Rezerwat przyrody „Erzi”

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rezerwat przyrody „Erzi”
Государственный природный заповедник «Эрзи»
Ilustracja
rezerwat przyrody
Państwo

 Rosja

Republika

 Inguszetia

Siedziba

Nazrań

Data utworzenia

21 grudnia 2000 roku

Powierzchnia

352,92 km²

Powierzchnia otuliny

349,4 km²

Ochrona

kategoria IUCNIa (ścisły rezerwat przyrody)

Położenie na mapie Inguszetii
Mapa konturowa Inguszetii, na dole znajduje się punkt z opisem „Rezerwat przyrody „Erzi””
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Rezerwat przyrody „Erzi””
Ziemia42°45′00″N 45°00′00″E/42,750000 45,000000
Strona internetowa

Rezerwat przyrody „Erzi” (ros. Государственный природный заповедник «Эрзи») – ścisły rezerwat przyrody (zapowiednik) w Inguszetii w Rosji. Znajduje się w rejonie dżeirachskim i rejonie miejskim Sunża. Jego obszar wynosi 352,92 km², a strefa ochronna 349,4 km². Rezerwat został utworzony dekretem rządu Federacji Rosyjskiej z dnia 21 grudnia 2000 roku. Dyrekcja rezerwatu znajduje się w mieście Nazrań. Na zachód od niego znajduje się Rezerwat Północnoosetyjski[1][2][3].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Rezerwat znajduje się na północnych zboczach Wielkiego Kaukazu w Kotlinie Dżeirachsko-Assińskiej (ros. Джейрахско-Ассинская котловина). Od północy ogranicza go Pasmo Skaliste, a od południa Pasmo Główne (o wysokościach od 3075 do 4229 m n.p.m.). Największe rzeki to Assa (dopływ rzeki Sunża) i Archmi (dopływ rzeki Terek)[1][4][5].

Flora[edytuj | edytuj kod]

Około jednej trzeciej terytorium rezerwatu zajmują lasy. Ze względu na górski charakter obszaru roślinność ma tu układ piętrowy. Na zboczach Pasma Skalistego, na wysokości do 800 m n.p.m., występuje las dębowy, wyżej na zboczach gór, do 1500 m n.p.m., lasy bukowe, niekiedy z domieszką klonu pospolitego. Rokitnik zwyczajny, wierzba i olsza szara rosną na terenach zalewowych rzek Assa i Armchi. Powyżej 1500 m, na stromych zboczach, drzewostan tworzy sosna hakowata z domieszką dębu, brzozy, grabu, lipy i jarząbu pospolitego. Jeszcze wyżej rośnie Betula litwinowii i różanecznik kaukaski. Powyżej 1800-2000 m n.p.m. występują łąki subalpejskie, a powyżej 3500 m n.p.m. zaczyna się piętro turniowe z lodowcami i polami śnieżnymi[1][5][6].

Fauna[edytuj | edytuj kod]

Wśród kręgowców na terenie rezerwatu do chwili obecnej zidentyfikowano: 5 gatunków płazów, 18 gatunków gadów, co najmniej 110 gatunków ptaków i 60 gatunków ssaków. Ssaki to m.in.: koziorożec wschodniokaukaski, kozica północna, koza bezoarowa, wilk szary, lis rudy, niedźwiedź brunatny, szakal złocisty, kuna leśna, dzik euroazjatycki, łasica pospolita, borsuk europejski, żbik kaukaski (Felis silvestris caucasica), ryś euroazjatycki i rzadko spotykany lampart plamisty z podgatunku Panthera pardus ciscaucasica[1][5][7][8].

Z ptaków żyją tu m.in.: dziwonia duża, sęp kasztanowaty, orłosęp, myszołów zwyczajny, orzeł przedni, pustułka zwyczajna, sokół wędrowny[1][8][5].

Wieże w rezerwacie

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Wizytówką rezerwatu jest zespół wież w Wąwozie Dżeirachskim, który składa się z ośmiu wież bojowych, dwóch półbojowych i czterdziestu siedmiu wież mieszkalnych z XVI-XVII wieku. Wszystkie one połączone są potężnymi kamiennymi murami. Wysokość wież bojowych sięga trzydziestu metrów. W jednej z tych wież w XIX wieku odkryto wykonaną pod koniec VIII wieku n.e. brązową figurę orła, zwaną „Orłem Sulejmana”. Łącznie na terenie rezerwatu znajduje się około 200 różnych zabytków[9][10].

Zespoły wież znajdujące się w rezerwacie, a także poza nim, zostały w 1996 roku wpisane na listę informacyjną UNESCO[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Эрзи | ООПТ России [online], oopt.aari.ru [dostęp 2022-02-11].
  2. ООПТ России - заповедник Эрзи [online], oopt.info [dostęp 2022-02-11].
  3. ФГУ Государственный природный заповедник “Эрзи” [online], web.archive.org, 29 marca 2017 [dostęp 2022-02-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-29].
  4. Заповедник Эрзи [online], Отдых на природе. Места, статьи, события. [dostęp 2022-02-11] (ros.).
  5. a b c d Заповедник Эрзи [online], www.ecotravel.ru [dostęp 2022-02-11].
  6. Горные ландшафты — ФГУ Государственный природный заповедник “Эрзи” [online], web.archive.org, 25 marca 2017 [dostęp 2022-02-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-25].
  7. Заповедник «Эрзи» [online], naturerussia.travel [dostęp 2022-02-11].
  8. a b Фауна — ФГУ Государственный природный заповедник “Эрзи” [online], web.archive.org, 25 marca 2017 [dostęp 2022-02-11] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-25].
  9. https://ingushetia.ru/about/kultura/
  10. Природный заповедник «Эрзи»: как добраться, природные памятники, обитатели, маршруты [online], Тонкости туризма [dostęp 2022-02-11] (ros.).
  11. UNESCO World Heritage Centre, Historical and Cultural Jeyrakh-Assa Reservation [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2022-02-11] (ang.).