Przejdź do zawartości

Thorgal

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Oczy Tanatloca)
Thorgal
Ilustracja
Mural komiksowy w Brukseli przedstawiający Thorgala i Aaricię (2014)
Scenariusz

Jean Van Hamme
Yves Sente
Xavier Dorison
Yann

Rysunki

Grzegorz Rosiński
Fred Vignaux

Kraj wydania

Belgia

Język

francuski

Data pierwszego wydania

1977

Wydawca

Le Lombard

Tematyka

przygoda
science fantasy
mitologia nordycka

Tomów

42 (69 wraz z seriami pobocznymi)

Thorgalfrancuskojęzyczna seria komiksowa stworzona przez belgijskiego scenarzystę Jeana Van Hamme'a i polskiego rysownika Grzegorza Rosińskiego. Opowiada o przygodach Thorgala Aegirssona, który stara się chronić swoją rodzinę przed niebezpiecznymi ludźmi i bogami. Fabuła serii osadzona jest głównie w świecie wikingów i utrzymana jest w konwencjach fantasy, science fiction oraz dramatu historycznego i wykorzystuje wiele motywów z mitologii nordyckiej.

Thorgal ukazał się po raz pierwszy w 1977 w odcinkach na łamach belgijskiego czasopisma "Le Journal de Tintin"[1][2], a od 1980 publikowany jest w indywidualnych tomach przez belgijskie wydawnictwo Le Lombard[3]. Po zakończeniu prac nad Thorgalem przez Van Hamme'a (w 2006) i Rosińskiego (w 2018) tworzenie serii przejęli scenarzyści: Yves Sente, Xavier Dorison i Yann oraz rysownik Fred Vignaux. Thorgal zadebiutował po polsku w 1978 w odcinkach na łamach czasopisma "Relax", a w formie indywidualnych tomów ukazuje się od 1988; obecnym polskim wydawcą jest Egmont Polska[4].

Seria Thorgal zyskała uznanie krytyków i czytelników, zwłaszcza na zachodzie Europy i w Polsce[5][6]. Dotychczas sprzedano ponad 16 milionów egzemplarzy komiksu w 18 językach[7], a jego popularność przyczyniła się do stworzenia czterech komiksowych serii pobocznych oraz adaptacji w formie powieści, słuchowiska, gier komputerowych, planszowych i karcianych.

Fabuła

[edytuj | edytuj kod]

Akcja toczy się we wczesnym średniowieczu i rozpoczyna w Skandynawii. Thorgal Aegirsson, młody mężczyzna o nieznanym pochodzeniu, którego w dzieciństwie przygarnęli i wychowali wikingowie, zostaje skazany na śmierć przez ich władcę Gandalfa Szalonego za romans z córką Gandalfa, Aaricią. Thorgal zwycięża jednak Gandalfa i poślubia Aaricię. Po wielu perypetiach oboje opuszczają wioskę wikingów i osiedlają się na odludnej wyspie, gdzie wychowują syna imieniem Jolan. W ich spokojne życie wkracza Kriss de Valnor, bezwzględna najemniczka skrycie zakochana w Thorgalu. Kriss wplątuje Thorgala i jego rodzinę (z czasem powiększoną o córeczkę imieniem Louve) w kolejne intrygi, które zaprowadzą ich w odległe zakątki świata, wystawią na próbę rodzinne więzi oraz każą Thorgalowi skonfrontować się z własną przeszłością. Jednym z powracających wątków serii jest stopniowo odkrywana tajemnica pochodzenia Thorgala oraz psychokinetycznych i telepatycznych mocy, które wykazują jego dzieci.

