Adolf Maria Bocheński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m drobne redakcyjne
poprawa linków do przek., usunięcie zbędnych linków do dat, WP:SK
Linia 13: Linia 13:
|miejsce śmierci = [[Ankona]], [[Zjednoczone Królestwo Włoch|Królestwo Włoch]]
|miejsce śmierci = [[Ankona]], [[Zjednoczone Królestwo Włoch|Królestwo Włoch]]
|przyczyna śmierci =
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku = Polski Cmentarz Wojenny<br />w [[Loreto (Włochy)|Loreto]]<ref name=Lor>[http://www.cmentarzmontecassino.com.pl/index.php/loreto-lista-pochowanych.html Lista żołnierzy 2 Korpusu pochowanych na Polskim Cmentarzu Wojennym w Loreto] {{lang|pl}} [dostęp 2011-05-03]</ref>
|miejsce spoczynku = Polski Cmentarz Wojenny<br />w [[Loreto (Włochy)|Loreto]]<ref name=Lor>[http://www.cmentarzmontecassino.com.pl/index.php/loreto-lista-pochowanych.html Lista żołnierzy 2 Korpusu pochowanych na Polskim Cmentarzu Wojennym w Loreto] {{lang|pl}} [dostęp 2011-05-03].</ref>
|zawód = pisarz, publicysta
|zawód = pisarz, publicysta
|odznaczenia = {{order|VM|KS}} {{order|KW|3Z}} {{order|KW|2Z}} {{order|KW|1Z}}
|odznaczenia = {{order|VM|KS}} {{order|KW|3Z}} {{order|KW|2Z}} {{order|KW|1Z}}
|commons = Category:Adolf Maria Bocheński
|commons = Category:Adolf Maria Bocheński
Linia 22: Linia 22:
}}
}}
[[Plik:Bochenski.JPG|thumb|240px|Kamień ku czci Adolfa Marii Bocheńskiego we Wrocławiu]]
[[Plik:Bochenski.JPG|thumb|240px|Kamień ku czci Adolfa Marii Bocheńskiego we Wrocławiu]]
'''Adolf Maria "Adzio" Bocheński''' (ur. [[13 kwietnia]] [[1909]] w [[Ponikwa (obwód lwowski)|Ponikwie]], zginął [[18 lipca]] [[1944]]<ref name=Gen>[http://genealog.home.pl/gd/szablony/osoba.php?lang&id=070212 Polski serwis genealogiczny] {{lang|pl}} [dostęp 2011-04-18]</ref> pod [[Ankona|Ankoną]]) – polski pisarz i publicysta polityczny, [[Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników Św. Jana, z Jerozolimy, z Rodos i z Malty|kawaler maltański]], [[podporucznik]] [[Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie|Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie]]. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu [[Order Virtuti Militari|Virtuti Militari]] oraz trzykrotnie<ref name=Pat>[http://www.zss.olsztyn.pl/index.php/patron-szkoy.html ZSS – Patron szkoły] {{lang|pl}} [dostęp 2011-04-18]</ref> [[Krzyż Walecznych|Krzyżem Walecznych]].
'''Adolf Maria „Adzio” Bocheński''' (ur. [[13 kwietnia]] [[1909]] w [[Ponikwa (obwód lwowski)|Ponikwie]], zginął [[18 lipca]] [[1944]]<ref name=Gen>[http://genealog.home.pl/gd/szablony/osoba.php?lang&id=070212 Polski serwis genealogiczny] {{lang|pl}} [dostęp 2011-04-18].</ref> pod [[Ankona|Ankoną]]) – polski pisarz i publicysta polityczny, [[Zakon Maltański|kawaler maltański]], [[podporucznik]] [[Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie|Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie]]. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu [[Order Virtuti Militari|Virtuti Militari]] oraz trzykrotnie<ref name=Pat>[http://www.zss.olsztyn.pl/index.php/patron-szkoy.html ZSS – Patron szkoły] {{lang|pl}} [dostęp 2011-04-18].</ref> [[Krzyż Walecznych|Krzyżem Walecznych]].


