System wbudowany: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
m drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
||
Linia 5: | Linia 5: | ||
System wbudowany musi spełniać określone wymagania ściśle zdefiniowane do zadań, które ma wykonywać. Nie można więc nim nazywać typowego wielofunkcyjnego [[komputer osobisty|komputera osobistego]]. Każdy system wbudowany oparty jest na [[mikroprocesor]]ze (lub [[mikrokontroler]]ze) zaprogramowanym do wykonywania ograniczonej ilości zadań lub nawet wyłącznie do jednego. |
System wbudowany musi spełniać określone wymagania ściśle zdefiniowane do zadań, które ma wykonywać. Nie można więc nim nazywać typowego wielofunkcyjnego [[komputer osobisty|komputera osobistego]]. Każdy system wbudowany oparty jest na [[mikroprocesor]]ze (lub [[mikrokontroler]]ze) zaprogramowanym do wykonywania ograniczonej ilości zadań lub nawet wyłącznie do jednego. |
||
Zależnie od przeznaczenia może zawierać oprogramowanie dedykowane jedynie temu urządzeniu ([[firmware]]) lub [[system operacyjny]] wraz ze specjalizowanym [[oprogramowanie]]m. Zwykle decyduje o tym stopień [[niezawodność|niezawodności]], jaki ma oferować dany system wbudowany. Ogólną zasadą jest, że im mniej złożone i specjalizowane jest oprogramowanie, tym bardziej system jest niezawodny |
Zależnie od przeznaczenia może zawierać oprogramowanie dedykowane jedynie temu urządzeniu ([[firmware]]) lub [[system operacyjny]] wraz ze specjalizowanym [[oprogramowanie]]m. Zwykle decyduje o tym stopień [[niezawodność|niezawodności]], jaki ma oferować dany system wbudowany. Ogólną zasadą jest, że im mniej złożone i specjalizowane jest oprogramowanie, tym bardziej system jest niezawodny i pozwala szybciej reagować na zdarzenia krytyczne. |
||
[[Niezawodność]] systemu może być zwiększona |
[[Niezawodność]] systemu może być zwiększona poprzez rozdzielenie zadań na mniejsze podsystemy, a także przez [[redundancja|redundancję]]. Może ona polegać na zastosowaniu do jednego zadania dwóch identycznych urządzeń, z których jedno przejmuje zadania drugiego w przypadku jego awarii. |
||
Za pierwszy komputer wbudowany jest uznawany ten |
Za pierwszy komputer wbudowany jest uznawany ten sterujący amerykańskim [[statek kosmiczny|statkiem kosmicznym]] [[Program Apollo|Apollo]]. Natomiast pierwszy komputer wbudowany produkowany masowo służył do sterowania rakietą [[LGM-30 Minuteman I]]. |
||
== Zastosowania == |
== Zastosowania == |
||
Obecnie systemy wbudowane znajdują zastosowanie praktycznie we wszystkich dziedzinach, gdyż ogólnie dąży się do tego, aby wszystkie urządzenia były tzw. „inteligentne” i zdolne do pracy autonomicznej, a także mogły wykonywać coraz to bardziej złożone zadania. |
|||
Przykłady obszarów i urządzeń technicznych, w których stosuje się systemy wbudowane: |
Przykłady obszarów i urządzeń technicznych, w których stosuje się systemy wbudowane: |
||
* układy sterujące pracą [[silnik samochodowy|silnika samochodowego]] i [[ABS (motoryzacja)|ABS]], [[komputer pokładowy|komputery pokładowe]]; |
* układy sterujące pracą [[silnik samochodowy|silnika samochodowego]] i [[ABS (motoryzacja)|ABS]], [[komputer pokładowy|komputery pokładowe]]; |
||
* sprzęt sterujący [[samolot]]ami, [[Rakieta |
* sprzęt sterujący [[samolot]]ami, [[Rakieta|rakietami]], pociskami rakietowymi, inteligentnymi bombami; |
||
* sprzęt medyczny, w tym |
* sprzęt medyczny, w tym m.in. [[holter|monitory holterowskie]]; |
||
* sprzęt pomiarowy, w tym |
* sprzęt pomiarowy, w tym m.in. [[oscyloskop]]y, [[analizator widma|analizatory widma]]; |
||
* [[bankomat]]y i podobne [[Automatic teller machine|urządzenia ATM]]; |
* [[bankomat]]y i podobne [[Automatic teller machine|urządzenia ATM]]; |
||
* [[termostat]]y, [[klimatyzator]]y; |
* [[termostat]]y, [[klimatyzator]]y; |
||
* [[Kuchenka mikrofalowa|kuchenki mikrofalowe]], [[Zmywarka|zmywarki]]; |
* [[Kuchenka mikrofalowa|kuchenki mikrofalowe]], [[Zmywarka do naczyń|zmywarki]]; |
||
* [[Sterownik PLC|sterowniki PLC]] stosowane w przemyśle do sterowania i kontroli procesów i maszyn produkcyjnych; |
* [[Sterownik PLC|sterowniki PLC]] stosowane w przemyśle do sterowania i kontroli procesów i maszyn produkcyjnych; |
||
* sterowniki do wszelkiego rodzaju [[robot]]ów mechanicznych; |
* sterowniki do wszelkiego rodzaju [[robot]]ów mechanicznych; |
||
Linia 37: | Linia 37: | ||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
* [[ |
* [[system operacyjny]] |
||
* [[ |
* [[system czasu rzeczywistego]] |
||
* [[ |
* [[sztuczna inteligencja]] |
||
* [[ |
* [[system-on-a-chip]] |
||
* [[ |
* [[arduino]] |
||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
Wersja z 08:25, 12 cze 2015
System wbudowany (ang. embedded system) – system komputerowy specjalnego przeznaczenia, który staje się integralną częścią obsługiwanego przez niego sprzętu komputerowego (hardware).
