Pomnik Wielkiego Oblężenia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pomnik Wielkiego Oblężenia
Il-Monument tal-Assedju l-Kbir
Great Siege Monument
Ilustracja
Państwo

 Malta

Miejscowość

Valletta

Miejsce

Misraħ l-Assedju l-Kbir (Great Siege Square)

Styl architektoniczny

Neoklasycyzm

Projektant

Antonio Sciortino

Data odsłonięcia

1927-05-08 8 maja 1927(dts)

Położenie na mapie Malty
Mapa konturowa Malty, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik Wielkiego Oblężenia”
Położenie na mapie Morza Śródziemnego
Mapa konturowa Morza Śródziemnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik Wielkiego Oblężenia”
Ziemia35°53′52,9″N 14°30′45,1″E/35,898028 14,512528

Pomnik Wielkiego Oblężenia (malt. Il-Monument tal-Assedju l-Kbir, ang. Great Siege Monument), znany też pod nazwą Pomnik Poległym w Wielkim Oblężeniu (Monument to the Fallen of the Great Siege)[1] – pomnik w Valletcie na Malcie upamiętniający Wielkie Oblężenie Malty. Składa się z trzech brązowych figur, symbolizujących Wiarę, Męstwo i Cywilizację, stojących na granitowym postumencie. Pomnik jest pracą rzeźbiarza Antonio Sciortino; został odsłonięty 8 maja 1927 roku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Model pomnika Wielkiego Oblężenia wyrzeźbiony został przez Antonio Sciortino w roku 1926, podczas jego pobytu w Rzymie. Następnie, na jego bazie, odlany został w brązie, metodą „traconego wosku”, właściwy pomnik. Jego odsłonięcie nastąpiło w Valletcie w dniu 8 maja 1927 roku[2]. Podczas tej uroczystości Arturo Mercieca, prezes Sądu Najwyższego, wygłosił mowę w języku włoskim, zaś ksiądz, filozof i poeta Anastasio Cuschieri wygłosił przemówienie po maltańsku. Odbyło się to w obecności brytyjskiego wicegubernatora wyspy, sir Thomasa Alexandra Vans Besta. To ilustruje kwestię językową i napięcie polityczne tamtych czasów[1].

Pomnik znajduje się na Misraħ l-Assedju l-Kbir (ang. Great Siege Square, pol. plac Wielkiego Oblężenia)[2] przy głównej ulicy Valletty, Triq il-Repubblika (ang. Republic Street), z boku katedry św. Jana. Pierwotnie pomnik skierowany był frontem do zajazdu Owernii, który w latach 60. XX wieku, w wyniku dużych zniszczeń podczas II wojny światowej, został rozebrany i zastąpiony przez budynek Sądów[3].

Pomiędzy sierpniem[4] a wrześniem 2010 roku[3][5] pomnik został odnowiony.

Od października 2017 roku postument pomnika jest wykorzystywany jako tymczasowe miejsce pamięci zamordowanej dziennikarki Daphne Caruany Galizii[6].

Opis pomnika[edytuj | edytuj kod]

Trzy figury (od lewej): Wiara, Męstwo, Cywilizacja
Sala parlamentarna włoskiej Izby Deputowanych w Palazzo Montecitorio, z La Glorificazione della Dinastia Sabauda nad prezydium. Trzy figury w centrum płaskorzeźby przypominają rozmieszczenie figur pomnika Wielkiego Oblężenia

Pomnik Wielkiego Oblężenia uważany jest za przykład rzeźby neoklasycystycznej[2], eksponując silne proste linie, które wskazują na awangardowy styl Sciortino. Praca nazwana została „jedną z najbardziej charakterystycznych rzeźb na wyspie”[1]. Pomnik składa się z trzech, wykonanych z brązu, figur, umieszczonych na szczycie granitowego postumentu[2]. Pozycja figur jest bardzo zbliżona do podobnych w płaskorzeźbie Davide Calandry La Glorificazione della Dinastia Sabauda w Palazzo Montecitorio w Rzymie[1].

Mówi się, że trzy figury są alegorycznymi przedstawieniami Wiary, Męstwa i Cywilizacji. Męska figura w centrum to Męstwo (lub Dzielność)[7], z nieosłoniętym torsem, z koroną na głowie, oraz mieczem i tarczą w rękach. Po jego stronach są figury kobiece, Wiara po lewej, Cywilizacja po prawej. Wiara trzyma w ręku papieską tiarę, zaś Cywilizacja dzierży maskę Minerwy, rzymskiej bogini Mądrości[2].

Pomnik Wielkiego Oblężenia jest umieszczony na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod nr 01144[2].

Pomnik na znaczkach i monetach[edytuj | edytuj kod]

Great Siege Monument przedstawiony został na trzech maltańskich znaczkach pocztowych wydanych w latach 1956, 1962 oraz 1972[8]. Znajduje się również na 50-centowej monecie, emitowanej po raz pierwszy w roku 1972, a będącej w obiegu do roku 1986[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d The Influence of Art Deco and Italian Futurism. W: Mark Geoffrey Muscat: Maltese Architecture 1900–1970: Progress and Innovations. Valletta: Fondazzjoni Patrimonju Malti, 2016, s. 43. ISBN 978-99909-3-206-5. (ang.).
  2. a b c d e f Great Siege Monument. National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands, 2012-12-28. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-05)]. (ang.).
  3. a b Great Siege monument restored. [w:] Times of Malta [on-line]. 2010-09-07. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-03)]. (ang.).
  4. FimBank sponsors restoration of Great Siege monument. [w:] Times of Malta [on-line]. 2010-08-05. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-03)]. (ang.).
  5. Restored Great Siege Monument unveiled. [w:] The Malta Independent [on-line]. 2010-09-07. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-03)]. (ang.).
  6. Candles for Daphne Caruana Galizia at Valletta memorial. [w:] Malta Today [on-line]. 2018-01-16. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-16)]. (ang.).
  7. The Great Siege Monument in Valletta. [w:] Din l-Art Ħelwa [on-line]. 2011-10-06. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)]. (ang.).
  8. The JB Catalogue of Malta Stamps and Postal History. Wyd. 22. Sliema: Sliema Stamp Shop Publishers, 2014, s. 18, 20, 31. (ang.).
  9. Said Malta Coin & Banknote Catalogue 2010. Valletta: Said International Ltd., 2010, s. 114. ISBN 978-99909-43-26-9. (ang.).