Nowe Zoo w Poznaniu
52°24′01″N 16°59′41″E/52,400278 16,994722 Wejście do Zoo od ul. Krańcowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Krańcowa 81 |
| Powierzchnia |
120,68 ha[1] |
| Założono |
16 września 1974[2] |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
| 52°24′01″N 16°59′41″E/52,400278 16,994722
| |
| Strona internetowa | |
Nowe Zoo w Poznaniu – drugi pod względem powierzchni ogród zoologiczny w Polsce, założony w 1974 na Białej Górze wschodnim klinie zieleni Poznania, w jednostce obszarowej SIM Malta[3]. Zajmuje obszar 120,68 ha usytuowanych na pagórkowatym terenie leśnym z sześcioma rozległymi stawami o łącznej powierzchni ponad 13 ha[4], stanowiąc naturalne siedlisko fauny krajowej. Nowe Zoo słynie z kolekcji ptaków drapieżnych oraz sów, która należy do jednej z najbogatszych w Europie[5].
Ogród otwarto w setną rocznicę powstania Starego Zoo przy ul. Zwierzynieckiej[6] z którym tworzy integralną całość jako Ogród Zoologiczny w Poznaniu. Od 15 lipca 2024 dyrektorem jest Piotr Przyłucki[7].
Historia
[edytuj | edytuj kod]
.JPG)
Początki Zoo
[edytuj | edytuj kod]Już przed I wojną światową okazało się, że lokalizacja Starego Zoo uniemożliwia jego dalszy rozwój terytorialny. Wielokrotne starania o translokację całego ogrodu zoologicznego (do której nigdy nie doszło) na większy odpowiedniejszy teren, ostatecznie zakończyły się w latach sześćdziesiątych XX wieku, kiedy to ruszyły prace nad przygotowaniem budowy całkiem nowej placówki w oparciu o nową lokalizację. W 1967 powołano Społeczny Komitet Budowy Nowego Zoo, mający za zadanie gromadzenie środków finansowych. Trzy lata później zaczęła się budowa Nowego Zoo. 16 września 1974[4] otwarto dla publiczności pierwszą część terenu[8]. Pierwszymi zwierzętami prezentowanymi w Nowym Zoo były jelenie europejskie, daniele, wielbłądy, lamy i gwanako andyjskie[6]. W 1978 powstał pawilon insektarium prezentujący owady, pajęczaki i mięczaki[5]. W 1995 otwarto pierwszy w Polsce Pawilon Zwierząt Nocnych, a także sprowadzono po raz pierwszy w historii ogrodu nosorożca[5].
Słoniarnia
[edytuj | edytuj kod]Pawilon słoniarni oddano do użytku w 2008[6]. Do dyspozycji stada słoni afrykańskich pozostaje wybieg wewnętrzny z osobną stajnią dla samca i indywidualnymi boksami dla samic oraz 2,5 ha wybieg zewnętrzny[9].
Słonie
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze słonie, dwa samce Ninio i Yzika przywieziono 10 marca 2009 z ogrodu zoologicznego w Sosto na Węgrzech. W tym samym roku do Poznania sprowadzono trzy samice: Lindę z Beekse Bergen Safari Park w Holandii[10] oraz Kingę i Kizi ze Śląskiego Ogrodu Zoologicznego[6]. W marcu 2016 12-letni słoń o imieniu Yzik, został przewieziony z Poznania do Parku Safari w Fasano we Włoszech[11]. W lutym 2021 niespodziewanie zaniemogła i padła 35-letnia słonica Linda (ur. 1986 w Zimbabwe)[10][12].
Stado poznańskich słoni afrykańskich w Nowym Zoo:
Nowe obiekty
[edytuj | edytuj kod]Wybieg rysi
[edytuj | edytuj kod]Ekspozycja rysi europejskich na nowym obszernym wybiegu. stanowiący fragment naturalnego lasu, została udostępniona dla zwiedzających 2 kwietnia 2013[6].
Azyl dla niedźwiedzi
[edytuj | edytuj kod]Azyl o powierzchni 3 ha[14] na terenie Nowego Zoo, wybudowano we współpracy z niemiecko-austriacką fundacją Vier Pfoten (pol. Cztery Łapy). Pierwsze trzy niedźwiedzie brunatne o imionach: Wania, Misza i Borys sprowadzono do Poznania w październiku 2013 ze schroniska w Korabiewicach[15]. W 2016 do azylu sprowadzono cztery niedźwiedzie, w kwietniu pojawiły się dwie niedźwiedzice, nazywane Ewka i Gienia, przywiezione z Ogrodu Zoologicznego w Braniewie, w tym samym miesiącu do azylu trafiła dwumiesięczna niedźwiedzica Cisna, znaleziona bez matki w Bieszczadach w okolicach miejscowości Cisna[16]. W lipcu 2016 sprowadzono okaleczonego, czteroletniego niedźwiedzia brunatnego Baloo, odebranego z cyrku[17].
