Order Wyzwolenia: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m wstawiam Szablon:Kontrola autorytatywna |
drobne techniczne |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
|nazwa = Order Wyzwolenia<br />''Ordre de la Libération'' |
|nazwa = Order Wyzwolenia<br />''Ordre de la Libération'' |
||
|awers = Ordre de la Liberation France.jpg |
|awers = Ordre de la Liberation France.jpg |
||
|awers opis = |
|awers opis = ze wstążką we wzorze po sierpniu/wrześniu 1942 |
||
|awers 2 = |
|awers 2 = |
||
|awers 2 opis = |
|awers 2 opis = |
||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
|rewers 2 = |
|rewers 2 = |
||
|rewers 2 opis = |
|rewers 2 opis = |
||
|baretka = |
|baretka = Ordre de la Liberation 1st ribbon.svg |
||
|baretka opis = |
|baretka opis = wz. 40 |
||
|baretka 2 = |
|baretka 2 = Ruban de l'Ordre de la Libération (2).PNG |
||
|baretka 2 opis = |
|baretka 2 opis = wz. 42 |
||
|ustanowiono = [[16 listopada]] [[1940]] |
|ustanowiono = [[16 listopada]] [[1940]] |
||
|wielkość = |
|wielkość = |
||
|kruszec = [[brązy|brąz]] |
|kruszec = [[brązy|brąz]] |
||
|wydano = 1059 |
|wydano = 1059 |
||
|powyżej = [[Legia Honorowa]] |
|||
|poniżej = [[Medal Wojskowy (Francja)|Medal Wojskowy]] |
|||
|commons = Category:Ordre de la Libération |
|commons = Category:Ordre de la Libération |
||
}} |
}} |
||
Wersja z 23:54, 1 sty 2019
 Awers ze wstążką we wzorze po sierpniu/wrześniu 1942 | |
 Rewers | |
 Baretka wz. 40 | |
.PNG){kind=small} Baretka wz. 42 | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
| Kruszec | |
| Wydano |
1059 |
| Powyżej | |
| Poniżej | |
Order Wyzwolenia (fr. Ordre de la Libération) – francuskie odznaczenie wojskowe ustanowione przez gen. de Gaulle, przywódcę Wolnej Francji.
Historia
Po kapitulacji Francji i powstaniu w czerwcu 1940 roku w Wielkiej Brytanii Komitetu Wolnej Francji założonego przez gen. de Gaulle, jego przywódca postanowił ustanowić odznaczenie, dla wyróżnienia osób które wyróżniły się w działaniach na rzecz wyzwolenia Francji.
W dniu 16 listopada 1940 roku wydano w Brazzaville Zarządzenie nr 7 przywódcy Wolnej Francji, na mocy którego ustanowiono nowe odznaczenie pod nazwą Order Wyzwolenia. W myśl tego zarządzenia miało być one nadawane wojskowym i osobom cywilnym, które wyróżniły się w działaniach na rzecz wyzwolenia Francji. Do zarządzenia dołączono także statut orderu oraz zarządzenie o utworzeniu kapitułę orderu. Order posiada jeden stopień.
W dniu 7 stycznia 1944 roku order został potwierdzony przez Francuski Komitet Wyzwolenia Narodowego jako francuskie odznaczenie państwowe drugie w kolejności po Legii Honorowej. W dniu 10 sierpnia 1945 roku order otrzymał statut wzorowany na statucie Legii Honorowej, a zgromadzenie kawalerów orderu otrzymało osobowość prawną. Zgromadzeniem kawalerów, którzy w myśl zarządzenia mieli prawo używać tytułu Krzyżowiec Wyzwolenia (fr. Croisés de la Libération)[1], kieruje powołana spośród nich kapituła orderu.
Kapituła orderu
Kapituła orderu początkowo składała się z 5 członków, a od 1 czerwca 1943 roku z 10, a następnie z 15 członków. Siedziba kapituły był w latach 1940–1943 Londyn, następnie Algier (1943–1944) i od 20 listopada 1944 roku Paryż. Przewodniczący kapituły nosi tytuł kanclerza.
