Roseanne Barr
 Roseanne Barr (2010) | |
| Imię i nazwisko |
Roseanne Cherrie Barr |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
3 listopada 1952 |
| Zawód |
aktorka, komiczka |
| Współmałżonek |
Ben Thomas |
| Lata aktywności |
1970–2018 |
Roseanne Cherrie Barr (ur. 3 listopada 1952 w Salt Lake City) – amerykańska aktorka i komiczka. Odtwórczyni roli Roseanne Harris-Conner w sitcomie ABC Roseanne (1988–1997, 2018), za którą w 1993 zdobyła nagrodę Emmy i Złoty Glob[1].
W 1992 otrzymała własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6767 Hollywood Boulevard[2][3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się i dorastała w Salt Lake City w stanie Utah w rodzinie żydowskiej[4] jako najstarsza z czwórki dzieci Helen (z domu Davis), księgowej i kasjerki, oraz Jerome’a Hershela „Jerry’ego” Barra, który pracował jako sprzedawca[5]. Dziadkowie i pradziadkowie Barr byli imigrantami z Ukrainy, Rosji, Litwy i Austro–Węgier, a jej dziadek ze strony ojca po przyjeździe do Stanów Zjednoczonych zmienił nazwisko z Borisofsky na Barr[4]. Wychowywała się z młodszym bratem Benem oraz młodszymi siostrami – Geraldine i Stephanie[6].
Na jej żydowskie wychowanie miała wpływ jej pobożnie ortodoksyjna żydowska babka ze strony matki[7]. Rodzice Barr utrzymywali w tajemnicy swoje żydowskie dziedzictwo przed sąsiadami i byli częściowo zaangażowani w Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich[7]. Barr stwierdziła: „Piątek, sobota i niedziela rano byłam Żydówką; niedzielne popołudnie, wtorkowe popołudnie i środowe popołudnie byliśmy mormonami”[8].
Porzuciła szkołę średnią, gdy miała 17 lat, a wkrótce potem przeżyła wypadek drogowy, w wyniku którego doznała urazu mózgu[9]. Wkrótce po wypadku Barr został przyjęta do szpitala psychiatrycznego. Przebywając w placówce Barr urodziła swoją pierwszą córkę Brandi Brown (ur. 1971), którą następnie oddała do adopcji (po latach pogodziła się z córką). Niecały rok po przyjęciu do instytucji Barr została zwolniona. Kiedy miała 18 lat, Barr powiedziała swojej rodzinie, że zamierza odwiedzić przyjaciela w Kolorado, ale już nie powróciła do domu[9].
Kariera
[edytuj | edytuj kod]W 1970 swoją karierę rozpoczęła od występów jako stand-uperka w klubach w Denver i Kolorado. Wkrótce Barr trafiła do Los Angeles, gdzie zaczęła pojawiać się w The Comedy Store. Następnie, w sierpniu 1985 gościła w programie NBC The Tonight Show Starring Johnny Carson[10]. Rozpoznawalność wśród telewidzów zdobyła jako Roseanne Harris-Conner w sitcomie ABC Roseanne (1988–1997, 2018), którego była także producentką i reżyserką. Po zakończeniu produkcji Barr prowadziła własny talk show The Roseanne Show, który był emitowany w latach 1998−2000. Była na okładkach magazynów takich jak „People”, „Esquire”, „Vanity Fair” i „Entertainment Weekly”[11]. Ponadto napisała dwie książki: My Life as a Woman (1989) i My Lives (1994).
Debiutowała na kinowym ekranie w roli mężatki z dwójką dzieci – Ruth Patchett w czarnej komedii Diablica (She-Devil, 1989)[12] z Meryl Streep. Za rolę głosową Julie w komedii familijnej Amy Heckerling I kto to mówi 2 (1990) była nominowana do Złotej Maliny dla najgorszej aktorki drugoplanowej. W 1997 zagrała Złą Czarownicę z Zachodu w nowojorskiej produkcji scenicznej Czarnoksiężnik z Krainy Oz[6].
Wystąpiła w komediodramacie Gusa Van Santa I kowbojki mogą marzyć (Even Cowgirls Get the Blues, 1993) jako Madame Zoe, komedii Wayne’a Wanga i Paula Austera Brooklyn Boogie (Blue in the Face, 1995) w roli Dot i komedii kryminalnej Johna Watersa Cecil B. Demented (2000). Użyczyła głosu Maggie w westernie animowanym Rogate ranczo (Home on the Range, 2004), Rosey w telewizyjnym filmie animowanym Mała Rosey (1992) i jako Kraang Prime w serii animowanej Wojownicze Żółwie Ninja (2013–2014). Gościła na małym ekranie w serialach, w tym Inny świat (1992), Szpital miejski (1994), Trzecia planeta od Słońca (1997), Pomoc domowa (1997), Mam na imię Earl (2006), Biuro (2013), Millerowie (2014) i Cristela (2015).
