Ogród Zoologiczny w Katowicach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ogród Zoologiczny w Katowicach
Państwo

 Polska

Miejscowość

Katowice

Adres

ul. Bankowa 7[1]

Powierzchnia

9 ha

Założono

1925

Zamknięto

1957

Liczba zwierząt

400

Liczba gatunków

86

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Ogród Zoologiczny w Katowicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Ogród Zoologiczny w Katowicach”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ogród Zoologiczny w Katowicach”
Ziemia50°15′38,3″N 19°01′48,3″E/50,260639 19,030083

Miejski Ogród Zoologiczny w Katowicach – nieistniejący już ogród zoologiczny, który funkcjonował w latach 1925–1957 przy ulicy Bankowej w Katowicach.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Miejski Ogród Naukowy[edytuj | edytuj kod]

Po przyłączeniu Katowic do Polski w 1922 przy ul. Bankowej 7 założono staraniem m.in. dyrektora Ogrodnictwa Miejskiego Paula Sallmanna Miejski Ogród Naukowy. W 1925 powstała ptaszarnia, w której zaczęto trzymać rodzime gatunki. Tak powstał zaczątek zwierzyńca, nazywanego oddziałem zoologicznym[2].

Część założenia stanowił ogród botaniczny z poszczególnymi przestrzeniami otoczonymi kamiennymi krawężnikami. Klatki dla zwierząt znajdowały się we wschodniej części zespołu, wzdłuż muru. Przed klatkami znajdowała się drewniana ptaszarnia. Przedwojenny zwierzyniec posiadał staw z rybami. Na jego terenie istniała stacja meteorologiczna i zegar słoneczny[3].

W porze letniej 1929 roku Miejski Ogród Naukowy odwiedzało w dni świąteczne średnio 8000 osób, zaś w dni powszednie 2000, w porze zimowej odpowiednio 2000 i 1000 osób[4]. Więcej zwierząt pojawiło się, gdy komisariat policji z Siemianowic oddał do zwierzyńca lisy. Zaczęto dodawać nowe klatki i woliery. We wrześniu 1928 właściciel drezdeńskiego cyrku Johann Stosch-Sarrasani ofiarował Katowicom dwie młode lwice, nazywały się – Saras i Ani. Skrupulatnie odnotowywano ofiarodawców zwierząt, które trafiały do zwierzyńca na Bankowej lub zagród utrzymywanych również na terenie Parku Kościuszki, gdzie planowano z czasem przenieść większość kolekcji. W 1929 w Miejskim Ogrodzie Naukowym na Bankowej trzymano: lwice, hienę cętkowaną, niedźwiedzia malajskiego, dwa wilki, sześć makaków, dwie uistiti, dziewięć lisów, zające, króliki, wiewiórki, świnki morskie, żółwie, węże, salamandrę. W ptaszarni trzymano: orlika krzykliwego, sokoła wędrownego, pustułkę, krogulca, kanię czarną, myszołowa, puchacza, sowę uszatą, papugi i gatunki rodzime [2].

Ogród zoologiczny[edytuj | edytuj kod]

Po zakończeniu II wojny światowej lokalne Towarzystwo Ochrony Zwierząt podjęło inicjatywę o przekształceniu oddziału zoologicznego ogrodu naukowego w samodzielny ogród zoologiczny. Starania te zakończyły się sukcesem już w 1946 roku, jednak zmodernizowany obiekt udostępniony został dla pierwszych zwiedzających dopiero cztery lata później. W chwili powstania był to trzeci publiczny ogród zoologiczny na terenie Górnego Śląska, po ogrodach zoologicznych w Bytomiu oraz Opolu. Dyrektorem obiektu został Tadeusz Bandur, późniejszy dyrektor ogrodu zoologicznego w Chorzowie. Na początku lat 50. ogród zajmował powierzchnię ok. 9 ha i zamieszkiwany był przez 400 zwierząt, reprezentujących 86 gatunków. Udostępniany był dla zwiedzających w sezonie trwającym od początku maja do końca października. Zakończenie działalności zoo było wynikiem powstania nowocześniejszego i znacznie większego ogrodu zoologicznego na terenie parku śląskiego w Chorzowie[5].

Po zlikwidowaniu pozostałości infrastruktury, na terenie dawnego ogrodu zoologicznego zbudowano kampus Uniwersytetu Śląskiego[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michał Bulsa, Barbara Szmatloch, Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019, s. 8, ISBN 978-83-7729-502-1.
  2. a b Józef Władysław Kobylański: O zwierzyńcu w Katowicach. W: O zieleńcach i zwierzyńcu w Katowicach. Katowice: Magistrat Miasta Katowic, 1929, s. 10-22. (pol.).
  3. Anna Steuer-Jurek. Przedwojenne miniaturowe ogrody zoologiczne Górnego Śląska. „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury”. XLIV, s. 226, 2016. Kraków: Wydaw. Oddziału PAN. ISSN 0079-3450. [dostęp 2023-11-21]. 
  4. Paul Sallmann: Zieleńce publiczne jako instytucje pedagogiczne. W: O zieleńcach i zwierzyńcu w Katowicach. Katowice: Magistrat Miasta Katowic, 1929, s. 7-13. (pol.).
  5. Historia ZOO. Śląski Ogród Zoologiczny. [dostęp 2018-08-24]. (pol.).
  6. ZOO wraca do Katowic?. Portal Katowice, 18 maja 2017. [dostęp 2018-08-24]. (pol.).