Pochodził z rodziny herbu [[Rawicz (herb szlachecki)|Rawicz]]. Był synem Adolfa Bocheńskiego i Marii z Dunin-Borkowskich, bratem [[Józef Maria Bocheński|Józefa Marii]], [[Aleksander Bocheński|Aleksandra]] i [[Olga Zawadzka|Olgi]]. Jego dziadkiem był [[Franciszek Izydor Bocheński]]. Po maturze wyjechał do [[Paryż]]a, gdzie studiował w szkole dla dyplomatów – Ecole des Sciences Politiques – którą ukończył w czerwcu 1930 roku, zajmując w ogólnej klasyfikacji trzecie miejsce spośród wszystkich studentów pochodzących z ponad dwudziestu krajów świata. Po powrocie do kraju uzyskał w 1932 magisterium<ref name=Bar>[http://haggard.w.interia.pl/ambochenski.html Jacek Bartyzel – Adolf Maria Bocheński] {{lang|pl}} [dostęp 2011-04-18]</ref> z prawa na [[Uniwersytet Lwowski|Uniwersytecie Jana Kazimierza]] we [[Lwów|Lwowie]]. W pierwszej połowie lat trzydziestych był aktywnym działaczem Związku Akademickiego "Myśl Mocarstwowa"{{r|Bar}}.
Pochodził z rodziny herbu [[Rawicz (herb szlachecki)|Rawicz]]. Był synem Adolfa Bocheńskiego i Marii z Dunin-Borkowskich, bratem [[Józef Maria Bocheński|Józefa Marii]], [[Aleksander Bocheński|Aleksandra]] i [[Olga Zawadzka|Olgi]]. Jego dziadkiem był [[Franciszek Izydor Bocheński]]. Po maturze wyjechał do [[Paryż]]a, gdzie studiował w szkole dla dyplomatów – Ecole des Sciences Politiques – którą ukończył w czerwcu 1930 roku, zajmując w ogólnej klasyfikacji trzecie miejsce spośród wszystkich studentów pochodzących z ponad dwudziestu krajów świata. Po powrocie do kraju uzyskał w 1932 magisterium<ref name=Bar>[http://haggard.w.interia.pl/ambochenski.html Jacek Bartyzel – Adolf Maria Bocheński] {{lang|pl}} [dostęp 2011-04-18].</ref> z prawa na [[Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki|Uniwersytecie Jana Kazimierza]] we [[Lwów|Lwowie]]. W pierwszej połowie lat trzydziestych był aktywnym działaczem Związku Akademickiego „Myśl Mocarstwowa”{{r|Bar}}.


Redaktor i publicysta pism "[[Bunt Młodych]]"{{r|Bar}} i "[[Bunt Młodych|Polityka]]". Uznawany za jednego z najbardziej utalentowanych polskich pisarzy politycznych [[Lata 30. XX wieku|lat trzydziestych XX w]]. Opowiadał się za wzmocnieniem władzy wykonawczej w państwie i wsparciem dla niepodległości Ukrainy. Zwolennik marszałka [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], ale krytyk wielu posunięć rządów [[Sanacja|sanacyjnych]].
Redaktor i publicysta pism „[[Bunt Młodych]]”{{r|Bar}} i „[[Bunt Młodych|Polityka]]”. Uznawany za jednego z najbardziej utalentowanych polskich pisarzy politycznych lat trzydziestych XX w. Opowiadał się za wzmocnieniem władzy wykonawczej w państwie i wsparciem dla niepodległości Ukrainy. Zwolennik marszałka [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]], ale krytyk wielu posunięć rządów [[Sanacja|sanacyjnych]].


