Przejdź do zawartości

Mikołaj Walerian Ciechanowiecki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mikołaj Walerian Ciechanowiecki
Herb
Dąbrowa
Data śmierci

1672

Ojciec

Krzysztof Ciechanowiecki

Matka

Antonella Drucka-Horska

Mikołaj Walerian Ciechanowiecki herbu Dąbrowa (zm. w 1672 roku) – wojewoda mścisławski w latach 1659-1672, starosta mścisławski w latach 1653-1656 i 1658-1672, miecznik mścisławski w latach 1644-1652, wójt mścisławski w latach 1663-1672[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z jednej z bardziej znaczących w województwie mścisławskim, a później na całych wschodnich kresach Wielkiego Księstwa rodzin, skoligaconej z potomkami kniaziów litewsko-ruskich, dążącej w XVII wieku do wejścia w szeregi, w ostatecznym rezultacie nieudanie, magnaterii.

Był synem wojewody mińskiego Krzysztofa i Antonelli z książąt Druckich-Horskich.

Pierwszy urząd, miecznikostwo mścisławskie, objął pod koniec panowania Władysława IV. Wraz z ojcem i bratem Albrychtem Konstantym brał udział w elekcji Jana Kazimierza (1648). W 1653 roku uzyskał ważne w regionie, łączące się z realną władzą i dochodowe starostwo grodowe mścisławskie. Poseł na sejm 1649/1650 roku, sejm 1653 roku[2]. Na sejmie 1653 roku wyznaczony z Koła Poselskiego komisarzem do zapłaty wojsku Wielkiego Księstwa Litewskiego[3].

W 1654 roku Rosja zaatakowała Rzeczpospolitą. Zajęła tereny wschodnich województw litewskich. Część szlachty, m.in. Mikołaj Ciechanowiecki, niepewna przynależności tych terenów w przyszłości, nawiązała współpracę z Rosjanami. Starosta mścisławski próbował przy okazji załatwić swój spór z Janem Antonim Chrapowickim, późniejszym pamiętnikarzem. Sprawę znamy z relacji Chrapowickiego, według której postawa Ciechanowickiego nie wygląda najlepiej. Próbował on parokrotnie w 1657 roku przy pomocy wojsk rosyjskich odebrać pamiętnikarzowi dobra Sokółka. Jak było w rzeczywistości, trudno dociec. Chrapowicki był zasłużonym i poważanym działaczem politycznym, ale w każdym razie incydent rosyjski w biografii Ciechanowieckiego nie wpłynął negatywnie na zaufanie do niego ziomków.

W 1659 roku został wybrany posłem na sejm, gdzie wszedł do komisji do spraw uporządkowania rozchwianego wojnami systemu monetarnego państwa. Ta właśnie komisja zgodziła się na wielce dwuznaczną reformę w postaci emitowania słynnej boratynki. W tym czasie Ciechanowiecki był szczególnie aktywny. Brał również udział w komisjach traktatowych ze Szwecją i Rosją. Wszedł w skład powołanego dla jak najszybszego ściągnięcia zaległości wobec skarbu, Trybunału Skarbowego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dodatkowo jako komisarz królewski został wysłany do wojska w celu stłumienia niepokojów wywołanych zaległościami w żołdzie (otrzymał zwrot kosztów tej misji w wys. 800 zł). Zasługi spotkały się z natychmiastową nagrodą w postaci awansu do stanu senatorskiego. W tymże 1659 roku Mikołaj Ciechanowiecki został wojewodą mścisławskim.

Na sejmie w 1662 roku po raz kolejny został wybrany do komisji prowadzącej rozmowy pokojowe z Moskwą, niestety nieudane. Na sejmie 1662 roku wyznaczony z Senatu komisarzem do zapłaty wojsku Wielkiego Księstwa Litewskiego[4]. Był wtedy również jednym z komisarzy starających się w imieniu króla uspokoić skonfederowane wojsko, niezadowolone z opóźnień w wypłacie żołdu i wypłacania go niepełnowartościowymi miedzianymi szelągami.

W 1665 roku (ponownie w 1670) Mikołaj Ciechanowiecki był marszałkiem Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 5 listopada 1668 roku na sejmie konwokacyjnym[5]. Podczas konwokacji po abdykacji Jana Kazimierza (1668) był jednym z senatorów rezydentów przy prymasie Mikołaju Prażmowskim. Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego z województwa mścisławskiego w 1669 roku[6]. Jego podpis widnieje pod pactami conventami króla, którego przysięgi słuchał w warszawskiej kolegiacie Św. Jana Chrzciciela. W 1670 roku był został senatorem rezydentem przy królu.

Oprócz starostwa mścisławskiego miał jeszcze niegrodowe starostwa radomelskie i poradnińskie. Ani z pierwszą żoną, Dorotą Pakoszówną, ani z drugą, Eufemią Mleczkówną, nie doczekał się dzieci. Zmarł w 1672 roku.

Literatura uzupełniająca

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, t. 9: Województwo mścisławskie XVI-XVIII wiek, pod red. Andrzeja Rachuby, Warszawa 2019, s. 223.
  2. Stefania Ochmann-Staniszewska, Zdzisław Staniszewski, Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo – doktryna – praktyka, tom II, Wrocław 2000, s. 384.
  3. Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 185.
  4. Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 416.
  5. Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 498.
  6. Svffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych y Wielkiego Xięstwa Litewskiego, Zgodnie na Naiaśnieyßego Michała Korybvtha, Obranego Krola Polskiego [....] Dnia dziewiętnastego Czerwca, Roku 1669, [b.n.s].