Oporów (województwo łódzkie)
wieś | |
Zamek w Oporowie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
330 |
Strefa numeracyjna |
24 |
Kod pocztowy |
99-322[2] |
Tablice rejestracyjne |
EKU |
SIMC |
0572481 |
Położenie na mapie gminy Oporów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego | |
Położenie na mapie powiatu kutnowskiego | |
52°15′44″N 19°33′31″E/52,262222 19,558611[1] |
Oporów – wieś, dawniej miasto w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie kutnowskim, w gminie Oporów. Leży w odległości 15 km od Kutna i 6 km od Żychlina.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Oporów leży w historycznej ziemi łęczyckiej, w XVI wieku położony był w powiecie orłowskim województwa łęczyckiego[3]. Uzyskał lokację miejską w 1399 roku, zdegradowany po 1661 roku[4]. W XIV, XV i XVI wieku Oporów był siedzibą rodową sławnej rodziny możnowładczej Oporowskich herbu Sulima. Wojewoda łęczycki Mikołaj z Oporowa lokował tu w latach 1399–1424 miasto i zbudował warownię - fortalicjum. Jego syn - Władysław z Oporowa - arcybiskup gnieźnieński wzniósł w Oporowie obronny zamek, istniejący do dziś oraz ufundował w 1453 klasztor oo. Paulinów (jego przeorem był przez pewien czas Augustyn Kordecki). Miasteczko Oporów znajdujące się na terenie dzisiejszego cmentarza nie rozwijało się jednak zbyt pomyślnie, licząc w XVI wieku najwyżej 37 domów i około 250 mieszkańców. Z rzemieślników mieszkali tu głównie rzeźnicy, piekarze, piwowarzy i gorzelnicy. Większość mieszczan utrzymywała się jednak z pracy na roli. Podczas potopu szwedzkiego w 1655 roku zostało spalone i w następnych wiekach utraciło prawa miejskie. W 1725 roku dobra oporowskie wraz z zamkiem, zakupił Jan Michał Sołłohub[5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Oporów.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[6] na listę zabytków wpisane są obiekty:
- zespół klasztorny paulinów ufundowany w 1453 roku, XV-XIX w.:
- kościół pw. św. Marcina, obecnie parafialny, nr rej.: 46-III-10 z 16.03.1948, 46-III-10 z 21.11.1960 oraz 24 z 5.07.1967
- klasztor paulinów, nr rej.: 392 z 5.07.1967
- zespół zamkowy, XV-XIX w., XX w.:
- zamek (nr rej.: 25 z 31.05.1967) gotycki z połowy XV w. wzniesiony staraniem arcybiskupa gnieźnieńskiego Władysława z Oporowa. Późnogotycka rezydencja obronna, jeden z nielicznych tego typu zabytków w Polsce. Aktualnie w zamku funkcjonuje Muzeum-Zamek w Oporowie [1]
- park, nr rej.: P.3/1 z 24.06.1946, 7/P.III.1 z 21.01.1950 oraz 350 z 31.05.1967
- dom ogrodnika, ob. biblioteka, nr rej.: 411 z 25.08.1976
Ludzie związani z Oporowem
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 93376
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 886 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Atlas historyczny Polski. Mapy szczegółowe XVI wieku. Stanisław Trawkowski (red.). T. 5: Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2: Komentarz, indeksy. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, 1998, s. 122. ISBN 83-86301-75-9. [dostęp 2022-01-18].
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 58-59.
- ↑ Rod Sołłohubów [online] [dostęp 2024-03-10] (pol.).
- ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-17].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona gminy Oporów
- Zamek w Oporowie na stronie Zamki i Pałace Województwa Łódzkiego
- Zamek w Oporowie - photosynth
- Oporów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 564 .
- Oporowo : wspomnienie historyczne (1844) w bibliotece Polona