Bohaterowie

[edytuj | edytuj kod]
  • Thorgal Aegirsson: Syn Vartha (Ogotaia) i Haynee, wnuk Xargosa, kapitana statku kosmicznego, który wylądował na Ziemi w poszukiwaniu energii. Ocalony i wychowany przez Leifa Haraldsona, znaleziony na rozbitej tratwie. Thorgal jest fenomenalnym łucznikiem, odważnym i zręcznym wojownikiem. Jego główne cechy charakteru, w tym moralność przez wielu Wikingów uważane są za oznakę słabości. Jego życiowym celem jest znalezienie miejsca, w którym jego rodzina będzie mogła żyć w pokoju. Na pewien czas zostaje pozbawiony pamięci i zostaje władcą piratów Shaiganem, choć jego umiejętność współczucia wciąż pozostała taka sama. Jego żoną jest Aaricia, córka Gandalfa Szalonego. Ojciec Jolana, Louve i Aniela.
  • Aaricia: żona i towarzyszka życiowa Thorgala oraz córka Gandalfa Szalonego, przywódcy Wikingów. Jest związana z Thorgalem od momentu narodzin przez magiczny przedmiot o nazwie Łzy Tjahziego. Aaricia jest kobietą o silnym charakterze, piękną i łagodną, bardzo kochającą Thorgala, wyrozumiałą wobec zagadek losu, które „przeznaczenie Thorgala” nieustannie wpływają na ich życie. Matka Jolana i Louve. Opiekuje się też Anielem, synem Kriss de Valnor i Thorgala.
  • Jolan Thorgalson: syn Thorgala i Aaricii. Posiada nadprzyrodzone moce będące dziedzictwem tajemniczych przodków Thorgala. Jego moc ogranicza się do pobudzenia molekularnego (najczęściej do dezintegracji obiektów w większości części serii). Dopiero w miarę upływu czasu Jolan stopniowo uczy się doskonalić swoje umiejętności. Starszy brat Louve.
  • Louve: córka Thorgala i Aaricii, młodsza siostra Jolana, posiada zdolności komunikowania się ze zwierzętami, za sprawą swoich narodzin w towarzystwie rodzącej wilczycy.
  • Kriss de Valnor: pozbawiona skrupułów wojowniczka i łuczniczka, piękna, acz niebezpieczna. Największe nemezis Thorgala, skrycie kocha się w Thorgalu i wielokrotnie próbuje skrzywdzić jego i jego rodzinę. Kiedy Thorgal traci pamięć, oszukuje go, by uwierzył, że są małżeństwem i przekonuje Thorgala, że jest bezwzględnym lordem piratów Shaiganem. Matka Aniela, syna Thorgala.
  • Aniel de Valnor: syn Thorgala i Kriss de Valnor, poczęty w czasie, kiedy Thorgal żył jako lord piratów Shaigan. Za sprawą bizantyjskich handlarzy niewolników, zostaje niewolnikiem, jest niemy (ma podcięte struny głosowe).
  • Gandalf Szalony: ojciec Aaricii i król Wikingów Północy. Został przywódcą swojego plemienia po śmierci przybranego ojca Thorgala. Chciwy, okrutny i szalony, wielokrotnie usiłuje zabić Thorgala, którego widzi jako zagrożenie dla prawowitości własnych rządów.
  • Bjorn Gandalfsson: brat Aaricii i syn Gandalfa Szalonego.
  • Ogotai (znany również jako Varth): prawdziwy ojciec Thorgala, kochający wojnę, bezlitosny „bóg” sprowadzony przez morze do krainy Qa (prawdopodobnie południowoamerykańskiej cywilizacji prekolumbijskiej). Prowadzi swój lud do niezliczonych podbojów sąsiednich plemion i zleca sobie niekończące się ludzkie ofiary. Ma wyższą inteligencję, wiedzę o wysoce zaawansowanej technologii i nadprzyrodzone moce, których używa, aby oszukać ludzi, by uwierzyli, że jest prawdziwym bogiem. W rzeczywistości jest pogrążonym w żałobie, szalonym człowiekiem, który żąda zemsty na planecie, którą uważa za odpowiedzialną za śmierć jego ukochanej żony Haynee i syna (Thorgala).
  • Haynee: prawdziwa matka Thorgala. Pochodzi z rodu ludzi z gwiazd.
  • Leif Haraldson: dzielny Wiking, przybrany ojciec Thorgala.
  • Muff: ukochany pies Louve i Jolana.
  • Fural: koń Thorgala.
  • Solveig: pochodzi z plemienia Wikingów, najlepsza przyjaciółka Aaricii, pomaga rodzinie Aegirssonów w ich kolejnych zmaganiach z „przeznaczeniem Thorgala”.
  • Vlana: tajemniczy Władca gór.
  • Slivia: czarodziejka o płomienno-rudych włosach i królowa wyspy wśród lodów, więziona przez Gandalfa Szalonego. Pochodzi z rodu ludzi z gwiazd.
  • Akwila (znana jako Pan Trzech Orłów): córka Slivii, również o płomienno-rudych włosach. Nosi hełm i nie rozstaje się ze swoimi trzema orłami, które ją chronią i jej służą.
  • Tanatloc (znany również jako Xargos): „niewidzialny bóg” z krainy Qa. Stanowi nemezis Ogotaia; mają też wspólną tajemniczą przeszłość.
  • Strażniczka kluczy: potężny czarnoksiężnik pod postacią pięknej kobiety ubranej jedynie w złoty pas, dający jej moc i nieśmiertelność. Pilnuje przejść między światami.
  • Wąż Nidhogg: potężny, mitologiczny potwór, któremu w młodości Thorgal odważył się stawić czoła z pomocą bogini Frigg.