W chwili [[Kampania wrześniowa|agresji III Rzeszy]] na [[II Rzeczpospolita|Polskę]] miał 30 lat. Pragnął wstąpić do wojska, ale ze względu na zły stan zdrowia nie chciano go przyjąć. Po licznych staraniach dostał się jako ochotnik do Szwadronu Zapasowego [[22 Pułk Ułanów Podkarpackich|22 Pułku Ułanów Podkarpackich]]{{r|Pat}} i walczył w [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]]. Następnie po [[Agresja ZSRR na Polskę|agresji ZSRR na Polskę]] 17 września 1939, wraz ze swoim pułkiem przeszedł na [[Węgry]], a stamtąd przedostał się do [[Francja|Francji]]. W [[Camp de Coëtquidan]]{{r|Bar}} ukończył podchorążówkę i z [[Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich|Brygadą Podhalańską]] wziął udział w [[Bitwa o Narwik|bitwie o Narwik]]{{r|Bar}}. Tam za męstwo i odwagę otrzymał swój pierwszy [[Krzyż Walecznych]]. Po ewakuacji brygady z Norwegii do [[Bretania|Bretanii]] i [[Kampania francuska 1940|kapitulacji Francji]] przeprowadzał przez [[Pireneje]] żołnierzy i oficerów udających się do [[Wielka Brytania|Anglii]]. Po kilku miesiącach wyruszył do [[Syria|Syrii]], gdzie wstąpił do [[Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich|Brygady Karpackiej]]{{r|Pat}}. Później został przydzielony do [[Pułk Ułanów Karpackich|Pułku Ułanów Karpackich]]{{r|Pat}}, z którym bronił [[Bitwa o Tobruk|Tobruku]]{{r|Bar}} i walczył pod [[Bitwa o Monte Cassino|Monte Cassino]], gdzie został ranny. Jako żołnierz Brygady Karpackiej pisywał do pisma "Przy kierownicy w Tobruku".
W chwili [[Kampania wrześniowa|agresji III Rzeszy]] na [[II Rzeczpospolita|Polskę]] miał 30 lat. Pragnął wstąpić do wojska, ale ze względu na zły stan zdrowia nie chciano go przyjąć. Po licznych staraniach dostał się jako ochotnik do Szwadronu Zapasowego [[22 Pułk Ułanów Podkarpackich|22 Pułku Ułanów Podkarpackich]]{{r|Pat}} i walczył w [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]]. Następnie po [[Agresja ZSRR na Polskę|agresji ZSRR na Polskę]] 17 września 1939, wraz ze swoim pułkiem przeszedł na [[Węgry]], a stamtąd przedostał się do [[Francja|Francji]]. W [[Camp de Coëtquidan]]{{r|Bar}} ukończył podchorążówkę i z [[Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich|Brygadą Podhalańską]] wziął udział w [[Bitwa o Narwik|bitwie o Narwik]]{{r|Bar}}. Tam za męstwo i odwagę otrzymał swój pierwszy [[Krzyż Walecznych]]. Po ewakuacji brygady z Norwegii do [[Bretania|Bretanii]] i [[Kampania francuska 1940|kapitulacji Francji]] przeprowadzał przez [[Pireneje]] żołnierzy i oficerów udających się do [[Wielka Brytania|Anglii]]. Po kilku miesiącach wyruszył do [[Syria|Syrii]], gdzie wstąpił do [[Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich|Brygady Karpackiej]]{{r|Pat}}. Później został przydzielony do [[Pułk Ułanów Karpackich|Pułku Ułanów Karpackich]]{{r|Pat}}, z którym bronił [[Bitwa o Tobruk|Tobruku]]{{r|Bar}} i walczył pod [[Bitwa o Monte Cassino|Monte Cassino]], gdzie został ranny. Jako żołnierz Brygady Karpackiej pisywał do pisma „Przy kierownicy w Tobruku”.


Podchorąży Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, a następnie podporucznik Pułku Ułanów Karpackich, dzięki wielkiej odwadze, powszechnie znanemu lekceważeniu śmierci, ale przede wszystkim koleżeńskiej postawie, zdobył dużą popularność i szacunek wśród żołnierzy. Zginął przy rozbrajaniu miny pod [[Bitwa o Ankonę|Ankoną]], co opisał [[Melchior Wańkowicz]] w swojej książce ''Zupa na gwoździu''<ref name=Wańkowicz>{{cytuj książkę | nazwisko = Wańkowicz | imię = Melchior | tytuł = Zupa na gwoździu| rok = 1975 | wydawca = Instytut Wydawniczy PAX | strony = 167}}</ref>.
Podchorąży Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, a następnie podporucznik Pułku Ułanów Karpackich, dzięki wielkiej odwadze, powszechnie znanemu lekceważeniu śmierci, ale przede wszystkim koleżeńskiej postawie, zdobył dużą popularność i szacunek wśród żołnierzy. Zginął przy rozbrajaniu miny pod [[Bitwa o Ankonę|Ankoną]], co opisał [[Melchior Wańkowicz]] w swojej książce ''Zupa na gwoździu''<ref name=Wańkowicz>{{cytuj książkę | nazwisko = Wańkowicz | imię = Melchior | tytuł = Zupa na gwoździu| rok = 1975 | wydawca = Instytut Wydawniczy PAX | strony = 167}}</ref>.
Linia 35: Linia 35:


