Poemat symfoniczny: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
link |
m drobne techniczne |
||
Linia 28: | Linia 28: | ||
** ''Step'' op. 66 |
** ''Step'' op. 66 |
||
* [[Piotr Czajkowski]] |
* [[Piotr Czajkowski]] |
||
** fantazja symfoniczna ''Burza'', op. 18 – według [[William |
** fantazja symfoniczna ''Burza'', op. 18 – według [[William Shakespeare|Szekspira]] |
||
** [[uwertura]] fantastyczna ''[[Romeo i Julia (fantazja orkiestrowa)|Romeo i Julia]]'' – według [[William |
** [[uwertura]] fantastyczna ''[[Romeo i Julia (fantazja orkiestrowa)|Romeo i Julia]]'' – według [[William Shakespeare|Szekspira]] |
||
** [[uwertura]] ''Rok 1812'', op. 49 |
** [[uwertura]] ''Rok 1812'', op. 49 |
||
** ballada symfoniczna ''Wojewoda'', op. 78 – według poematu [[Adam Mickiewicz|Mickiewicza]] |
** ballada symfoniczna ''Wojewoda'', op. 78 – według poematu [[Adam Mickiewicz|Mickiewicza]] |
||
* [[ |
* [[Anatolij Ladow]] |
||
** ''[[Baba Jaga (Ladow)|Baba Jaga]]'', op. 56 |
** ''[[Baba Jaga (Ladow)|Baba Jaga]]'', op. 56 |
||
** ''[[Zaczarowane jezioro]]'', op. 62 |
** ''[[Zaczarowane jezioro]]'', op. 62 |
||
** ''[[Kikimora ( |
** ''[[Kikimora (Ladow)|Kikimora]]'', op. 63 |
||
* [[César Franck]] |
* [[César Franck]] |
||
* [[Richard Strauss]] |
* [[Richard Strauss]] |
Wersja z 18:33, 14 paź 2018
Poemat symfoniczny – instrumentalna forma muzyczna. Za twórcę pierwszego poematu symfonicznego uchodzi Ferenc Liszt. Poemat symfoniczny to utwór o charakterze programowym, zwykle sugerowanym już w tytule. Forma nie posiada określonej budowy i jest podporządkowana wymogom fabularnej treści, inspirowanej najczęściej literaturą, rzadziej sztukami plastycznymi[1]. Wczesne poematy symfoniczne były zazwyczaj jednoczęściowe. W XIX wiecznych Niemczech w odniesieniu do poematu symfonicznego używano nazw Tondichtung, Musikalisches Gedicht, Sifnonische Dichtung i innych. W literaturze muzycznej pierwszy raz określenia Tondichtung użył Carl Loewe w stosunku do utworu Mazeppa op. 27 według Byrona, napisanego w 1830 r.
Do rozwoju tej formy najbardziej przyczynili się:
- Ferenc Liszt – napisał m.in.:
- Les Preludes (Preludia, według Medytacji Lamartine'a)
- Tasso, lamento e trionfo (według Byrona)
- Co słychać w górach
- Orfeusz
- Prometeusz
- Hungaria
- Hamlet
- Bitwa Hunów
- Mazepa
- Camille Saint-Saëns
- Kołowrotek Omfalii (Le Rouet d'Omphale)), op. 31
- Phaëton, op. 39
- Taniec szkieletów (Danse macabre), op. 40
- La Jeunesse d'Hercule, op. 50
- Bedřich Smetana
- cykl 6 poematów symfonicznych Má vlast (Moja ojczyzna), w tym najsłynniejszy Vltava (Wełtawa)
- Antonín Dvořák
- Wodnik op. 107
- Południca op.108
- Złoty kołowrotek op.109
- Leśny gołąb op. 110
- Pieśń bohaterska op. 111
- Zygmunt Noskowski
- Step op. 66
- Piotr Czajkowski
- fantazja symfoniczna Burza, op. 18 – według Szekspira
- uwertura fantastyczna Romeo i Julia – według Szekspira
- uwertura Rok 1812, op. 49
- ballada symfoniczna Wojewoda, op. 78 – według poematu Mickiewicza
- Anatolij Ladow
- Baba Jaga, op. 56
- Zaczarowane jezioro, op. 62
- Kikimora, op. 63
- César Franck
- Richard Strauss
- Don Juan op. 20
- Śmierć i wyzwolenie op. 24
- Till Eulenspiegel op. 28
- Also sprach Zarathustra, op. 30 (Tako rzecze Zaratustra)
- Ein Heldenleben, op. 40
- Konstanty Gorski
- Na Olimpie według noweli Henryka Sienkiewicza
- Zaczarowane koło według baśni Lucjana Rydla
- Mieczysław Karłowicz
- Powracające fale, op. 9
- Odwieczne pieśni, op. 10
- Rapsodia litewska, op. 11
- Stanisław i Anna Oświecimowie, op. 12 (uwaga – nie Oświęcimowie!!)
- Smutna opowieść, op. 13
- Epizod na maskaradzie, op. 14
- Paul Dukas
- scherzo symfoniczne L'Apprenti sorcier (Uczeń czarnoksiężnika)
- Jean Sibelius
- En Saga, op. 9
- Le Cygne de Tuonela, op. 22 nr 3
- Finlandia, op. 26
- Córka Pohjola, op. 49
- Oceanidy, op. 73
- Ottorino Respighi
- Pini di Roma (Pinie rzymskie)
- Fontane di Roma (Fontanny rzymskie)
- Feste Romane
- Bolesław Szabelski
- Mikołaj Kopernik
- Wojciech Kilar
- Krzesany
- Kościelec 1909
- Modest Musorgski
- Noc na Łysej Górze
jak również inni kompozytorzy (np.: Arnold Bax, Carl Nielsen).
Przypisy
- ↑ Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 2005. ISBN 83-01-11390-1.