Drzewo genealogiczne rodziny Thorgala

[edytuj | edytuj kod]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Xargos (Tanatloc)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Vilnia
 
Kahaniel de Valnor
 
Olgava
 
Varth (Ogotai)
 
Haynee
 
Kayla
 
Gandalf Szalony
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Manthor
 
Kriss de Valnor
 
 
 
 
 
Thorgal Aegirsson
 
 
 
Aaricia
 
Bjorn Gandalfson
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Aniel de Valnor
 
Jolan
 
 
 
Louve
 

Lista tomów

[edytuj | edytuj kod]

W skład serii wchodzą:[8]

Seria główna

[edytuj | edytuj kod]
Kolekcja albumów komiksowych z serii Thorgal (2020).
Tom Tytuł i rok I wydania polskiego Tytuł i rok I wydania oryginalnego Scenariusz Rysunki
1 Zdradzona czarodziejka (1988) La Magicienne trahie (1980) Jean Van Hamme Grzegorz Rosiński
2 Wyspa wśród lodów (1988) L’Île des mers gelées (1980)
3 Nad jeziorem bez dna[9](1989) Les Trois Vieillards du pays d’Aran (1981)
4 Czarna galera (1990) La galère noire (1982)
5 Ponad krainą cieni (1990) Au-delà des ombres (1983)
6 Upadek Brek Zarith (1991) La Chute de Brek-Zarith (1984)
7 Gwiezdne dziecko (1989) L’Enfant des étoiles (1985)
8 Alinoe (1989) Alinoë (1985)
9 Łucznicy (1989) Les Archers (1985)
10 Kraina Qa (1989) Le Pays Qâ (1986)
11 Oczy Tanatloca (1989) Les Yeux de Tanatloc (1986)
12 Miasto zaginionego boga (1990) La Cité du dieu perdu (1987)
13 Między ziemią a światłem (1990) Entre Terre et lumière (1988)
14 Aaricia (1990) Aaricia (1989)
15 Władca gór (1990) Le mâitre des montagnes (1989)
16 Wilczyca (1990) Louve (1990)
17 Strażniczka kluczy (1991) La Gardienne des clés (1991)
18 Słoneczny miecz (1994) L’Épée-soleil (1992)
19 Niewidzialna forteca (1995) La Forteresse invisible (1993)
20 Piętno wygnańców (1999) La Marque des bannis (1994)
21 Korona Ogotaia (1999) La Couronne d’Ogotaï (1995)
22 Giganci (2000) Géants (1996)
23 Klatka (2000) La Cage (1997)
24 Arachnea (2000) Arachnéa (1999)
25 Błękitna zaraza (2001) Le Mal bleu (1999)
26 Królestwo pod piaskiem (2002) Le Royaume sous le sable (2001)
27 Barbarzyńca (2003) Le Barbare (2002)
28 Kriss de Valnor (2004) Kriss de Valnor (2004)
29 Ofiara (2006) Le Sacrifice (2006)
30 Ja, Jolan (2007) Moi, Jolan (2007) Yves Sente