== Wybrane publikacje ==
== Wybrane publikacje ==

* Adolf i Aleksander Bocheński,''Tendencje samobójcze narodu polskiego'', 1925
* Adolf i Aleksander Bocheński,''Tendencje samobójcze narodu polskiego'', 1925
* ''Ustrój a racja stanu'', 1928
* ''Ustrój a racja stanu'', 1928
Linia 48: Linia 47:
== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* [[Andrzej Micewski]], ''W cieniu marszałka Piłsudskiego'', Warszawa 1968
* [[Andrzej Micewski]], ''W cieniu marszałka Piłsudskiego'', Warszawa 1968
* [[Stanisław Mackiewicz|Stanisław Cat Mackiewicz]], ''Kto mnie wołał, czego chciał'', [[Instytut Wydawniczy PAX|PAX]], Warszawa 1972
* [[Stanisław Mackiewicz|Stanisław Cat Mackiewicz]], ''Kto mnie wołał, czego chciał'', [[Instytut Wydawniczy „Pax”|PAX]], Warszawa 1972
* [[Adam Majewski (lekarz)|Adam Majewski]], ''Zaczęło się w Tobruku'', Lublin 1974
* [[Adam Majewski (lekarz)|Adam Majewski]], ''Zaczęło się w Tobruku'', Lublin 1974
* [[Marcin Król]], ''Style politycznego myślenia. Wokół "Buntu Młodych" i "Polityki"'', 1979
* [[Marcin Król]], ''Style politycznego myślenia. Wokół „Buntu Młodych” i „Polityki”'', 1979
* [[Józef Czapski]], ''Tumult i widma'', 1981
* [[Józef Czapski]], ''Tumult i widma'', 1981
* A. Kosicka-Pajewska, ''Polska między Rosją a Niemcami. Koncepcje polityczne Adolfa Bocheńskiego'', 1992
* A. Kosicka-Pajewska, ''Polska między Rosją a Niemcami. Koncepcje polityczne Adolfa Bocheńskiego'', 1992

Wersja z 23:45, 17 lip 2014

Adolf Maria Bocheński
Adzio
{{{alt grafiki}}}
Data i miejsce urodzenia

13 kwietnia 1909
Ponikwa, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

18 lipca 1944
Ankona, Królestwo Włoch

Miejsce spoczynku

Polski Cmentarz Wojenny
w Loreto[1]

Zawód, zajęcie

pisarz, publicysta

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, trzykrotnie) Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Krzyż Walecznych (od 1941)
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Kamień ku czci Adolfa Marii Bocheńskiego we Wrocławiu

Adolf Maria „Adzio” Bocheński (ur. 13 kwietnia 1909 w Ponikwie, zginął 18 lipca 1944[2] pod Ankoną) – polski pisarz i publicysta polityczny, kawaler maltański, podporucznik Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari oraz trzykrotnie[3] Krzyżem Walecznych.

Pochodził z rodziny herbu Rawicz. Był synem Adolfa Bocheńskiego i Marii z Dunin-Borkowskich, bratem Józefa Marii, Aleksandra i Olgi. Jego dziadkiem był Franciszek Izydor Bocheński. Po maturze wyjechał do Paryża, gdzie studiował w szkole dla dyplomatów – Ecole des Sciences Politiques – którą ukończył w czerwcu 1930 roku, zajmując w ogólnej klasyfikacji trzecie miejsce spośród wszystkich studentów pochodzących z ponad dwudziestu krajów świata. Po powrocie do kraju uzyskał w 1932 magisterium[4] z prawa na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W pierwszej połowie lat trzydziestych był aktywnym działaczem Związku Akademickiego „Myśl Mocarstwowa”[4].

Redaktor i publicysta pism „Bunt Młodych”[4] i „Polityka”. Uznawany za jednego z najbardziej utalentowanych polskich pisarzy politycznych lat trzydziestych XX w. Opowiadał się za wzmocnieniem władzy wykonawczej w państwie i wsparciem dla niepodległości Ukrainy. Zwolennik marszałka Józefa Piłsudskiego, ale krytyk wielu posunięć rządów sanacyjnych.

