Histamina: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m szablon, drobne redakcyjne |
źródła/przypisy, drobne redakcyjne, drobne merytoryczne, WP:SK |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
|nazwa = Histamina |
|nazwa = Histamina |
||
|1. grafika = Histamin - Histamine.svg |
|1. grafika = Histamin - Histamine.svg |
||
|opis 1. grafiki = |
|opis 1. grafiki = |
||
|2. grafika = Histamine3d.png |
|2. grafika = Histamine3d.png |
||
|opis 2. grafiki = |
|opis 2. grafiki = |
||
|3. grafika = |
|3. grafika = |
||
|opis 3. grafiki = |
|opis 3. grafiki = |
||
|nazwa systematyczna = 2-(1''H''-imidazol-4-yl)-etyloamina |
|nazwa systematyczna = 2-(1''H''-imidazol-4-yl)-etyloamina |
||
|inne nazwy = |
|inne nazwy = |
||
|wzór sumaryczny = C<sub>5</sub>H<sub>9</sub>N<sub>3</sub> |
|wzór sumaryczny = C<sub>5</sub>H<sub>9</sub>N<sub>3</sub> |
||
|inne wzory = |
|inne wzory = |
||
|masa molowa = 111, |
|masa molowa = 111,15 |
||
|wygląd = bezbarwne [[ciało krystaliczne|kryształy]]<ref name=psc>{{cytuj książkę |inni=Romuald Hassa, Janusz Mrzigod, Janusz Nowakowski (red.) |tytuł=Podręczny słownik chemiczny |wydanie=I |wydawca=Videograf II |miejsce=Katowice |rok=2002 |isbn=83-71-83-240-0}}</ref> |
|||
|wygląd = |
|||
|SMILES = C1=C(NC=N1)CCN |
|SMILES = C1=C(NC=N1)CCN |
||
|numer CAS = {{CAS|51-45-6}} |
|numer CAS = {{CAS|51-45-6}} |
||
|PubChem = {{PubChem|774}} |
|PubChem = {{PubChem|774}} |
||
|DrugBank = EXPT01785 |
|DrugBank = EXPT01785 |
||
|gęstość = |
|gęstość = |
||
|gęstość źródło = |
|gęstość źródło = |
||
|stan skupienia w podanej g = |
|stan skupienia w podanej g = |
||
|g warunki niestandardowe = |
|g warunki niestandardowe = |
||
|rozpuszczalność w wodzie = |
|rozpuszczalność w wodzie = dobra |
||
|rww warunki niestandardowe = |
|rww warunki niestandardowe =<ref name=psc/> |
||
|inne rozpuszczalniki = |
|inne rozpuszczalniki = |
||
|temperatura topnienia = 83 |
|temperatura topnienia = 83-87 |
||
|tt źródło = |
|tt źródło =<ref name=psc/> |
||
|tt warunki niestandardowe = |
|tt warunki niestandardowe = |
||
|temperatura wrzenia = 209,5 |
|temperatura wrzenia = 209,5 |
||
|tw źródło = |
|tw źródło = |
||
|tw warunki niestandardowe = |
|tw warunki niestandardowe = |
||
|temperatura krytyczna = |
|temperatura krytyczna = |
||
|tk źródło = |
|tk źródło = |
||
|ciśnienie krytyczne = |
|ciśnienie krytyczne = |
||
|ck źródło = |
|ck źródło = |
||
|kwasowość = |
|kwasowość = |
||
|zasadowość = |
|zasadowość = |
||
|aktywność optyczna = |
|aktywność optyczna = |
||
|lepkość = |
|lepkość = |
||
|l warunki niestandardowe = |
|l warunki niestandardowe = |
||
|napięcie powierzchniowe = |
|napięcie powierzchniowe = |
||
|np warunki niestandardowe = |
|np warunki niestandardowe = |
||
|punkt izoelektryczny = |
|punkt izoelektryczny = |
||
|typ hybrydyzacji i VSEPR = |
|typ hybrydyzacji i VSEPR = |
||
|układ krystalograficzny = |
|układ krystalograficzny = |
||
|moment dipolowy = |
|moment dipolowy = |
||
|moment dipolowy źródło = |
|moment dipolowy źródło = |
||
|zewnętrzne dane MSDS = |
|zewnętrzne dane MSDS = |