31 Tarcza Thora (2008) Le Bouclier de Thor (2008)
32 Bitwa o Asgard (2010) La Bataille d’Asgard (2010)
33 Statek miecz (2011) Le Bateu-sabre (2011)
34 Kah-Aniel (2013) Kah-Aniel (2013)
35 Szkarłatny ogień (2016) Le Feu écarlate (2016)[10] Xavier Dorison
36 Aniel (2018) Aniel (2018) Yann
37 Pustelnik ze Skellingaru (2019) L'Ermite de Skellingar (2019) Fred Vignaux
38 Selkie (2020) La Selkie (2020)
39 Neokora (2021) Neokóra (2021)
40 Tupilaki (2022) Tupilaks (2022)
41 Tysiąc oczu (2023) Mille yeux (2023)
42 Wareg Ozur (2024) Özurr le Varègue (2024)
Tom Tytuł i rok I wydania polskiego Tytuł i rok I wydania oryginalnego Scenariusz Rysunki
1 Nie zapominam o niczym! (2010) Je n'oublie rien! (2010) Yves Sente Giulio de Vita
2 Wyrok walkirii (2012) La Sentence des Walkyries (2012)
3 Czyn godny królowej (2012) Digne d'une reine (2012)
4 Sojusze (2013) Alliances (2013)
5 Czerwona jak Raheborg (2014) Rouge comme le Raheborg (2014)
6 Wyspa zaginionych dzieci (2015) L'Île des enfants perdus (2015) Xavier Dorison Roman Surżenko
7 Góra Czasu (2017) La montagne du temps (2017) Xavier Dorison, Mathieu Mariolle Fred Vignaux
8 Strażnik Sprawiedliwości (2018) Le Maître de justice (2018) Mathieu Mariolle

Seria poboczna Thorgal: Louve

[edytuj | edytuj kod]
Tom Tytuł i rok I wydania polskiego Tytuł i rok I wydania oryginalnego Scenariusz Rysunki
1 Raissa (2011) Raïssa (2011) Yann Roman Surżenko
2 Dłoń boga Tyra (2012) La Main coupée du dieu Thyr (2012)
3 Królestwo chaosu (2013) Le Royaume du chaos (2013)
4 Crow (2014) Crow (2014)
5 Skald (2015) Skald (2015)
6 Królowa czarnych elfów (2016) Le Reine des Alfes noirs (2016)
7 Nidhogg (2017) Nidhogg (2017)
Tom Tytuł i rok I wydania polskiego Tytuł i rok I wydania oryginalnego Scenariusz Rysunki
1 Trzy siostry Minkelsönn (2013) Les trois sœurs Minkelsönn (2013) Yann Roman Surżenko
2 Oko Odyna (2014) L'Œil d'Odin (2014)
3 Runa (2015) Runa (2015)
4 Berserkowie (2016) Berserkers (2016)
5 Slivia (2017) Slive (2017)
6 Lodowy drakkar (2018) Le Drakkar des glaces (2018)
7 Sinozęby (2019) Le dent bleu (2019)
8 Bękarty (2020) Les Deux Batards (2020)
9 Łzy Hel (2021) Les larmes de Hel (2021)
10 Sydönia (2022) Sydönia (2022)
11 Grym (2023) Grym (2023)