Aktualnie w azylu przebywa pięć niedźwiedzi.
Dalsze lata
[edytuj | edytuj kod]W 2021 zrealizowano budowę dwukondygnacyjnego pawilonu dla żyraf i nosorożców[18]. Na początku marca 2022 do ogrodu trafiło łącznie dziewięć lwów, sześć tygrysów, dwa karakale oraz likaon, przetransportowanych z będącego pod ostrzałem azylu pod Kijowem[19] i Odessy[20].
Zwierzęta
[edytuj | edytuj kod]Wśród zwierząt prezentowanych na Białej Górze wiele zagrożonych jest wyginięciem m.in. drapieżny torbacz kowari, lwiatka złotogłowa, kazuar hełmiasty, krytycznie zagrożony wyginięciem – jeleń baweański w naturze zamieszkujący jedynie wyspę Bawean oraz świnia wisajska pochodząca z wyspy Negros, jeleń Alfreda, jeleń milu, zebra Grevy’ego, żyrafa Rothschilda, tygrys syberyjski, słoń afrykański, suseł moręgowany, żubr, najbardziej zagrożony wyginięciem ssak drapieżny Europy – norka europejska, perewiazka i małpiatka lori mały, którego Zoo koordynuje hodowlę w ramach Europejskiego Programu Ochrony Zwierząt Zagrożonych Wyginięciem[9].
16 grudnia 2014 z Berlina przywieziono dwa podgatunki takinów: tybetańskiego i złocistego[21]. Od grudnia 2015 w ogrodzie po kilku latach nieobecności, prezentowana jest ponownie wydra europejska[22][23].
Od 2003 Nowe Zoo prowadzi z sukcesem hodowlę narażonych na wyginięcie jeleni Alfreda zamieszkujących w naturze Filipiny, na początku 2016 w ogrodzie urodził się po raz czterdziesty kolejny przedstawiciel tego gatunku[24].
Sprowadzono nowe i rzadkie gatunki zwierząt m.in.
Odtwarzanie populacji zwierząt w naturze
[edytuj | edytuj kod]Ogród prowadzi program odtwarzania populacji zwierząt w środowisku naturalnym. W marcu 2016 na Podlasiu wypuszczono na wolność orła przedniego, wyklutego i odchowanego w Nowym Zoo[27].
Wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]W uznaniu dokonań w 1992 poznański ogród zoologiczny zostały wpisany do prestiżowego Europejskiego Stowarzyszenia Ogrodów Zoologicznych (EAZA). W 2020 ogród utracił jednak członkostwo w Stowarzyszeniu i został zdegradowany do statusu członka tymczasowego[28]. W 1999 został członkiem Światowego Stowarzyszenia Ogrodów Zoologicznych i Akwariów (WAZA). Członkostwo to utracił w 2021[29].
Twierdza Poznań – Fort III
[edytuj | edytuj kod]Na terenie Nowego Zoo przy ulicy Krańcowej mieści się zbudowany przez armię pruską w latach 1877–1881 zabytkowy Fort III, stanowiący element zewnętrznego pierścienia fortyfikacji Twierdzy Poznań. Obiekt będący jednym z miejsc zimowania nietoperzy w Poznaniu, wchodzi w skład chronionego obszaru Natura 2000[30].
Trasa turystyczna
[edytuj | edytuj kod]Fort udostępniono odwiedzającym w 2011[31]. Trasa turystyczna obejmuje część naziemną i podziemną, zwiedzanie odbywa się z przewodnikiem (maj-wrzesień)[9]. Operatorem trasy turystycznej jest Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Fortyfikacji[31].
Dojazd do Zoo
[edytuj | edytuj kod]
Do Nowego Zoo można dojechać autobusem linii 184 MPK Poznań Sp. z o.o. (kurs z Ronda Rataje przez Rondo Śródka i Termy Maltańskie). W sezonie letnim uruchamiane są także przejazdy Kolejką Parkową Maltanka, trasa kolejki wiedzie wzdłuż jeziora Maltańskiego do stacji Zwierzyniec (położonej przy wejściu do Zoo).
Kolejka parkowa po Zoo
[edytuj | edytuj kod]
Rozległy teren Nowego Zoo można zwiedzać pieszo lub podróżować wożącymi turystów składami kolejki parkowo-ogrodowej (trzy składy). Pasażerowie mogą dowolnie wsiadać i wysiadać by zwiedzić daną część ogrodu[6].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Stare Zoo w Poznaniu
- Kaczeniec – ciek na terenie Ogrodu
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie: Wykaz ogrodów zoologicznych w Polsce. [dostęp 2015-11-14].
- ↑ informacje. zoo.poznan.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]..
- ↑ Mapa jednostek obszarowych Systemu Informacji Miejskiej Poznania. [dostęp 2017-09-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-22)].