||
|zagrożenia GHS źródło = |
|zagrożenia GHS źródło = |
||
|piktogram GHS = |
|piktogram GHS = |
||
|hasło GHS = |
|hasło GHS = |
||
|zwroty H = |
|zwroty H = |
||
|zwroty EUH = |
|zwroty EUH = |
||
|zwroty P = |
|zwroty P = |
||
|zagrożenia UE źródło = |
|zagrożenia UE źródło = |
||
|piktogram UE = {{Piktogram ostrzegawczy|Xn}} |
|piktogram UE = {{Piktogram ostrzegawczy|Xn}} |
||
|zwroty R = {{Zwroty R|22|36/37/38|42/43}} |
|zwroty R = {{Zwroty R|22|36/37/38|42/43}} |
||
|zwroty S = {{Zwroty S|22|26|36/37}} |
|zwroty S = {{Zwroty S|22|26|36/37}} |
||
|NFPA 704 = |
|NFPA 704 = |
||
|NFPA 704 źródło = |
|NFPA 704 źródło = |
||
|temperatura zapłonu = |
|temperatura zapłonu = |
||
|tz źródło = |
|tz źródło = |
||
|tz warunki niestandardowe = |
|tz warunki niestandardowe = |
||
|temperatura samozapłonu = |
|temperatura samozapłonu = |
||
|ts źródło = |
|ts źródło = |
||
|ts warunki niestandardowe = |
|ts warunki niestandardowe = |
||
|numer RTECS = |
|numer RTECS = |
||
|dawka śmiertelna = |
|dawka śmiertelna = |
||
|inne aniony = |
|inne aniony = |
||
|inne kationy = |
|inne kationy = |
||
|pochodne ? = |
|pochodne ? = |
||
|? = |
|? = |
||
|podobne związki = |
|podobne związki = |
||
|commons = |
|commons = |
||
}} |
}} |
||
'''Histamina''' – [[ |
'''Histamina''' – [[związki organiczne|organiczny związek chemiczny]], [[związki heterocykliczne|heterocykliczna]] [[aminy|amina]] będąca pochodną [[imidazol]]u. Histamina występuje naturalnie w organizmie ludzkim, pełni funkcję [[Mediator (biologia)|mediatora]] procesów zapalnych, [[neuroprzekaźnik]]a oraz pobudza wydzielanie [[sok żołądkowy|kwasu żołądkowego]]. |
||
== Powstawanie i występowanie == |
== Powstawanie i występowanie == |
||
| Linia 120: | Linia 120: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
{{Bibliografia |
{{Bibliografia | |
||
* {{cytuj książkę |inni=Janiec Waldemar (red.) |tytuł=Kompendium farmakologii |wydanie=II |wydawca=Wydawnictwo Lekarskie PZWL |miejsce=Warszawa |rok=2006 |isbn=83-200-3589-9}} |
|||
}} |
|||
{{Bibliografia stop}} |
|||
{{Zastrzeżenia|Medycyna}} |
{{Zastrzeżenia|Medycyna}} |
||
Wersja z 02:08, 19 gru 2011
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
C5H9N3 | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
111,15 g/mol | ||||||||||||||||||
| Wygląd | |||||||||||||||||||
| Identyfikacja | |||||||||||||||||||
| Numer CAS | |||||||||||||||||||
| PubChem |
{{{nazwa}}}, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: (ang.). | ||||||||||||||||||
| DrugBank | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||
Histamina – organiczny związek chemiczny, heterocykliczna amina będąca pochodną imidazolu. Histamina występuje naturalnie w organizmie ludzkim, pełni funkcję mediatora procesów zapalnych, neuroprzekaźnika oraz pobudza wydzielanie kwasu żołądkowego.
Powstawanie i występowanie
W organizmie ludzkim powstaje w wyniku dekarboksylacji (w obecności PLP) histydyny. Jej produkcja zachodzi w wielu miejscach. Najwyższe stężenia obserwuje się w płucach, skórze, błonie śluzowej nosa i żołądka.
