Paweł Wojas

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Paweł Wojas
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 kwietnia 1905
Bogumin

Data i miejsce śmierci

6 września 1978
Warszawa

Zawód, zajęcie

polityk

Stanowisko

poseł do KRN, na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I, II, III i IV kadencji (1944–1969)

Partia

KPP (1929–1938)
PPR (1942–1948)
PZPR (1948–1978)

Odznaczenia
Order Budowniczych Polski Ludowej Order Sztandaru Pracy I klasy Order Sztandaru Pracy I klasy Order Krzyża Grunwaldu III klasy Order Krzyża Grunwaldu III klasy Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
Grób Pawła Wojasa na cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Paweł Wojas, ps. „Janek”, „Roman” (ur. 19 kwietnia 1905 w Boguminie, zm. 6 września 1978 w Warszawie) – polski polityk komunistyczny, działacz partyjny. Poseł do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I, II, III i IV kadencji. Budowniczy Polski Ludowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 19 kwietnia 1905 w Boguminie na Zaolziu, w rodzinie Konstantego (hutnika) i Julii. W 1922 przeniósł się na Górny Śląsk i rozpoczął pracę jako górnik na kopalni „Janów”. W 1928 wstąpił do PPS. W latach 1929–1938 członek Komunistycznej Partii Polski. W II RP wielokrotnie aresztowany.

Uczestnik wojny obronnej w 1939. Po ucieczce z niewoli przedostał się do Lwowa, gdzie przeszedł szkolenie wojskowe. Następnie w latach 1942–1948 członek Polskiej Partii Robotniczej, a po zjednoczeniu od grudnia 1948 należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Oficer Gwardii Ludowej i Armii Ludowej, którymi dowodził w Okręgu Warszawa Prawa Podmiejska. Uczestnik powstania warszawskiego, w czasie którego był kontuzjowany podczas ataku niemieckiego na siedzibę sztabu warszawskiego AL. Od grudnia 1944 był dowódcą 9 okręgu AL[1].

W marcu 1945 skierowano go na Górny Śląsk do pracy w związkach zawodowych, od tegoż roku do 1948 pełnił stanowisko sekretarza generalnego Związku Zawodowego Górników w Katowicach. W 1945 członek Komitetu Wojewódzkiego PPR w Katowicach. Od sierpnia 1948 do kwietnia 1950 był I sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego kolejno PPR[2] i PZPR w Olsztynie, następnie do lutego 1952 stał na czele KW PZPR w Łodzi, od października 1953 do lutego 1955 w Lublinie, a od sierpnia 1956 do grudnia 1966 w Opolu[3].

W latach 1944–1969 zasiadał kolejno w Krajowej Radzie Narodowej, Sejmie Ustawodawczym oraz Sejmie PRL czterech kadencji[4]. W latach 1950–1953 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Centralnej Rady Związków Zawodowych. Zasiadał także w prezydium Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej[5].

Od grudnia 1948 do marca 1954 był zastępcą członka, a następnie do listopada 1968 członkiem Komitetu Centralnego PZPR. Uchwałą Rady Państwa z 25 sierpnia 1952 został powołany zastępcą Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej[6]. W 1955 został przeniesiony do pracy w KC PZPR, gdzie pełnił funkcję zastępcy kierownika Wydziału Organizacyjnego (dwukrotnie – od stycznia do lutego 1955 oraz od listopada 1955 do września 1956), a w międzyczasie (od lutego do listopada 1955) był kierownikiem Biura Sekretariatu KC. Od marca do lipca 1967 sprawował funkcję wiceprzewodniczącego Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej[3].

Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B4-Tuje-8)[7].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Praca zbiorowa 1969 ↓, s. 246.
  2. Komitet Wojewódzki PPR w Olsztynie. Encyklopedia Warmii i Mazur.
  3. a b Informacje w BIP IPN.
  4. a b Profil na stronie Biblioteki Sejmowej.
  5. Trybuna Robotnicza”, nr 294, 8 grudnia 1952, s. 2.
  6. M.P. z 1952 r. nr 72, poz. 1153.
  7. Wyszukiwarka grobów w Warszawie.
  8. Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, nr 170 z 20 lipca 1964. 
  9. M.P. z 1946 r. nr 3, poz. 5 („za zasługi położone w walce z okupantem i udział w pracach konspiracyjnych w okresie okupacji”).
  10. M.P. z 1946 r. nr 2, poz. 2 („za intensywną pracę w górnictwie węglowym dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej”).
  11. M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 209 („za zasługi położone przy odbudowie mostu Poniatowskiego”).
  12. M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 233 („za ofiarną pracę w uruchomieniu przemysłu”).
  13. Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1.
  14. Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 13, 15 sierpnia 1967, s. 1-2.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Praca zbiorowa: Czas wielkiej próby. Wspomnienia bojowników o Ojczyznę Ludową 1939–1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969.
  • Leksykon Historii Polski, Wiedza Powszechna Warszawa 1995.
  • Włodzimierz Janowski, Aleksander Kochański: Informator o strukturze i obsadzie personalnej centralnego aparatu PZPR, 1948–1990, Instytut Studiów Politycznych PAN Warszawa 2000, s. 166, ISBN 83-88490-03-6.
  • Mariusz Patelski: Sekretarz „poczciwy” – Paweł Wojas. Oni rządzili Opolszczyzną, Indeks 2010, nr 9–10, s. 73–76.
  • Archiwum Państwowe w Opolu, Zespół KW PZPR w Opolu, sygn. 7862.