Reja (mitologia)
 |
Ten artykuł od 2013-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać (wiarygodne) źródła, najlepiej w formie dokładnych przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
| ||||
| ||||
 Rhea, 1888 | ||||
| Inne imiona | Rea, Rheía, Rhéa | |||
| Występowanie | mitologia grecka | |||
| Atrybuty | rydwan ciągnięty przez dwa lwy | |||
| Teren kultu | starożytna Grecja | |||
| Odpowiednik | Ops (rzymski) | |||
| Rodzina | ||||
| Ojciec | Uranos | |||
| Matka | Gaja | |||
| Mąż | Kronos | |||
| Rodzeństwo | Kronos, Okeanos, Krios, Hyperion, Kojos, Japet, Teja, Temida, Fojbe, Mnemosyne, Tetyda | |||
| Dzieci | Demeter, Hades, Hera, Hestia, Posejdon, Zeus, Daktylowie | |||
Reja (także Rea; gr. Ῥεία Rheía, Ῥέα Rhéa, łac. Rhea) – w mitologii greckiej jedna z tytanid, bogini płodności. Opiekunka dzieci.
Uchodziła za córkę Uranosa (Nieba) i Gai (Ziemi). W najwcześniejszej tradycji była silnie kojarzona z Gają i Kybele, Wielką Matką, w klasycznej mitologii stała się rodzicielką wielu bogów i bogiń. Była siostrą i żoną Kronosa, matką Demeter, Hadesa, Hery, Hestii, Posejdona i Zeusa, a także Daktylów. Jej rzymską odpowiedniczką była Ops.
W sztuce Rea jest zwykle przedstawiana w rydwanie ciągniętym przez dwa lwy, czasem w identyczny sposób, co Kybele.
Kronos, brat Rei, a później mąż, wykastrował ich ojca Uranosa. Po tym czynie Kronos ponownie uwięził hekatonchejrów i cyklopów i nakazał pilnować więźniów potworowi Campe. On i Rea zasiedli na tronie jako Król i Królowa bogów.
Kronos spłodził z Reą kilkoro dzieci: Hestię, Demeter, Herę, Hadesa, Posejdona, ale wszystkie połknął zaraz po narodzinach, ponieważ dowiedział się od swoich rodziców, że jedno z jego potomków odbierze mu tron. Lecz gdy narodził się Zeus, Rea wraz z Uranosem obmyśliła plan ocalenia dziecka, tak, by Kronos mógł ponieść karę za zło wyrządzone jego ojcu i własnym dzieciom. Rea narodziła Zeusa na Krecie, a Kronosowi podała do połknięcia kamień zawinięty w pieluchy.
Rea schowała Zeusa w grocie na Górze Ida na Krecie. Istnieją różne wersje mitu o tym, co później działo się z dzieckiem:
- Był pod opieką Gai,
- Był karmiony przez kozę imieniem Amalteja, podczas gdy grupa Korybantów, żołnierzy lub pomniejszych bóstw tańczyła, krzyczała i klaskała w ręce, aby Kronos nie słyszał dziecięcego płaczu,
- Był pod opieką nimfy Adamantei, która karmiła go kozim mlekiem. Podczas gdy Kronos wędrował po ziemi, niebie i morzu i pożerał dzieci Rei, Adamantea ukrywała Zeusa spuszczając go na linie z drzewa, tak aby dziecko znalazło się pomiędzy niebem, ziemią i morzem, niewidoczny dla ojca.
Zeus pokonał Kronosa i zmusił go do wyplucia swych połkniętych dzieci, a następnie, po tytanomachii zrzucił ojca z tronu.
Według Homera, Rea była matką bogów, choć nie tak uniwersalną matką jak Kybele, z którą później była utożsamiana. Pierwotnym centrum jej kultu była Kreta, gdzie według mitu schowała Zeusa przed Kronosem.
Najczęściej spotykanymi symbolami Rei są księżyc i łabędź. We wcześniejszej mitologii symbolizowały ją dwa lwy ciągnące jej powóz. Były one często rzeźbione na miejskich bramach, z których najsłynniejsza jest Lwia Brama w Mykenach.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Rea Sylwia – matka Romulusa i Remusa
| ||||||||