Jest magazynowana w ziarnistościach bazofili (granulocytach zasadochłonnych) i mastocytów (komórek tucznych), skąd może być uwalniana w czasie reakcji zapalnej. W żołądku występuje w histaminocytach a w OUN w neuronach histaminergicznych.
Aminy biogenne (w tym histamina) występują w wielu artykułach żywnościowych, przede wszystkim wytwarzanych i dojrzewających przy udziale procesów fermentacyjnych, także nieświeżych, lub silnie skażonych mikrobiologicznie. Prekursorami tych amin są aminokwasy uwalniane z białek na drodze hydrolizy.
Histamina występuje głównie w surowcach rybnych, a spożycie ich dużej ilości wiąże się z zatruciem pokarmowym. Zawartość histaminy w surowcach i przetworach rybnych zależy przede wszystkim od ilości wolnej histydyny w mięśniach, obecności aktywatorów i inhibitorów dekarboksylaz, a także od rodzaju i wielkości populacji bakteryjnej.
Rola w organizmie
W wyniku reakcji antygenu z przeciwciałami we krwi człowieka lub pod wpływem czynników niszczących komórki magazynujące histaminę (np. zimna lub ucisku) dochodzi do uwalniania histaminy i rozwoju reakcji zapalnej. Działanie histaminy opiera się na pobudzaniu receptorów H1, H2, H3 i H4
Efektem pobudzenia receptorów H1 jest:
- zwiększenie przepuszczalność naczyń żylnych zawłośniczkowych, w wyniku czego dochodzi do powstania obrzęków, bladych bąbli, krostek i innych zmian skórnych;
- rozszerzenie naczyń krwionośnych, w wyniku czego pojawia się zaczerwienienie, może też wystąpić spadek ciśnienia krwi;
- skurcz mięśni gładkich oskrzeli charakterystyczny w astmie;
- skurcz macicy grożący poronieniem u ciężarnych;
- skurcz mięśni przewodu pokarmowego.
Histamina wydzielona w dużych ilościach do tkanki podskórnej drażni zakończenia nerwowe, powodując świąd i ból.
Efektem pobudzenia receptorów H2 jest:
- przyspieszenie tętna, zwiększenie wydajności serca,
- stymulowanie wydzielanie soków trawiennych w żołądku.
Receptory H3 znajdują się w OUN, w podwzgórzu. Histamina odgrywa tam rolę neuroprzekaźnika.
Zastosowanie w lecznictwie
Histamina jest stosowana w celach diagnostycznych, jako dodatnia próba kontrolna w badaniach chorób alergicznych. Bywa też stosowana w maściach jako środek powodujący zaczerwienienie i rozgrzanie skóry.
Znacznie szersze zastosowanie mają leki przeciwhistaminowe, wypierające histaminę z połączeń z receptorami.
Zatrucia
Histamina zawarta w żywności nie ulega rozkładowi w procesie obróbki termicznej. Spożyta z pokarmem jest w dużym stopniu wiązana i dezaktywowana przez diaminooksydazę w przewodzie pokarmowym, co obniża jej toksyczność. W przypadku niewystarczającej aktywności diaminooksydazy spowodowanej np. predyspozycjami genetycznymi, zażywaniem leków lub spożytym alkoholem – histamina może powodować efekty toksyczne.
Zatrucie spowodowane histaminą nosi nazwę scombrotoxism. W dużych ilościach wywołuje gwałtowne rozszerzenie naczyń krwionośnych i spadek ciśnienia krwi. W ilości od 200 do 1000 ppm powoduje: wymioty, bóle głowy, mdłości, wysoką gorączkę, wysypki skórne, nadmierne pocenie się, trudności w oddychaniu. W przypadku obecności histaminy w mięsie w ilości powyżej 1000 ppm wywołane zatrucia pokarmowe mogą zakończyć się śmiercią. Jej toksyczność zależy nie tylko od dawki, ale również od indywidualnych predyspozycji organizmu, tj. funkcjonowania mechanizmu zatrzymywania i detoksykacji oraz od obecności w pokarmie innych biologicznie czynnych amin. Szablon:Źródła
- ↑ a b c Podręczny słownik chemiczny. Romuald Hassa, Janusz Mrzigod, Janusz Nowakowski (red.). Wyd. I. Katowice: Videograf II, 2002. ISBN 83-71-83-240-0.