Zaangażowała się także w politykę. W 2012 ubiegała się o nominację prezydencką z ramienia Partii Zielonych, lecz wygrała Jill Stein. Na łamach „The Forward” wspomniała o kandydowaniu na stanowisko premiera Izraela.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Była trzy razy zamężna. 4 lutego 1974 wzięła ślub z Billem Pentlandem, z którym ma dwie córki – Jessicę (ur. 1975) i Jennifer (ur. 1976) oraz syna Jake’a (ur. 1978)[13]. 16 stycznia 1990 doszło do rozwodu[13]. W 1983 poznała aktora komediowego Toma Arnolda, z którym zawarła związek małżeński 20 stycznia 1990[13]. Zainwestowała 16 mln dolarów z Arnoldem w ekskluzywne mieszkania i restaurację (Tom’s Big Food Diner) w Eldon. Ich związek skomplikował jego alkoholizm i uzależnienie od narkotyków. 9 grudnia 1994 rozwiedli się[13]. 14 lutego 1995 wyszła za mąż za Bena Thomasa[13], z którym ma syna Bucka (ur. 1995). W październiku 2002 rozwiedli się[13].
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]| Rok | Nagroda | Kategoria | Produkcja |
|---|---|---|---|
| 1989 | People’s Choice Award | Ulubiona aktorka w nowym programie telewizyjnym | – |
| 1990 | Ulubiona artystka telewizyjna | – | |
| Ulubiona wszechstronna artystka | – | ||
| 1992 | Nickelodeon Kids’ Choice Awards | Ulubiona aktorka telewizyjna | Roseanne |
| 1993 | Ulubiona aktorka telewizyjna | ||
| Nagroda Emmy | Najlepsza aktorka w serialu komediowym | ||
| Złoty Glob | Najlepsza aktorka w serialu komediowym lub musicalu | ||
| GLAAD Media Awards | Nagroda Awangardy | – | |
| 1994 | People’s Choice Award | Ulubiona artystka telewizyjna | – |
| 1995 | – |
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Roseanne Barr: Roseanne: My Life as a Woman. Harper & Row, 1989. ISBN 978-0-06-015957-3.
- Roseanne Barr: My Lives. Ballantine Books, 1994. ISBN 0-345-37815-6.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Roseanne Barr Awards. AllMovie. [dostęp 2022-08-15]. (ang.).
- ↑ Roseanne Barr. Walk of Fame. [dostęp 2022-08-15]. (ang.).
- ↑ Emily Christianson: Hollywood Star Walk: Roseanne Barr. „Los Angeles Times”, 2010-03-01. [dostęp 2022-08-15]. (ang.).
- ↑ a b Genealogy: Roseanne Cherrie Barr. Geni. [dostęp 2022-08-15]. (ang.).
- ↑ Roseanne Barr Biography (1952-). Film Reference. [dostęp 2022-08-15]. (ang.).
- ↑ a b Roseanne Barr Biography. „TV Guide”. [dostęp 2022-08-15]. (ang.).
- ↑ a b Tom Tugend: Roseanne Shares Secrets and Jibes. „The Jewish Journal of Greater Los Angeles”, 2006-03-23. [dostęp 2022-08-15]. (ang.).
- ↑ Roseanne Barr: Roseanne: My Life as a Woman. Harper & Row, 1989, s. 51–53. ISBN 978-0-06-015957-3.
- ↑ a b Roseanne Barr. Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-02-15]. (ang.).
- ↑ Roseanne (1952–). Encyclopedia.com. [dostęp 2022-08-15]. (ang.).
- ↑ Roseanne Barr Magazines. Famousfix. [dostęp 2022-08-15]. (ang.).
- ↑ Sandra Brennan: Roseanne Barr Biography. AllMovie. [dostęp 2022-08-15]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Roseanne Barr Relationships. FamousFix.com. [dostęp 2022-08-15]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Roseanne Barr w bazie IMDb (ang.)
- Roseanne Barr w bazie Filmweb
- Roseanne Barr w bazie Notable Names Database (ang.)
- Roseanne Barr w bazie Discogs.com (ang.)
- Amerykanie pochodzenia żydowskiego
- Amerykańskie aktorki dubbingowe
- Amerykańskie aktorki filmowe
- Amerykańskie aktorki głosowe
- Amerykańskie aktorki teatralne
- Amerykańskie aktorki telewizyjne
- Amerykańscy komicy
- Amerykańscy producenci telewizyjni
- Amerykańscy reżyserzy telewizyjni
- Amerykańscy scenarzyści filmowi
- Amerykańscy scenarzyści XX wieku
- Amerykańscy scenarzyści XXI wieku
- Amerykańscy stand-uperzy
- Kandydaci na urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych w 2012 roku
- Laureaci nagrody Emmy
- Laureatki Złotego Globu dla najlepszej aktorki w serialu komediowym lub musicalu
- Ludzie urodzeni w Salt Lake City
- Urodzeni w 1952