Patton (czołg): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne |
|||
| Linia 30: | Linia 30: | ||
podjazd = |<!-- zdolność podjazdu na stoki o nachyleniu max --> |
podjazd = |<!-- zdolność podjazdu na stoki o nachyleniu max --> |
||
przechył = |<!-- zdolność jazdy na stokach o pochyleniu bocznym max --> |
przechył = |<!-- zdolność jazdy na stokach o pochyleniu bocznym max --> |
||
uzbrojenie = główne: armata 90 mm lub armata M68 105 mm (M48A5)<br />pomocnicze: karabin maszynowy |
uzbrojenie = główne: armata 90 mm lub armata M68 105 mm (M48A5)<br />pomocnicze: karabin maszynowy 12,7 mm i 7,62 mm| |
||
wyposażenie = |<!-- wyposażenie dodatkowe (moździerz, wyrzutnik granatów dymnych itd.) --> |
wyposażenie = |<!-- wyposażenie dodatkowe (moździerz, wyrzutnik granatów dymnych itd.) --> |
||
właściciele = |<!-- użytkownicy --> |
właściciele = |<!-- użytkownicy --> |
||
rzut = |<!-- rysunek w trzech/czterech rzutach--> |
rzut = |<!-- rysunek w trzech/czterech rzutach--> |
||
}} |
}} |
||
[[Plik:M47.jpg|thumb |
[[Plik:M47.jpg|thumb|250px|M47]] |
||
{{Commons|Patton tank}} |
{{Commons|Patton tank}} |
||
'''M48''' to [[Stany Zjednoczone| |
'''M46''', '''M47''', '''M48''', '''M60 Patton''' to seria [[Stany Zjednoczone|amerykańskich]] [[czołg podstawowy|czołgów podstawowych]] stanowiących główne wyposażenie wojsk pancernych armii amerykańskiej w czasie wojen w [[Wojna koreańska|Korei]] i [[Wojna wietnamska|Wietnamie]]. Czołgi zostały nazwane na cześć generała [[George Patton|George'a Pattona]], dowódcy 3. armii amerykańskiej w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] i jednego z pierwszych zwolenników broni pancernej. |
||
== M46 == |
== M46 == |
||
| Linia 69: | Linia 69: | ||
== Źródła == |
== Źródła == |
||
* Tomasz Begier, Dariusz Użycki, ''Patton Cz.I - M-47'' w: nowa Technika Wojskowa nr 2/1999, s. 12 |
* Tomasz Begier, Dariusz Użycki, ''Patton Cz.I - M-47'' w: nowa Technika Wojskowa nr 2/1999, s. 12 |
||
Wersja z 17:35, 1 wrz 2009
M46, M47, M48, M60 Patton to seria amerykańskich czołgów podstawowych stanowiących główne wyposażenie wojsk pancernych armii amerykańskiej w czasie wojen w Korei i Wietnamie. Czołgi zostały nazwane na cześć generała George'a Pattona, dowódcy 3. armii amerykańskiej w czasie II wojny światowej i jednego z pierwszych zwolenników broni pancernej.
M46
Pierwszym modelem czołgu z serii nazwanej imieniem generała Pattona był przejściowy model M46 Patton, stanowiący rozwinięcie czołgu M26 Pershing. Zasadnicze zmiany w stosunku do M26 dotyczyły nowego, lepszego silnika i układu przeniesienia napędu, który, ze dalszymi modyfikacjami, pozostał wspólny dla całej rodziny czołgów.
M47
Prace nad nowym czołgiem mającym zastąpić M46, rozpoczęły się w październiku 1950. Nowa konstrukcja została uzbrojona w armatę 90 mm w nowo opracowanej wieży, natomiast z braku czasu zastosowano kadłub wywodzący się z czołgu M46 (i pośrednio M26). Produkcja seryjna czołgu M47 rozpoczęła się w 1952 i zbudowano 8676 sztuk.
M48
W kolejnej wersji, po zmianie przede wszystkim konstrukcji wieży oraz przedniej części kadłuba, czołg otrzymał nazwę M48 Patton.
W porównaniu z amerykańskimi czołgami II wojny światowej, była to zupełnie nowa konstrukcja, ze znacznie grubszym opancerzeniem oraz o dużo większych gabarytach niż dotychczasowe amerykańskie czołgi średnie. Właśnie wymiary czołgu były jego dużą wadą. Pojazd był niezwykle wysoki (przeszło 3 metry) - o prawie metr więcej niż czołg T-54. Duża wysokość powodowała, że czołg był łatwiejszy do zauważenia, łatwiejszy do trafienia oraz stosunkowo wywrotny. W zamian za to oferował wysoki (jak na czołg) komfort załodze. Czołg miał pancerz o grubości do 150 mm (jego przeciwnik T-54 miał opancerzenie do 200 mm).
W latach 1952-59 zbudowano ponad 12.000 egzemplarzy tego czołgu. Pierwsze modele napędzane były silnikiem benzynowym, który łatwo zapalał się, a duże zużycie paliwa ograniczało zasięg czołgu. Tę wersję uznano za nieudaną, w 1959 wszystkie M48 została zmodyfikowane do wersji M48A3 z silnikiem wysokoprężnym.
W połowie lat siedemdziesiątych, opracowany nowy model M48A5 który został uzbrojony w silniejszą armatę 105 mm, używaną już wtedy przez M60. W tym czasie większość M48 została już odstawiona do rezerwy.
Do połowy lat dziewięćdziesiątych wszystkie M48 zostały wycofane ze służby w armii amerykańskiej, są jednak jeszcze używane przez wojska innych krajów.
Użycie bojowe
M48 wzięły udział w wojnie wietnamskiej (używano tam także wariantu M67A2 z miotaczem ognia), używane były głównie w roli wsparcia piechoty, dobrze spisując się w tych zadaniach,
M47 i M48 po raz pierwszy starły się z innymi czołgami w 1965 w czasie wojny indyjsko-pakistańskiej. M47/48 w rękach Pakistańczyków zostały zdeklasowane przez indyjskie Centuriony (produkcji brytyjskiej) i Shermany (amerykańskie czołgi jeszcze z okresu II wojny światowej), ale decydującą role odegrało tu lepsze wyszkolenie i taktyka indyjskich czołgistów.
M48 wzięły także udział w wojnie sześciodniowej w 1967. Na froncie synajskim izraelskie M48 bez problemu sobie poradziły z egipskimi T-34 i T-54 dostarczonymi przez Związek Radziecki, ale na Zachodnim Brzegu izraelskie Shermany bez problemu poradziły sobie z jordańskimi M48, choć i tu decydujące znaczenie miała raczej taktyka i wyszkolenie. Armia izraelska zdobyła około 100 M48 i M48A1, wcielając je później do własnej armii.
M60
Źródła
- Tomasz Begier, Dariusz Użycki, Patton Cz.I - M-47 w: nowa Technika Wojskowa nr 2/1999, s. 12