System wbudowany musi spełniać określone wymagania ściśle zdefiniowane do zadań, które ma wykonywać. Nie można więc nim nazywać typowego wielofunkcyjnego komputera osobistego. Każdy system wbudowany oparty jest na mikroprocesorze (lub mikrokontrolerze) zaprogramowanym do wykonywania ograniczonej ilości zadań lub nawet wyłącznie do jednego.
Zależnie od przeznaczenia może zawierać oprogramowanie dedykowane jedynie temu urządzeniu (firmware) lub system operacyjny wraz ze specjalizowanym oprogramowaniem. Zwykle decyduje o tym stopień niezawodności, jaki ma oferować dany system wbudowany. Ogólną zasadą jest, że im mniej złożone i specjalizowane jest oprogramowanie, tym bardziej system jest niezawodny i pozwala szybciej reagować na zdarzenia krytyczne.
Niezawodność systemu może być zwiększona poprzez rozdzielenie zadań na mniejsze podsystemy, a także przez redundancję. Może ona polegać na zastosowaniu do jednego zadania dwóch identycznych urządzeń, z których jedno przejmuje zadania drugiego w przypadku jego awarii.
Za pierwszy komputer wbudowany jest uznawany ten sterujący amerykańskim statkiem kosmicznym Apollo. Natomiast pierwszy komputer wbudowany produkowany masowo służył do sterowania rakietą LGM-30 Minuteman I.
Zastosowania
Obecnie systemy wbudowane znajdują zastosowanie praktycznie we wszystkich dziedzinach, gdyż ogólnie dąży się do tego, aby wszystkie urządzenia były tzw. „inteligentne” i zdolne do pracy autonomicznej, a także mogły wykonywać coraz to bardziej złożone zadania.
Przykłady obszarów i urządzeń technicznych, w których stosuje się systemy wbudowane:
- układy sterujące pracą silnika samochodowego i ABS, komputery pokładowe;
- sprzęt sterujący samolotami, rakietami, pociskami rakietowymi, inteligentnymi bombami;
- sprzęt medyczny, w tym m.in. monitory holterowskie;
- sprzęt pomiarowy, w tym m.in. oscyloskopy, analizatory widma;
- bankomaty i podobne urządzenia ATM;
- termostaty, klimatyzatory;
- kuchenki mikrofalowe, zmywarki;
- sterowniki PLC stosowane w przemyśle do sterowania i kontroli procesów i maszyn produkcyjnych;
- sterowniki do wszelkiego rodzaju robotów mechanicznych;
- systemy alarmowe służące do ochrony osób i mienia np. antywłamaniowe, przeciwpożarowe i inne;
- telefony komórkowe i centrale telefoniczne;
- drukarki, kserokopiarki;
- kalkulatory;
- sprzęt komputerowy, w tym między innymi: dyski twarde, napędy optyczne, routery, serwery czasu i firewalle;
- systemy rozrywki multimedialnej i interaktywnej:
- konsole do gier, stacjonarne i mobilne;
- automaty do gier oraz inne;
- telewizory, odtwarzacze DVD, kamery cyfrowe, magnetowidy.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Systemy wbudowane (materiały dydaktyczne MIMUW na studia informatyczne I stopnia)