- ↑ a b Lech Banach, Radosław Ratajszczak, Adam Taborski: 125 lat Ogrodu Zoologicznego w Poznaniu. Poznań: Panoptikos, 1999, s. 6, 7. ISBN 83-87309-05-2.
- ↑ a b c Ogród Zoologiczny w Poznaniu. 2009, s. 39, 42-43, 52. ISBN 978-83-751814-4-9.
- ↑ a b c d e f Historia. zoo.poznan.pl. [dostęp 2015-01-17]. (pol.).
- ↑ Nowy dyrektor zoo [online], www.poznan.pl, 26 czerwca 2024 [dostęp 2024-06-26] (pol.).
- ↑ Poznań: Nowe Zoo obchodzi urodziny - zobacz jak się rozwijało. gloswielkopolski.pl. [dostęp 2015-01-17]. (pol.).
- ↑ a b c Przewodnik Ogród Zoologiczny, Zoo Poznań. 2013. ISBN 978-83-9210-218-2.
- ↑ a b Marta Danielewicz, Nie żyje słonica Linda z zoo w Poznaniu. W próbach jej ratowania brało udział m.in. 22 strażaków. Pracownicy ogrodu są pogrążeni w rozpaczy [online], Głos Wielkopolski, 3 lutego 2021 [dostęp 2021-02-03] (pol.).
- ↑ Zoo Poznań. Słoń Yzik rusza w świat! Wielkie pożegnanie w słoniarni już w weekend [ZDJĘCIA], „Nasze Miasto”, poznan.naszemiasto.pl, 2 marca 2016 [dostęp 2016-03-20] (pol.).
- ↑ Poznań. Słonica Linda nie żyje. Dramatyczna walka o życie w zoo - Wiadomości, wiadomosci.radiozet.pl, 1612 [dostęp 2021-02-03] (pol.).
- ↑ ZOO Poznań - View Page. www.zoo.poznan.pl. [dostęp 2015-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-04)].
- ↑ Poznańskie zoo azylem dla niedźwiedzi [online], TVN24.pl [dostęp 2016-02-05].
- ↑ Poznańskie zoo azylem dla niedźwiedzi. tvn24.pl. [dostęp 2015-01-17]. (pol.).
- ↑ Zoo Poznań: Mała niedźwiedzica Cisna ma nowy dom. "Już zaczyna nas straszyć" [WIDEO] [online], Gloswielkopolski.pl [dostęp 2016-04-25].
- ↑ Zoo Poznań: Okaleczony niedźwiedź i zdeformowane gady trafiły do azylu [online], 6 lipca 2016 [dostęp 2016-07-06] (pol.).
- ↑ Poznań: żyrafy i nosorożce mają nowy dom. Całoroczny wybieg otwarty [online], www.onet.pl [dostęp 2021-02-17].
- ↑ Justyna Piasecka, Zwierzęta z azylu pod Kijowem już w Poznaniu: lwy, tygrysy, karakale i likaon. "Są symbolem wolnej Ukrainy". [online], Polska Times, 3 marca 2022 [dostęp 2022-03-08] (pol.).
- ↑ Dwa lwy z Odessy i jeden z Kijowa dotarły do zoo w Poznaniu. To już kolejne ewakuowane z Ukrainy zwierzęta [online], TVN24 [dostęp 2022-03-08] (pol.).
- ↑ Prezent na gwiazdkę. zoo.poznan.pl. [dostęp 2014-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-04)]. (pol.).
- ↑ Nowi mieszkańcy poznańskiego ZOO [online], wtkplay.pl [dostęp 2016-02-05].
- ↑ W poznańskim zoo zamieszkała mała wydra [online], Gloswielkopolski.pl [dostęp 2016-02-05].
- ↑ Zoo Poznań: Urodził się jeleń Alfreda [ZDJĘCIA] [online], poznan.naszemiasto.pl, 16 lutego 2016 [dostęp 2016-02-18] (pol.).
- ↑ Małe pandy to smakosze [online], radiomerkury.pl [dostęp 2016-06-12] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-21].
- ↑ Nowe mieszkanki poznańskiego ZOO. To Zmora i Brukselka [online], epoznan.pl [dostęp 2020-02-04] (pol.).
- ↑ Grom już na wolności. Ultrarzadki orzeł przedni pomoże odbudować populację [online], www.tvp.info [dostęp 2016-03-31].
- ↑ Interactive EAZA member map. eaza.net. [dostęp 2020-11-04]. (ang.).
- ↑ WAZA Members - WAZA [online], www.waza.org [dostęp 2021-09-07] (ang.).
- ↑ Fortyfikacje w Poznaniu. natura2000.biz. [dostęp 2015-01-17]. (pol.).
- ↑ a b O forcie 3. fort3.pl. [dostęp 2015-01-17]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Przewodnik Ogród Zoologiczny – Zoo Poznań (niedatowany).
- Przewodnik Ogród Zoologiczny w Poznaniu, 2009, ISBN 978-83-7518-144-9.