W chwili agresji III Rzeszy na Polskę miał 30 lat. Pragnął wstąpić do wojska, ale ze względu na zły stan zdrowia nie chciano go przyjąć. Po licznych staraniach dostał się jako ochotnik do Szwadronu Zapasowego 22 Pułku Ułanów Podkarpackich[3] i walczył w kampanii wrześniowej. Następnie po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939, wraz ze swoim pułkiem przeszedł na Węgry, a stamtąd przedostał się do Francji. W Camp de Coëtquidan[4] ukończył podchorążówkę i z Brygadą Podhalańską wziął udział w bitwie o Narwik[4]. Tam za męstwo i odwagę otrzymał swój pierwszy Krzyż Walecznych. Po ewakuacji brygady z Norwegii do Bretanii i kapitulacji Francji przeprowadzał przez Pireneje żołnierzy i oficerów udających się do Anglii. Po kilku miesiącach wyruszył do Syrii, gdzie wstąpił do Brygady Karpackiej[3]. Później został przydzielony do Pułku Ułanów Karpackich[3], z którym bronił Tobruku[4] i walczył pod Monte Cassino, gdzie został ranny. Jako żołnierz Brygady Karpackiej pisywał do pisma „Przy kierownicy w Tobruku”.

Podchorąży Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, a następnie podporucznik Pułku Ułanów Karpackich, dzięki wielkiej odwadze, powszechnie znanemu lekceważeniu śmierci, ale przede wszystkim koleżeńskiej postawie, zdobył dużą popularność i szacunek wśród żołnierzy. Zginął przy rozbrajaniu miny pod Ankoną, co opisał Melchior Wańkowicz w swojej książce Zupa na gwoździu[5].

Postać Adolfa Marii Bocheńskiego upamiętniają nazwane jego imieniem skwery w Warszawie[6] i Wrocławiu[7].

Wybrane publikacje

  • Adolf i Aleksander Bocheński,Tendencje samobójcze narodu polskiego, 1925
  • Ustrój a racja stanu, 1928
  • Między Niemcami a Rosją, 1937
  • Artykuły zebrane 1941-1944, Włochy 1944
  • Historia i Polityka. Wybór Publicystyki, wybrał, opracował i przedmową opatrzył Marcin Król, PIW, Warszawa 1989
  • Między Niemcami a Rosją, przedmowa: Mieczysław Pruszyński, 1994
  • Zanim powstała Kultura. Antologia tekstów Adolfa Marii Bocheńskiego poświęconych polskiej polityce wschodniej pod red. Kazimierza Michała Ujazdowskiego, Lublin 2006
  1. ↑ Lista żołnierzy 2 Korpusu pochowanych na Polskim Cmentarzu Wojennym w Loreto (pol.) [dostęp 2011-05-03].
  2. ↑ Polski serwis genealogiczny (pol.) [dostęp 2011-04-18].
  3. ↑ a b c d ZSS – Patron szkoły (pol.) [dostęp 2011-04-18].
  4. ↑ a b c d e f Jacek Bartyzel – Adolf Maria Bocheński (pol.) [dostęp 2011-04-18].
  5. ↑ Melchior Wańkowicz: Zupa na gwoździu. Instytut Wydawniczy PAX, 1975, s. 167.
  6. ↑ Warszawa, Skwer Adolfa Marii Bocheńskiego. [dostęp 2011-04-17].
  7. ↑ Wrocław, Skwer Adolfa Marii Bocheńskiego. [dostęp 2011-04-17].

Bibliografia

  • Andrzej Micewski, W cieniu marszałka Piłsudskiego, Warszawa 1968
  • Stanisław Cat Mackiewicz, Kto mnie wołał, czego chciał, PAX, Warszawa 1972
  • Adam Majewski, Zaczęło się w Tobruku, Lublin 1974
  • Marcin Król, Style politycznego myślenia. Wokół „Buntu Młodych” i „Polityki”, 1979
  • Józef Czapski, Tumult i widma, 1981
  • A. Kosicka-Pajewska, Polska między Rosją a Niemcami. Koncepcje polityczne Adolfa Bocheńskiego, 1992
  • Jerzy Giedroyć, Autobiografia na cztery ręce, opr. Krzysztof Pomian, 1994
  • Kazimierz Michał Ujazdowski, Żywotność konserwatyzmu. Idee polityczne Adolfa Bocheńskiego, Iskry, 2005
  • Paweł Tanewski, Ostatni kawaler, Warszawa 2008
  • Ryszard Tomczyk, Myśl Mocarstwowa. Z dziejów młodego pokolenia II Rzeczypospolitej, Szczecin 2008

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Adolf_Maria_Bocheński&oldid=39902299”