Kanclerze kapituły Orderu Wyzwolenia:
- kpt./adm. Georges Thierry d’Argenlieu (1941–1958)
- gen. dyw. François Joseph Jean Ingold (1958–1962)
- Claude Hettier de Boislambert (1962–1978)
- gen. armii Jean Simon (1978–2002)
- gen. armii Alain de Boissieu (2002–2006)
- Pierre Messmer (6 czerwca 2006–12 października 2007)
- François Jacob (12 października 2007–12 października 2011)
- Fred Moore (od 12 października 2011)
Zasady nadawania
Order zgodnie ze statutem miał być nadawany przez Komitet Wolnej Francji za szczególne zasługi dla wyzwolenia Francji spod okupacji niemieckiej. Nadawany mógł być osobom wojskowym i cywilnym, także cudzoziemcom. Mógł być również nadawany także oddziałom wojskowym i miejscowościom.
Order nadawany był na wniosek kapituły orderu, jak również osobiście przez przewodniczącego Komitetu Wolnych Francuzów, po zasięgnięciu opinii kapituły.
Łącznie nadano 1061 orderów, w tym 18 otrzymało oddziałów wojskowych oraz 5 miejscowości (Nantes, Grenoble, Paryż, Vassieux-en-Vercors i Île-de-Sein)[2].
Opis odznaki
Odznaka orderu została zaprojektowana przez kpt. Tony Mella.
Odznaka odznaczenia wykonana jest ze brązu i ma postać prostokątnej tarczy o wysokości 30 mm, na nią nałożony jest miecz o długości 59 mm, skierowany ostrzem do dołu. Na ostrze miecza nałożony jest symbol Wolnej Francji – krzyż lotaryński
Na rewersie znajduje się napis w język łacińskim PATRIAM SERVANDO VICTORIAM TULIT (pol. Służyć ojczyźnie do zwycięstwa).
Order zawieszony jest na wstążce o szer. 37 mm koloru zielonego, z boku są czarne paski o szer. 5 mm, a także wąskie czarne paski o szer. 1mm. Kolor zielony symbolizuje w tym przypadku nadzieję, a kolor czarny żałobę.
Na wstążce mogły być umieszczane okucia z następującymi napisami, w zależności gdzie odznaczona osoba prowadziła działalność na rzecz wyzwolenia Francji, występują tu następujące napisy: AFRIQUE ÉQUATORIALE FRANÇAISE (Francuska Afryka Środkowa), NOUVELLES-HÉBRIDES (Nowe Hebrydy), OCÉANIE (Oceania), GUYANE (Gujana), SOMALIE (Somalia), RÉUNION (Réunion), AFRIQUE DU NORD (Afryka Północna), ANTILLES (Antyle), NOUVELLE-CALÉDONIE (Nowa Kaledonia), CAMEROUN (Kamerun), INDES (Indie), LEVANT (Lewant), MADAGASCAR (Madagaskar), St PIERRE et MIQUELON (St. Pierre i Miquelon), AFRIQUE OCCIDENTALE FRANÇAISE (Francuska Afryka Zachodnia), INDOCHINE (Indochiny) i FRANCE (Francja).
Odznaczeni
Przypisy
- ↑ W myśl decyzji prezydenta Francji Jacques’a Chiraca z 23 lutego 1996 roku zmieniono tytuł odznaczonych na Towarzysz Wyzwolenia (fr. Compagnons de la Libération)
- ↑ Pełna lista kawalerów Orderu Wyzwolenia (pdf)
Bibliografia
- С. В. Потрашков, И. И. Лившиц: Награды Второй мировой войны. Moskwa: Эксмо, 2008, s. 236-237. ISBN 978-5-699-29296-7. (ros.).
- Oficjalna strona Kapituły Orderu Wyzwolenia
- (†) zakończono nadawanie, odznaczenie zniesione lub wygasłe (brak żyjących odznaczonych)
| Rodzaj odznaczenia | |
|---|---|
| Elementy insygniów | |
| Formy zredukowane |
|
| Lista odznaczeń w | |
| Lista baretek w | |
| Prawo | |
| System odznaczeń w Polsce |