Seria poboczna Thorgal Saga

[edytuj | edytuj kod]
Tom Tytuł i rok I wydania polskiego Tytuł i rok I wydania oryginalnego Scenariusz Rysunki
1 Żegnaj, Aaricio (2023) Adieu Aaricia (2023) Robin Recht Robin Recht
2 Wendigo (2024) Wendigo (2024) Fred Duval Corentin Rouge
3 Shaigan (2024) Shaïgan (2024) Yann Roman Surżenko

Poza serią

[edytuj | edytuj kod]
Tom Tytuł i rok I wydania polskiego Tytuł i rok I wydania oryginalnego Uwagi
1 Świat Thorgala (2014) Aux Origines des mondes (2012) Jest to albumowy zbiór wywiadów o powstawaniu pobocznych serii Thorgala, przeprowadzonych przez Patricka Gaumera z Grzegorzem Rosińskim, Giuliem de Vitą, Yvesem Sente’em, Romanem Surżenką i Yannem Le Pennetier

Powieści na podstawie serii komiksowej

[edytuj | edytuj kod]

Francuskie wydawnictwo Éditions Milan wydało powieściowe adaptacje albumów Gwiezdne dziecko i Ponad krainą cieni, napisane przez Amélie Sarn i z okładkami namalowanymi przez Grzegorza Rosińskiego[11]. Polskie wydanie pierwszej z książek, zatytułowane Dziecko z gwiazd, ukazało się w 2011 nakładem Egmont Polska. Drugi tom, Wyprawa do krainy cieni, trafił do polskich księgarń rok później.

Słuchowisko

[edytuj | edytuj kod]

W 2014 na polskim rynku ukazało się dwuczęściowe słuchowisko w formie audiobooka, zrealizowane na podstawie trzech pierwszych tomów Thorgala – część 1: Zdradzona czarodziejka. Wyspa wśród lodów i część 2: Prawie raj. Trzech starców z krainy Aran[12].

Obsada:[12]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Thorgal-BD, Thorgal a 40 ans | Thorgal [online] [dostęp 2020-12-06] (fr.).
  2. red, Thorgal kończy 40 lat. Skąd się wzięła ta polsko-belgijska seria? [online], Polska Times, 17 grudnia 2017 [dostęp 2020-12-06] (pol.).
  3. Thorgal, la série — Éditions Le Lombard [online], Le Lombard [dostęp 2020-12-06] (fr.).
  4. Thorgal – Księgarnia Internetowa Egmont [online], egmont.pl [dostęp 2020-12-06].
  5. Jakub Demiańczuk, Król Thorgal [online], Wprost, 3 lutego 2013 [dostęp 2020-12-06] (pol.).
  6. Grupa Wirtualna Polska, Wirtualna Polska, "Thorgal" skończył 40 lat. Polak i "ten gość z Philipsa" zmienili bieg historii komiksów – Magazyn WP [online], magazyn.wp.pl [dostęp 2020-12-06] (pol.).
  7. BD : une page se tourne pour la série culte Thorgal [online], Les Echos, 15 listopada 2018 [dostęp 2020-12-06] (fr.).
  8. Redakcja, 🥇 Thorgal - komiks: jak czytać? Od czego zacząć? [online], 💥Najlepsze komiksy, 25 maja 2019 [dostęp 2021-02-12] (pol.).
  9. Tom wznowiony przez Egmont Polska pod tytułem Trzej starcy z kraju Aran.
  10. THORGALVERSE: Tytuł nowego „Thorgala” [online], THORGALVERSE [dostęp 2015-12-15].
  11. Thorgal – Tome 1 : L’enfant des étoiles – SARN Amélie – Thorgal – Catalogue Jeunesse. [dostęp 2012-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-07)].
  12. a b Audioteka SA, Thorgal – Zdradzona Czarodziejka. Wyspa wśród lodów (Albumy 1 i 2) – Jean Van Hamme, Grzegorz Rosiński (audiobook) [online], Audioteka.pl [dostęp 2021-08-07].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]