online], thamesandhudson.com [dostęp 2024-03-31] (ang.).
  9. a b c SARAH WROOT, The Legacy of May Morris [online], PieceWork [dostęp 2024-03-31] (ang.).
  10. Feminist, socialist, embroiderer: the untold story of May Morris | Exhibition | Royal Academy of Arts [online], www.royalacademy.org.uk [dostęp 2024-03-31] (ang.).
  11. Arts and Crafts designers: May Morris – The Wilson – Cheltenham Art Gallery & Museum [online], www.cheltenhammuseum.org.uk [dostęp 2024-03-31].
  12. Zoë Thomas, At Home with the Women's Guild of Arts: gender and professional identity in London studios, c .1880–1925, „Women's History Review”, 24 (6), 2015, s. 938–964, DOI10.1080/09612025.2015.1039348, ISSN 0961-2025 [dostęp 2024-03-31] (ang.).
  13. Marion Tempest Grant, The Women's Guild of Arts: Porfessional Craftswomen, Identity and Education, 1907–1920, „The Journal of William Morris Studies”, 25 (3), 2024, s. 40–57.
  14. Lady Marion M. Alford, Needlework as Art, London: Sampson Low, Marston, Searle, and Rivington, 1886, s. 396.
  15. a b c d e f Thomas Cooper, May Morris | Designer, Embroiderer, Jeweller and Writer [online], Art Herstory, 25 marca 2023 [dostęp 2024-03-31] (ang.).
  16. Jan Marsh, May Morris: Ubiquitous, Invisible Arts and Crafts-woman, [w:] Bridget Elliott, Janice Helland (red.), Women Artists and the Decorative Arts 1880–1935, Ashgate Publishing Ltd, 2002, s. 42.
  17. May Morris, Girdle, 1906 [dostęp 2024-03-31].
  18. Internet Archive: Digital Library of Free & Borrowable Books, Movies, Music & Wayback Machine [online], archive.org [dostęp 2024-03-31].
  19. a b May Morris, John Quinn, Janis Londraville, On poetry, painting, and politics: the letters of May Morris and John Quinn, Selinsgrove [Pa.]: Susquehanna University Press, 1997, ISBN 978-0-945636-96-0 [dostęp 2024-03-31].
  20. May Morris, Decorative needlework, London : J. Hughes, 1893 [dostęp 2024-03-31].
  21. The William Morris Internet Archive : Chronology [online], www.marxists.org [dostęp 2024-03-31].
  22. May Morris Art & Life Exhibition [online], The Unbroken Thread [dostęp 2024-03-31] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]